Phát hiện kiệt tác mới của danh họa Van Gogh

Đó là bức tranh sơn dầu trên vải có tiêu đề "Sunset in Monmazhur" (Hoàng hôn ở Monmazhur), một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất do Van Gogh sáng tác lúc sinh thời đã bị coi là "biệt tích" từ lâu.

Bức tranh "Sunset in Monmazhur" mô tả các bụi cây sồi ven cánh đồng lúa mì, cùng bầu trời lúc xế chiều trên triền đồi Monmazhur, kề thị trấn Arles thuộc tỉnh Bouches-du-Rhône ở miền Nam nước Pháp, nơi Van Gogh từng đến cư ngụ trong một thời gian dài. Chính vào thời điểm này, đại danh họa đã phóng bút vẽ những kiệt tác bất hủ như "Sunflowers" (Hoa hướng dương), "The Yellow House" (Ngôi nhà màu vàng), "Starry Night" (Những ngôi sao đêm), "The Bedroom in Arles" (Phòng ngủ ở Arles)…

Tương truyền sau khi thất lạc, bức “Hoàng hôn ở Monmazhur” đã được nhà sưu tập Nicolai Christian Mustad (1878-1970) người Na Uy mua lại vào năm 1928, rồi cất trong nhà kho trên gác mái suốt hơn nửa thế kỷ, bởi cứ đinh ninh đó là tranh chép từ kiệt tác của Van Gogh.

Theo ông Axel Ruger, Giám đốc Viện Bảo tàng Van Gogh, thì trong thập niên 90 thế kỷ trước, một nhà sưu tập khuyết danh người Na Uy đã đem bức họa này tới dạm bán cho bảo tàng, nhưng bị từ chối vì "lúc ấy chúng tôi đoán chắc đó là bản sao bởi không có chữ ký bảo chứng của tác giả", như nguyên văn lời thổ lộ của Giám đốc A. Ruger. Nhưng vị khách hàng đó vẫn bán được bức "Sunset in Monmazhur" cho một nhà sưu tập khác người Hà Lan, vốn đam mê tranh Van Gogh với mức giá không được tiết lộ.

Nhân viên Bảo tàng Van Gogh giới thiệu bức kiệt tác "Sunset in Monmazhur".

Cuối năm 2011, ông này lại đem bức họa tới nhờ Viện Bảo tàng Van Gogh thẩm định, cũng như sẵn sàng trả lệ phí kiểm định cực cao. Sau gần 2 năm miệt mài nghiên cứu, cuối cùng nhóm chuyên gia nghệ thuật hàng đầu chuyên về tranh Van Gogh của Hà Lan gồm Louis van Tilborg, Teio Meedendorp và Oda van Maanen đã nhất trí khẳng định, đó là bức sơn dầu nguyên bản vốn "biệt tích" bấy lâu.

Căn cứ vào một bức thư lúc sinh thời Vincent van Gogh gửi cho người anh trai, cho biết ông vừa hoàn thiện bức "Sunset in Monmazhur" vào ngày 4/7/1888, nhưng lại quên ký phía sau trước khi đem cho thợ đóng khung và lồng kính để rao bán lấy tiền chữa bệnh. Rồi các chuyên gia đã sử dụng phầm mềm máy tính đặc biệt để phân tích chất liệu vải toan vẽ, dùng kính hiển vi điện tử xác định thành phần cấu tạo các lớp sơn phù hợp với giai đoạn nửa cuối thế kỷ XIX.

Ngoài ra, giới chuyên viên thẩm định còn dùng máy X-quang kỹ thuật số chụp cắt lớp phân tích toàn bộ khung hình, cho thấy có sự tương đồng về sắc tố màu giống như các bức tranh khác của Van Gogh vẽ trong cùng giai đoạn thuộc mùa hè năm 1888, đặc biệt rất giống bức sơn dầu trên vải "The Rocks" (Những tảng đá), đang được trưng bày tại Viện Bảo tàng Mỹ thuật ở thành phố Houston (tiểu bang Texas, Mỹ).

Nhà sưu tập yêu cầu được giấu tên đang sở hữu bức kiệt tác mới phát hiện ra đã đồng ý cho Bảo tàng Van Gogh mượn, để trưng bày cùng với 140 bức họa khác của cùng tác giả nhân sự kiện bảo tàng tái mở cửa sau một thời gian trùng tu. Còn theo ông James Roundell, người Mỹ, một nhà chuyên môi giới và buôn tranh Van Gogh hàng đầu thế giới nhận định trên tờ nhật báo The New York Times, thì bức "Sunset in Monmazhur" nếu đem bán sẽ được mức giá không dưới 80 triệu USD.

Những tác phẩm của Van Gogh chủ yếu là chân dung tự họa, phong cảnh và tĩnh vật. Lúc sinh thời nhà đại danh họa đã hoàn thành các kiệt tác nổi tiếng nhất của mình trong 2 năm cuối đời, với tổng trị giá lên tới cả tỉ USD tính theo thời giá hiện nay, một "kỳ tích" chưa có họa sĩ nào trong lịch sử đạt được