NSA biến nước Đức thành tiền đồn nghe lén lớn nhất châu Âu

Sự hợp tác của Đức với tình báo Mỹ - được giới chức Berlin chấp thuận sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001 - được xem là không rõ ràng và rối rắm. Không rõ ràng bởi vì Nghị viện Đức và người dân nước này không thể biết được chính xác những thông tin gì được chuyển giao cho Mỹ, và rối rắm do có nhiều câu hỏi về tính pháp lý của sự hợp tác.

Về phần mình, các cơ quan tình báo Đức cho rằng, sự hợp tác của họ với NSA là tuyệt đối cần thiết - vì những nỗ lực chống khủng bố và phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt cũng như cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức.

Theo tài liệu mật do chính quyền Đức soạn thảo theo yêu cầu của đảng đối lập, BND không lưu giữ số liệu thống kê chính thức về số lượng siêu dữ liệu nhắn tin văn bản, điện thoại và email được chuyển giao liên tục cho tình báo Mỹ. Nhưng các chuyên gia tin rằng, trong 2 năm 2012 và 2013, khoảng 3 triệu nội dung dữ liệu hay các thông điệp và giao tiếp chặn bắt được gửi cho tình báo Mỹ mỗi tháng.

Phân tích các tài liệu mật do Edward Snowden tiết lộ cho thấy NSA hoạt động mạnh ở Đức hơn bất cứ nơi nào khác ở châu Âu và dữ liệu thu thập được giúp Mỹ tiêu diệt nhiều phần tử khủng bố nguy hiểm.

Hợp tác trong một mạng lưới chằng chịt

Ngày 10/3/2004, hai vị tướng Mỹ - Richard J. Quirk III của NSA và John Kimmons, Phó tham mưu trưởng phụ trách tình báo quân đội Mỹ - đã hoàn tất một thỏa thuận nhằm thiết lập một trung tâm chiến dịch tình báo trên lãnh thổ nước Đức mang tên Trung tâm An ninh châu Âu (ESC) hoạt động tại khu đất của quân đội Mỹ ở thị trấn Griesheim gần thành phố Darmstadt thuộc bang Hesse.

Thật ra, một nhóm chuyên gia tình báo NSA đã được biệt phái đến Griesheim vào đầu năm 2003. Người Mỹ có gần 1.000m² không gian văn phòng ở Griesheim với nhân lực 59 người có nhiệm vụ giám sát những cuộc giao tiếp trao đổi thông tin trong nỗ lực hỗ trợ tích cực những chiến dịch quân sự trên chiến trường của quân đội Mỹ.

Gerhard Schindler, giám đốc cơ quan tình báo hải ngoại Đức tại căn cứ nghe lén của NSA ở Bad Aibling.

Hiện nay ESC đã trở thành tiền đồn gián điệp quan trọng nhất của NSA ở châu Âu. Năm 2011, khoảng 240 chuyên gia phân tích tình báo làm việc tại cơ sở "Khu phức hợp Dagger" ở Griesheim - theo tài liệu nội bộ NSA bị rò rỉ, cơ sở này là "tổ hợp bao gồm các quân nhân, chuyên gia dân sự của quân đội và NSA, cũng như các nhân viên hợp đồng. Họ được giao trách nhiệm thu thập, xử lý phân tích và phân bổ các luồng giao tiếp điện tử trên toàn thế giới. Trái ngược với bề ngoài ảm đạm, hoạt động bên trong "Khu phức hợp Dagger" vô cùng nhộn nhịp. Cả khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt.

Tháng 5/2011, cơ sở ở Griesheim được đổi tên thành Trung tâm Mật mã châu Âu (ECC) và được sáp nhập vào Trung tâm Chiến dịch về các mối đe dọa (TOC), bộ phận chịu trách nhiệm xác định sớm mối nguy hiểm của NSA. Tổng cộng, 26 sứ mạng tình báo được thực hiện tại đây và ECC trở thành trung tâm hoạt động phân tích tình báo lớn nhất châu Âu với các trạm vệ tinh của Bỉ và Anh đặt tại tỉnh Mons. Được biết, ECC là cánh tay tình báo đắc lực của Ban lãnh đạo về châu Âu của cơ quan tình báo ở thành phố Stuttgart miền Nam nước Đức. ECC cũng nhận được sự hỗ trợ từ Cơ quan Tình báo tín hiệu Anh (GCHQ).

