Những con chuột chũi theo chân “đội quân bóng đêm”

Ngoài sự hợp tác của Israel, Mỹ còn tìm sự trợ giúp từ hai quốc gia đồng minh khác có chung đường biên giới với Syria là Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ, và cho phép Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) xây dựng các trạm nghe lén trên lãnh thổ họ.

Đơn vị 8200 của Mossad

Thiếu tướng Uri Sagi, cựu lãnh đạo tình báo quân đội Israel khẳng định: "Thông tin mà chúng tôi thu thập được - đặc biệt từ nhóm tình báo tín hiệu mang tên Đơn vị 8200 - luôn có giá trị cao nhất đối với NSA và các cơ quan tình báo khác của Mỹ". Một tài liệu tuyệt mật được tờ The Guardian của Anh tiết lộ mới đây cho thấy NSA chuyển giao dữ liệu tình báo thô cho Đơn vị 8200. Nhưng sự hợp tác song phương không phải bao giờ cũng mang đến kết quả. Ví dụ, trong cuộc Chiến tranh Vùng Vịnh 1990 -1991, Mỹ và Israel có rất ít thông tin để chia sẻ cho nhau.

Tháng 3/1990, CHDCND Triều Tiên bắt đầu có chuyến viếng thăm đầu tiên đến Damascus và hai nhà nước đã ký kết một hiệp ước bí mật về hợp tác quân sự và công nghệ, tập trung vào cam kết cung cấp các tên lửa Scud D cho Syria. Đầu tháng 2/1991, chuyến hàng khoảng 30 tên lửa chuẩn bị hướng đến cảng Latakia của Syria. Lúc đó, NSA cảnh báo có chuyện khác thường đang xảy ra song Washington không muốn thông tin cho Israel vì lo ngại nước này ngăn chặn chuyến tàu hàng dẫn đến nguy cơ làm nổ ra cuộc xung đột khác ở Trung Đông.

Tuy nhiên, Israel có nguồn tin khác của riêng mình - đó là bộ phận tình báo tín hiệu Đơn vị 8200 của Mossad. Các điệp viên nhóm Caesarea (được huấn luyện đặc biệt để xâm nhập các quốc gia Arập) của Mossad chờ đợi sự xuất hiện của chuyến tàu chở tên lửa ở Morocco. Hai điệp viên Mossad giả làm du khách sau đó lặn xuống nước gài thiết bị tiếp sóng vào đáy chiếc tàu. Một chiếc máy bay F-15 của không quân Israel sẵn sàng phóng tên lửa tiêu diệt chiếc tàu. Nhưng cuối cùng, Thủ tướng Yitzhak Shamir quyết định hủy bỏ chiến dịch vì lo ngại xảy ra xung đột ở Trung Đông.

Thiếu tướng Uri Sagi cho biết, từ lâu Israel luôn coi Syria là kẻ thù đáng quan ngại nhất của mình cho nên "sự đầu tư cho các nguồn tình báo của chúng tôi nhắm vào mục tiêu này là rất lớn". Để hoàn thành nhiệm vụ nặng nề, Mossad tăng cường tuyển mộ điệp viên từ bên trong bộ máy chính quyền và quân đội Syria để tiến hành những chiến dịch bí mật. Trong khi đó, tình báo quân đội Israel tập trung thu thập thông tin về các hệ thống quốc phòng của Syria.

Về phần mình, Syria đã  phát hiện, bắt giữ một số điệp viên Israel, như vụ Eli Cohen, được biệt phái đến Damascus vào đầu thập niên 60 thế kỷ trước dưới lốt một thương nhân giàu có trở về quê nhà sau nhiều năm sinh sống ở Nam Mỹ. Eli Cohen gầy dựng thành công mối quan hệ thân thiết với giới quan chức cao cấp trong quân đội và tình báo Syria, và thu thập được nhiều thông tin có giá trị để chuyển về cho Mossad.

Hình ảnh vệ tinh về lò phản ứng hạt nhân Al Kibar của Syria bị không quân Israel đánh bom phá hủy ngày 6/9/2007.

