Có hay không những vòng đàm phán giữa Syria và Israel
Vai trò trung gian của Istambul
Thế giới lại tập trung sự chú ý xung quanh chủ đề về những vòng đàm phán bí mật giữa
Mọi chuyện được bắt đầu từ 3 năm trước. Tháng 1/2004, Tổng thống Bashar Assad của Syria có một chuyến viếng thăm quan trọng tại Thổ Nhĩ Kỳ. Hoàn toàn tình cờ là vào thời điểm đó, Alon Liel (cựu Tổng giám đốc trong Bộ Ngoại giao và cựu Đại sứ Israel tại Thổ Nhĩ Kỳ) cũng có mặt tại Istambul và ở cùng trong một khách sạn với đoàn đại biểu Syria.
Khi đó, một vài người bạn trong Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã bật mí với Liel rằng, chủ đề Israel đang chiếm một vị trí quan trọng trong những cuộc hội đàm giữa Assad và Thủ tướng Recep Tayyip Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ.
Chỉ vài ngày sau khi trở về
Liel được đề nghị thông báo cho Thủ tướng
Về phần mình, chuyên gia người Do Thái này còn gợi ý nên mời thêm Ibrahim Suleiman, một thương gia gốc
Nhiều quan chức của Mỹ trước đó đã tận dụng các kỹ năng trung gian rất tốt của Suleiman trong một số vụ việc tiếp xúc với Damascus, chẳng hạn như đề nghị Syria tạo điều kiện cho những người gốc Do Thái muốn trở về Israel.
Thế là Suleiman lên đường ngay để tới
Những cuộc gặp bí mật tại Châu Âu
Cuối mùa hè năm 2004, Sinirlioglu lấy làm tiếc thông báo cho Liel rằng, kênh đàm phán thông qua Thổ Nhĩ Kỳ đã lâm vào ngõ cụt. Nhưng thực tế này không làm cho bộ 3 Liel - Aronson - Suleiman phải nản lòng.
Tháng 9 năm đó, họ gặp nhau tại thủ đô một nước châu Âu, quốc gia đã đồng ý giúp đỡ và cả cung cấp tài chính cho kênh đàm phán bí mật Israel - Syria thông qua một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao nước mình. Tính ra đã có tới 7 cuộc gặp gỡ giữa các đại diện của hai bên.
Cứ sau mỗi cuộc gặp, Liel lại ngay lập tức quay về
Với mục đích để quan chức trung gian tại châu Âu gây được ấn tượng tốt đối với phía
Quan chức trung gian của châu Âu cho biết là, giới lãnh đạo
Khi có mặt tại Damascus, quan chức trung gian này còn nhận thấy khả năng của Syria sẵn sàng đưa mối quan hệ của họ với Iran, Hezbollah và Hamas vào nội dung chương trình các cuộc đàm phán với Israel.
Nội dung các cuộc đàm phán giữa hai bên liên quan đến rất nhiều vấn đề như đường biên giới, nước sinh hoạt, an ninh và khả năng bình thường hóa quan hệ. Suleiman, đại diện cho quan điểm của Syria, ngay từ đầu đã khẳng định, sẽ uổng phí thời gian nếu tìm cách thuyết phục Syria thay đổi quan điểm của họ về vấn đề đường biên giới từ ngày 4/6/1967.
Tuy nhiên, phía Syria lại tỏ ra mềm mỏng một cách đáng ngạc nhiên trong một số vấn đề bàn bạc khác, chẳng hạn như lịch trình di tản cộng đồng người Do Thái khỏi cao nguyên Golan, sử dụng nước sinh hoạt v.v...
Theo các văn kiện đàm phán dự thảo,
Văn kiện hoàn tất để đi đến ký kết cuối cùng đã được sẵn sàng vào tháng 8/2005. Suleiman khi đó thông báo là phía
Ông ta còn đề xuất về một cuộc gặp gỡ chính thức cấp thứ trưởng giữa Syria và Israel, trong đó có sự tham gia của cả David Welch, khi đó là Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách các vấn đề Trung Đông.
Tuy nhiên, cuộc gặp gỡ cuối cùng đã chấm dứt khoảng một năm sau đó, vào đúng ngày bùng nổ cuộc chiến Liban lần thứ hai, khi các tên lửa do Hezbollah phóng xuống vùng Galilee, đã giết chết 8 người