Tập trận trên biển là cơ hội do thám đối phương

Theo giới chức tình báo Hải quân Mỹ, họ phát hiện Trung Quốc đã bí mật cử tàu chiến do thám cuộc tập trận từ hôm 21/7, và sau khi cân nhắc kỹ, họ mới quyết định tiết lộ cáo buộc mà họ cho là "tệ hại" này với giới báo chí.

Trước sự cáo buộc này, Chính phủ Trung Quốc thản nhiên tuyên bố: Họ có quyền gửi tàu do thám để theo dõi cuộc tập trận quy mô này.

Cuộc tập trận được tổ chức 2 năm một lần và lần này có sự tham gia của 22 quốc gia (Mỹ, Anh Australia, Brunei, Canada, Chile, Colombia, Pháp, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Trung Quốc, Hàn Quốc, Philippines, Singapore, Tonga) với 49 tàu chiến, 6 tàu ngầm, 200 phi cơ và 25.000 người, trong số những tàu chiến, có cả tàu bệnh viện di động Peace Ark. Hải quân Trung Quốc góp mặt tại cuộc diễn tập bằng việc gửi 4 tàu và 1.000 binh sĩ hải quân.

Mỹ tố cáo tàu Hải quân Trung Quốc vừa tham dự, vừa do thám cuộc tập trận Rimpac 2014.

Trong số báo ra ngày 22/7, các cơ quan truyền thông Mỹ đăng tải nhiều thông tin nói về sự hiện diện của một tàu chiến lớp Tống (Song class) của Trung Quốc ngoài khơi Hawaii, thường theo sát đoàn tàu tham gia cuộc tập trận, và chắc chắn đã có những hoạt động thu thập tin tức cùng hình ảnh tình báo nhạy cảm gây bất lợi cho Hải quân Mỹ cùng các nước đồng minh thân cận với Mỹ.

Để đáp trả, phía Bắc Kinh cho rằng vì tàu này ở vùng biển quốc tế nên họ có toàn quyền hoạt động ở vùng nước "ngoài lãnh hải các nước khác".

Phía Mỹ nói rằng đây là lần đầu tiên có chuyện một nước vừa tham gia tập trận, vừa gửi chiến hạm đi theo dõi. Đại tá Hải quân Darryn James - người phát ngôn chính thức Hạm đội 7 Mỹ - nói với các hãng thông tấn rằng năm 2012, Trung Quốc đã cử một tàu như thế dự Rimpac.

Báo Wall Street Journal gọi vụ tàu Trung Quốc theo dõi tập trận Rimpac là thứ "khách không mời vẫn lao vào tiệc" để "dự bữa ăn thu thập tin tình báo" tại cuộc diễn tập hải quân lớn nhất thế giới. Trang Bloomberg thì trích ý kiến giới quan sát nói cách làm của Trung Quốc "gửi đi tín hiệu xấu", và chắc chắn sẽ gây thêm căng thẳng trong hai vùng biển Hoa Đông và biển Đông vốn đã căng thẳng.

Báo chí quốc tế cũng nhắc lại hồi tháng 12/2013, Mỹ và Trung Quốc suýt va chạm ở biển Đông, khi tàu mang hỏa tiễn định vị USS Cowpens của Mỹ phải tránh hàng không mẫu hạm đầu tiên mang tên Liêu Ninh của Trung Quốc vừa được hạ thủy. Do cả hai bên cùng kiềm chế nên chưa có đụng độ đáng tiếc xảy ra