Sự thành công của Mossad cũng nhờ vào công lao của Đơn vị 8200, bộ phận đảm trách công việc nghe lén những cuộc giao tiếp của đối phương. Trong Cuộc chiến tranh 6 ngày năm 1967, Israel lần đầu tiên tiết lộ khả năng ưu việt của Đơn vị 8200.

Trong cuộc chiến tranh năm 1973, bất chấp sự giúp đỡ của Liên Xô, Syria vẫn bại trận trước Israel nhưng một sự kiện bất ngờ khác đã xảy ra - sĩ quan cao cấp Amos Levinberg của Đơn vị 8200 bị người Syria bắt giữ. Từ đó, chính quyền Damascus biết được điệp viên Israel đã xâm nhập sâu vào lãnh thổ Syria và bí mật lắp đặt các thiết bị nghe lén kết nối với các đường truyền cáp viễn thông của nước này để thu thập thông tin gửi về căn cứ của Đơn vị 8200.

Sự phản bội của Amos Levinberg - điệp viên được quyền sử dụng các tài liệu tình báo tuyệt mật của Mossad - đã gây tổn thất rất lớn cho tình báo Israel do các cơ sở cũng như những nơi chôn giấu thiết bị nghe lén ngầm dưới đất ở Syria đã bị lộ. Khi được trở về Israel trong thỏa thuận trao đổi tù binh, Amos Leviberg đã buộc phải tự sát.

Sau vụ này, Syria tin chắc họ đã làm "mù mắt" và "điếc tai" được Israel trong những năm tiếp theo. Nhưng họ đã lầm. Năm 1978, Israel vẫn tiếp tục nghe lén thông qua đường truyền cáp chính giữa Damascus và Jordan.

Thiếu tướng Uri Sagi.

Tháng 6/1982, Syria một lần nữa bị thất bại cay đắng khi gần 100 chiếc máy bay bị bắn rơi trong cuộc chiến tranh xâm lược của Israel nhằm vào Liban. Nguyên do là Đơn vị 8200 của Mossad thu thập được các thông tin quan trọng về lực lượng không quân và các hệ thống phòng không của Syria. Sau chiến tranh, Tổng thống Syria Hafez al-Assad bắt đầu dồn mọi nguồn lực để tăng cường sức mạnh cho không quân và mua tên lửa hiện đại.

Năm 1984, Damascus ký kết thỏa thuận mua tên lửa M-9 của Trung Quốc có tầm bắn xa hơn tên lửa Scud của Liên Xô. Nhưng thông tin về giao dịch bí mật này đã bị một điệp viên Israel ở Damascus thu thập được cho nên sau đó Mỹ gây sức ép buộc chính quyền Syria phải hủy bỏ thỏa thuận mua tên lửa từ Trung Quốc.

Sau Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1990 - 1991 và cảm thấy sự lạc hậu của các hệ thống vũ khí của mình, Tổng thống Hafez al-Assad cho triệu tập cuộc họp với lãnh đạo các lực lượng vũ trang, tình báo và Cơ quan Nghiên cứu phát triển vũ khí của nước này (SSRC). Nội dung của cuộc họp kín cũng bị Đơn vị 8200 của Mossad nghe lén! Do nhận thức không có cách nào để thu hẹp khoảng cách giữa quân đội Syria và IDF của Israel trong tương lai gần cho nên Tổng thống Assad quyết định trang bị đầu đạn hóa học cho các tên lửa của mình.

Những nỗ lực giám sát vũ khí hóa học của Syria

Theo các nguồn tình báo Israel, Syria có được khả năng sản xuất vũ khí hóa học nhờ sự giúp đỡ từ Liên Xô, Trung Quốc và các cá nhân cũng như công ty ở Tây Âu và Nhật Bản. Vào giữa thập niên 90, Syria đã sản xuất thành công tác nhân hóa học cực độc VX - bao gồm hai chất riêng biệt nằm trong đầu đạn và chỉ trộn vào nhau khi tên lửa chạm mặt đất.

Tướng Anatoly Kuntsevich - cố vấn về giải giáp vũ khí hóa học của Tổng thống Nga Boris Yeltsin - được cho là người giúp đỡ Syria chế tạo vũ khí hóa học. Ngày 3/4/2002, Kuntsevich chết đột ngột trên chuyến bay từ Damascus đến Moskva! 

