 |
| Mehdi Ben Barka. |
Mehdi Ben Barka sinh ngày 17/1/1920. Sau khi tốt nghiệp Đại học Rabat, Ben Barka được mời giảng dạy tại Trường trung học Hoàng gia mà trong số học sinh của ông có nhà vua tương lai của Morocco là Hassan II, người sau này đã ra lệnh cho tình báo Morocco bằng mọi cách phải trừ khử Ben Barka. Ben Barka tham gia hoạt động chính trị từ rất sớm trong phong trào đấu tranh giành độc lập cho Maroc.
Năm 1956, Ben Barka được bầu làm Chủ tịch của Quốc hội lâm thời và đến năm 1959 thành lập Liên minh các lực lượng dân tộc (UNFD) đấu tranh đòi phế bỏ chế độ quân chủ và thiết lập chế độ dân chủ tại Morocco. Vì hành động này, Ben Barka bị buộc phải rời Morocco sống lưu vong ở nước ngoài vào tháng 11/1963 khi bị buộc tội âm mưu sát hại Vua Hassan II. Trong thời gian sống lưu vong tại Thụy Sĩ, Ben Barka tham gia nhiều phong trào dân chủ thế giới và tố cáo Pháp hậu thuẫn cho chế độ quân chủ tại Morocco nhằm bảo vệ quyền lợi của Pháp tại quốc gia Bắc Phi này. Đây là lý do khiến tình báo Pháp được lệnh phối hợp với tình báo Morocco trừ khử Ben Barka.
Tháng 10/1965, tình báo Pháp quyết định giăng ra một cái bẫy để dụ Ben Barka từ Genève, Thụy Sĩ đến thủ đô Paris của Pháp lấy lý do là đạo diễn người Pháp Georges Franju muốn làm một bộ phim tài liệu về chế độ thực dân tại các quốc gia Bắc Phi nên muốn mời Ben Barka làm cố vấn cho bộ phim. Thực ra, đạo diễn Franju đã bị tình báo Pháp gây sức ép buộc phải tham gia vào cái bẫy giăng ra. Đích thân Antoine Lopez, một nhân viên tình báo Pháp, đội lốt trợ lý của đạo diễn Franju, đem thư tay của đạo diễn Franju đến Genève để thuyết phục Ben Barka làm cố vấn cho bộ phim. Cuối cùng Ben Barka cũng chấp thuận.
Chiều 29/10/1965, khi vừa đáp máy bay xuống sân bay Orly Paris, Ben Barka liền đến điểm hẹn với đạo diễn Franju tại một nhà hàng nhỏ có tên gọi Lipp trên đại lộ Saint-Germains. Khi đến nơi, thay vì được tiếp đón bởi đạo diễn Franju, Ben Barka lại bị hai người lạ mặt tự xưng là cảnh sát mật bắt giữ và đẩy vội lên một chiếc xe Peugeot 203 rồi đưa đến một biệt thự tại khu ngoại ô Fontenay-le-Vicomte của Georges Boucheseiche, một cộng tác viên lâu năm của tình báo Pháp.
Ngay trong chiều ngày 29/10/1965, tướng Mohammed Ouftkir, chỉ huy lực lượng an ninh tình báo Morocco cùng với 4 nhân viên của mình đáp một chuyên cơ từ thủ đô Rabat của Morocco đến Parisi. Ngay trong đêm, tướng Ouftkir và các sĩ quan tình báo thuộc quyền đã tiến hành thẩm vấn, tra hỏi và sau đó đã bắn chết Ben Barka. Xác của Ben Barka được vùi dưới một góc khu vườn của căn biệt thự.
 |
| Antoine Lopez. |
Vụ mất tích của Ben Barka bắt đầu bùng nổ vào năm 1966 từ lời tố cáo của những người thân và nhiều tổ chức tiến bộ trên thế giới đã khiến Chính phủ Pháp quyết định mở cuộc điều tra. Theo tiết của các nhà điều tra Pháp, tình báo Morocco đã tổ chức bắt cóc Ben Barka trên lãnh thổ Pháp, giết chết rồi bí mật đưa xác về Morocco để thủ tiêu. Tuy nhiên, theo tiết lộ của nhiều nhân chứng thì xác của Ben Barka sau khi được chôn vội trong khu vườn căn biệt thự ở Fontenay-le-Vicomte đã được đem vùi tại một nhà hoang ở khu ngoại ô Neuilly-sur-Seine của thủ đô Paris.
Nhằm tránh bị phát hiện có liên quan đến vụ bắt cóc và thủ tiêu Ben Barka, tình báo Pháp đã thay đổi danh tính cũng như nghề nghiệp của một số nhân viên tình báo Pháp tham gia vụ việc. Hai nhân viên tình báo thực hiện vụ bắt giữ Ben Barka tại nhà hàng Lipp tên là Louis Souchon và Roger Voitot được làm lại hồ sơ để trở thành hai thanh tra cảnh sát hình sự, Antoine Lopez trở thành người phụ trách các hoạt động mặt đất của Hãng Air France tại sân bay Orly, còn 4 nhân viên tình báo Pháp khác là Julien Le Ny, Jo Attia, Jean Palisse và Pierrot Dubail trở thành những tên tội phạm. Trong quá trình điều tra, các nhân viên bác bỏ mọi tố cáo cho rằng tình báo Pháp có liên quan đến vụ bắt cóc và thủ tiêu Ben Barka và đổ tội cho giới xã hội đen, một số nhân viên cảnh sát biến chất bị mua chuộc bởi tình báo Morocco.
Tuy nhiên theo thời gian, sự thật về vụ bắt cóc và thủ tiêu Ben Barka cũng dần được đưa ra ánh sáng từ tiết lộ của một số cá nhân có liên quan đến vụ việc. Vào năm 2001, Ahmed Boukhari, một cựu nhân viên tình báo Morocco, từng tham gia điệp vụ giết Ben Barka vào năm 1965, đã tiết lộ toàn bộ sự thật.
Trước đó, vào năm 1994, Cảnh sát Pháp đã bắt giữ 4 tên tội phạm trong gia đình Bourequat. Những tên tội phạm này lại thú nhận là tình báo Pháp đã đề nghị bọn chúng tổ chức bắt giữ Ben Barka ngay tại thành phố Genève. Sau đó đưa về Paris rồi giao lại cho tình báo nước này, nếu thành công sẽ được nhận một số tiền lớn.
Đến tháng 4/2206, việc Lucien Aimé-Blanc, một cựu sĩ quan tình báo Pháp, đã tiết lộ trong cuốn sách có tựa đề “L'Indic et le Commissaire” (Chứng cứ và viên thanh tra) rằng chính tình báo Pháp đã tổ chức vụ bắt cóc Ben Barka trong một điệp vụ có tên gọi Orion 113 rồi giao cho tình báo Morocco giết hại chính trị gia này.
Những tiết lộ quan trọng trên đã khiến Tòa án Thượng thẩm Pháp quyết định tái điều tra về vụ thủ tiêu Ben Barka
Văn Hoà (theo La Revue)