Đội quân tình báo NSA ở Griesheim sử dụng trang thiết bị hiện đại nhất để phân tích các luồng dữ liệu, với các chương trình như Xkeyscore cho phép thâm nhập sâu vào xa lộ Internet. Sức mạnh của Xkeyscore thậm chí gây mê mệt cả cho BND và Cơ quan Liên bang bảo vệ Hiến pháp của Đức (BfV) - tổ chức tình báo nội địa có nhiệm vụ giám sát bọn cực đoan và các phần tử khủng bố tiềm tàng trong lòng nước Đức. Theo báo cáo nội bộ của NSA, Xkeyscore sử dụng tại Griesheim không chỉ thu thập siêu dữ liệu - tức là ai tiếp xúc với ai, ở đâu, vào thời gian nào - mà còn cả nội dung của các cuộc giao tiếp.

"Nội dung thô" được lưu giữ trong thời hạn "3 ngày cho đến vài tuần", còn siêu dữ liệu được giữ lại hơn 90 ngày. Xkeyscore là một yếu tố trong các hoạt động thu thập thông tin tình báo hải ngoại, nhưng nó cũng được sử dụng như một chương trình hợp pháp cho phép NSA giúp "bảo vệ quốc gia cũng như binh sĩ Mỹ và đồng minh ở hải ngoại".

Một tài liệu của NSA soạn thảo ở Griesheim (Đức) mô tả chiến dịch giám sát các nghi can khủng bố tại châu Âu.

Ở Frankfurt, không xa Griesheim, là một cơ sở gián điệp tín hiệu khác nằm bên trong tòa nhà Tổng lãnh sự Mỹ - đó là "Phòng Thu thập đặc biệt" (SCS), trạm nghe lén được các công tố viên Đức đặc biệt quan tâm sau khi có thông tin nơi này được sử dụng để nghe lén điện thoại di động của Thủ tướng Angela Merkel.

Theo một tài liệu mật năm 2011, thông tin liên quan đến SCS cũng như những địa điểm của nó được giữ tuyệt mật trong ít nhất 72 năm. Do lập luận rằng nếu các hoạt động của trung tâm này bị tiết lộ tất sẽ gây tổn hại đến "tính hiệu quả của các phương pháp tình báo đang được sử dụng" và có "tác hại nghiêm trọng" đến mối quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và chính quyền các nước!

Năm 1979, NSA có hơn 40 chi nhánh SCS. Vào những ngày "lạnh giá" nhất trong Chiến tranh lạnh, chi nhánh của SCS tăng đến con số 88 và sau đó giảm đáng kể sau khi Bức tường Berlin sụp đổ và Liên Xô tan rã. Nhưng sau ngày 11/9/2001, chính quyền Mỹ thiết lập thêm các địa điểm gián điệp, nâng số chi nhánh SCS trên toàn cầu lên đến con số 80.

Các tài liệu mật được Edward Snowden tiết lộ cho thấy SCS hoạt động tại 2 địa diểm chính ở Đức là tòa nhà Tổng lãnh sự Mỹ ở Frankfurt và Đại sứ quán Mỹ ở Berlin, cách Dinh thủ tướng Đức chỉ vài trăm mét! BfV và Văn phòng Công tố viên Liên bang Đức đặc biệt quan tâm đến công nghệ được SCS triển khai.

Thiết bị gián điệp của SCS bao gồm rotator ăngten gọi là "Einstein", cơ sở dữ liệu dành để phân tích các vi sóng "Interquake" và chương trình "Sciatica" cho phép thu thập các tín hiệu được truyền với các tần số gigahertz.

Một chương trình có tên gọi "Birdwatcher" chặn bắt các tín hiệu mã hóa để phân tích và có thể được kiểm soát từ trụ sở chính của SCS ở bang Maryland (Mỹ). Công cụ cho phép NSA xác định các "Mạng ảo cá nhân" hay VPN cũng được tình báo Đức đặc biệt quan tâm. VPN được các công ty và đại sứ quán sử dụng cho giao tiếp nội bộ.

Tiêu diệt mục tiêu căn cứ vào siêu dữ liệu

Người Mỹ còn xây dựng một cơ sở gọi là "Trạm Lưu trữ" ở thành phố Wiesbaden của Đức. Cho đến nay, gần như không ai biết về Building 4009 của "Trạm Lưu trữ" là căn cứ của một trong những trung tâm thu thập dữ liệu quan trọng nhất của NSA trên lãnh thổ Đức! Tên chính thức của Building 4009 là "Trung tâm Kỹ thuật châu Âu" (ETC), và theo tài liệu mật được Snowden tiết lộ thì cơ sở gián điệp này được mở rộng thêm trong những năm gần đây.

Chương trình cải thiện ETC - có tên mã là "GODLIKELESION" - được NSA đánh giá là hết sức cần thiết để tăng cường sức mạnh tình báo Mỹ.

Giám đốc BfV Hans-Georg Maassen (trái) và Giám đốc BND Gerhard Schindler đang trên đường đến dự cuộc họp ở Quốc hội Đức.