Hình ảnh vệ tinh về căn cứ tên lửa Al-Safir của Syria.

Trong suốt nhiều năm dài, tình báo Israel luôn để mắt theo dõi sát sao SSRC, cơ quan chính của Syria thực hiện những nỗ lực nghiên cứu sản xuất vũ khí sinh học và hóa học cho quân đội nước này. SSRC được tình báo Mỹ đánh giá là tổ chức bình phong của Bộ Quốc phòng Syria, và Bộ Tài chính Mỹ cũng đã có những biện pháp trừng phạt tài chính để đối phó. Với hơn 10.000 nhân viên, SSRC điều hành các cơ sở sản xuất cũng như cất giấu vũ khí hóa học trên lãnh thổ Syria.

Theo nguồn tình báo quân đội Israel, cơ sở chính cất giữ vũ khí hóa học của Syria nằm ở Al-Safir miền Bắc nước này. Al-Safir được chọn là mục tiêu tấn công đầu tiên của quân đội Mỹ nếu Tổng thống Barack Obama ra lệnh tiến hành sự can thiệp quân sự vào Syria cuối tháng 8 vừa qua. Nhưng hiện nay khả năng tấn công của Mỹ đã không còn và Al-Safir trở thành mối quan tâm rất lớn của các thanh sát viên vũ khí quốc tế. Căn cứ tên lửa Al-Safir là một cơ sở rộng lớn chiếm diện tích hàng chục km vuông, được phân chia thành nhiều khu vực khác nhau và được bao bọc bởi những con đường tuần tra, hàng rào kép bảo vệ.

Ngày 25/7/2007, một tai nạn khủng khiếp đã xảy ra tại dây chuyền sản xuất các thành phần đầu đạn chứa VX bên trong cơ sở hóa học Al-Safir. Một trong những đường ống dẫn hóa chất đến dây chuyền sản xuất bất ngờ nổ tung chỉ trong vài giây, toàn bộ dây chuyền này biến thành lò lửa khủng khiếp.

Theo thông tin mà Mossad thu thập được, vụ nổ ban đầu đã giết chết 15 người Syria, 10 kỹ sư Iran và khoảng 200 người khác được tin là bị nhiễm chất độc VX bị phát tán trong không khí. Những cuộc điều tra sau đó được tiến hành dẫn đến kết luận khá mập mờ cho rằng sự cố ở Al-Safir là do hành động phá hoại mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy có sự xâm nhập từ bên ngoài!

Hình ảnh cắt từ một video được cho là nơi cất giữ vũ khí hóa học của Syria.

Tháng 7/2000, Bashar al-Assad thay thế cha - Hafez al-Assad - nắm giữ chiếc ghế Tổng thống Syria và bắt đầu thực hiện nhiều thay đổi cũng như cải cách trong cơ cấu quốc phòng của nước này. Tổng thống Bashar al-Assad chỉ định tướng Mohammed Suleiman lãnh đạo mọi dự án đặc biệt, bao gồm trách nhiệm quản lý kho vũ khí hóa học của Syria. Những dự án vũ khí hủy diệt hàng loạt bí mật của Suleiman được tình báo quân đội Israel gọi là "Đội quân Bóng tối của tướng Suleiman".

Sau 5 năm không biết gì về dự án hạt nhân bí mật của Damascus, vào tháng 1/2007, các điệp viên Mossad theo dõi một sĩ quan Syria cao cấp du hành đến London. Trong khi một nữ điệp viên thuộc đơn vị Rainbow của Mossad "quấy rầy" vị sĩ quan tại quầy bar khách sạn, thì căn phòng của người này bị đột nhập và toàn bộ dữ liệu chứa trong 2 USB được sao chép. Dữ liệu mà điệp viên Mossad đánh cắp được có những hình ảnh về lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng ở Al-Kibar của Syria.

Cuối cùng, không quân Israel đã đánh bom phá hủy cơ sở hạt nhân của Syria vào ngày 6/9/2007. Tháng 8/2008, tướng Suleiman bị lực lượng đặc nhiệm của Israel ám sát