Ngày 19/9/2011, người Mỹ khánh thành ETC được nâng cấp hết sức quy mô hơn trước đó và kể từ đó, tòa nhà trở thành "Trung tâm giao tiếp nền tảng" của NSA ở châu Âu. Từ đây, một lượng khổng lồ dữ liệu sau khi thu thập được chuyển về cho "các chiến binh NSA và đối tác nước ngoài ở châu Âu, châu Phi cũng như Trung Đông".

Không bao lâu sau khi cải tạo ETC, NSA tiếp tục sở hữu thêm một cơ sở gián điệp mạnh hơn và hiện đại hơn nằm cách đó 5km, trong khuôn viên Clay Kaserne - khu phức hợp quân sự Mỹ ở quận Erbenheim thành phố Wiesbaden. Đó là "Trung tâm Tình báo Hợp nhất" (CIC) đang trong thời gian xây dựng. CIC sẽ là nơi làm việc của đội ngũ chuyên gia giám sát dữ liệu Mỹ. Dự án CIC trị giá 124 triệu USD và sau khi hoàn thành, chính quyền Mỹ sẽ được trang bị khả năng tình báo tốt hơn nằm thỏa mãn sự thèm khát dữ liệu của tình báo nước này.

Các tài liệu rò rỉ từ Edward Snowden cũng đặt ra ra câu hỏi liệu chính quyền Đức có là "căn cứ tiền tiêu" cho các chiến dịch tiêu diệt khủng bố của Mỹ hay không, và Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) phối hợp với quân đội Mỹ có sử dụng dữ liệu thu thập được tại Đức để triển khai phi đội máy bay vũ trang tấn công không người lái (drone) tại Afghanistan hay không? Trong khi đó, vào mùa hè năm 2013, giới chức BND không phủ nhận hoạt động trợ giúp các chiến dịch drone của Mỹ.

Các đĩa vệ tinh khổng lồ bên trong Clay Kaserne, nơi đang xây dựng "Trung tâm Tình báo Hợp nhất" (CIC).

Theo tiết lộ từ BND, những chiếc drone có thể biến thành "trạm thu phát sóng di động bay" nhờ vào thiết bị chuyên dụng có tên thương mại là IMSI catcher (hay công nghệ do thám StingRay), một thiết bị di động tinh tế có khả năng dò tìm các tín hiệu điện thoại di động bên trong ôtô, nhà cửa và cả những tòa nhà được bảo vệ bằng chất liệu cách ly đặc biệt. Các tín hiệu điện thoại di động sẽ tự động kết nối với IMSI catcher khi chiếc drone đang bay trên đầu đối tượng. Điều đó cũng có  nghĩa là siêu dữ liệu được cung cấp thông qua hoạt động gián điệp của BND góp phần đắc lực hướng dẫn những chiếc drone tiêu diệt mục tiêu dưới mặt đất.

Mới đây, cựu lãnh đạo NSA và Giám đốc CIA Michael Hayden khẳng định: "Chúng ta giết người căn cứ theo siêu dữ liệu". Một địa điểm khác ở Đức đặc biệt minh chứng cho Hiệp ước xuyên Đại Tây Dương giữa Mỹ và Đức - nó nằm trên ngọn đồi dưới chân dãy Alpes, trong thung lũng xinh đẹp Mangfalltal.

Trong suốt nhiều thập niên, NSA duy trì trạm nghe lén lớn nhất tại Đức ở thị trấn Bad Aibling, bang Bayern. Các tài liệu cho thấy NSA rất hài lòng với Bad Aibling và 2 "chiến dịch phối hợp đầy kịch tính" được tiến hành tại đây. Một gọi là "Hoạt động Tình báo tín hiệu phối hợp hay JSA" và thứ hai là "Trung tâm Phân tích phối hợp hay JAC". Phần lớn các mục tiêu được giám sát chung bởi BND và NSA nằm ở châu Phi và Afghanistan.

Các tài liệu mới cũng cho thấy BND tích cực hợp tác với chiến dịch quân sự Mỹ ở Afghanistan. Đức và các đồng minh chuyển giao thông tin tình báo đến một đơn vị nằm trong căn cứ quân sự Mỹ ở thành phố Bagram, Afghanistan.

Đơn vị có tên gọi "Nhóm phụ trách Mật mã" (CSG) có nhiệm vụ cung cấp thông tin tình báo cho các lực lượng đặc nhiệm Mỹ như là Đặc nhiệm 373 thực hiện sứ mạng bắt sống hay giết chết các mục tiêu Taliban hay Al-Qaeda có giá trị cao.

Trong một sự kiện gần đây ở Berlin, Bộ trưởng Nội vụ Đức Thomas de Maiziere mô tả Mỹ là đồng minh quan trọng nhất của Đức và chính quyền nước này đã hết sức cố gắng để làm hài lòng Washington