Yahoo bí mật cung cấp thông tin khách hàng cho tình báo Mỹ
Theo một số chuyên gia an ninh, đây là trường hợp đầu tiên phơi bày việc một công ty Internet Mỹ đồng ý hợp tác với cơ quan tình báo và cung cấp dữ liệu email của khách hàng trong khi vẫn ra mặt chống đối yêu cầu kiểm tra những thông điệp lưu trữ hay rà soát một số nhỏ tài khoản.
Theo tiết lộ từ một số nguồn giấu tên, tình báo Mỹ muốn Yahoo tìm kiếm một nhóm ký tự - có nghĩa là một cụm từ hay file đính kèm trong email khách hàng. Theo 2 cựu nhân viên Yahoo, quyết định hợp tác bí mật với tình báo Mỹ của nữ CEO Yahoo Marissa Mayer đã gây khó chịu cho một số lãnh đạo khác đồng thời dẫn đến sự ra đi của giám đốc bộ phận an ninh thông tin Alex Stamos hồi tháng 6-2015 để chuyển sang phục vụ cho Facebook.
Trước vụ bê bối này, đại diện Yahoo chỉ phát biểu: "Yahoo là công ty tuân thủ luật pháp và hành động phù hợp với luật pháp nước Mỹ".
 |
| Logo Yahoo tại sự kiện Hội nghị Di động Thế giới (MWC) diễn ra ở Barcelona, Tây Ban Nha, tháng 2-2016. |
Các công ty điện thoại và Internet Mỹ từng được biết là đã cung cấp hàng loạt dữ liệu khách hàng cho tình báo nước này, song việc bí mật tạo ra một chương trình máy tính mới nhằm mục đích thỏa mãn yêu cầu từ phía chính quyền là điều chưa từng thấy trước đây - theo Albert Gidari, luật sư đại diện cho các công ty điện thoại và Internet trong lĩnh vực gián điệp. NSA thường có yêu cầu về gián điệp nội địa với FBI cho nên khó biết được cơ quan nào tìm kiếm thông tin khách hàng từ Yahoo.
Trong khi đó, 2 tập đoàn Google và Microsoft Corp mới đây chính thức tuyên bố rằng, họ không "sục sạo email theo yêu cầu từ chính quyền" như Yahoo Inc. Người phát ngôn cho Google nhấn mạnh: "Chúng tôi chưa bao giờ nhận được một yêu cầu như thế, mà nếu có nhận thì phản ứng của chúng tôi đơn giản là: “không đời nào".
Vào đầu năm 2016, Apple Inc. cũng từ chối xây dựng một chương trình máy tính đặc biệt để can thiệp chiếc điện thoại iPhone mã hóa được nghi can khủng bố Rizwan Farook sử dụng trong vụ thảm sát ở San Bernadino năm 2015 giết chết 14 người và làm bị thương 22 người khác.
Trong khi đó, Marissa Mayer và một số lãnh đạo cấp cao của Yahoo quyết định chấp nhận yêu cầu từ tình báo Mỹ hồi năm 2015 thay vì chống lại có lẽ bởi họ biết thế nào cũng thua cuộc - theo nhận xét từ những người có hiểu biết về vụ việc. Năm 2007, Yahoo Inc. đã có cuộc chiến chống lại Tòa án giám sát tình báo nước ngoài (FISA) khi chính quyền đưa ra yêu cầu tìm kiếm các tài khoản email đặc biệt mà không hề có sự phê chuẩn từ tòa án.
Trong số tài liệu được giải mật năm 2014 cho thấy chính quyền đã đe dọa phạt Yahoo 250.000 USD/ngày nếu không nghe theo mệnh lệnh. Một số nhân viên Yahoo hết sức tức giận khi Marissa Mayer và lãnh đạo bộ phận pháp lý Yahoo Ron Bell không bàn bạc vấn đề với ban an ninh công ty mà chỉ ra lệnh cho các kỹ sư bí mật viết chương trình cho phép sục sạo những thông điệp chứa đựng nhóm ký tự mà cơ quan tình báo mong muốn và lưu trữ chúng để sau đó được thu hồi từ xa.
Chương trình máy tính bí mật này được Ban An ninh Yahoo phát hiện vào tháng 5-2015, tức chỉ trong vài tuần sau khi nó được cài đặt.
Ban đầu, Ban An ninh công ty tưởng rằng chương trình của bọn hacker muốn đột nhập dữ liệu email khách hàng. Khi phát hiện Mayer cho phép viết chương trình, Alex Stamos lập tức từ chức giám đốc an ninh thông tin và nói với các nhân viên dưới quyền rằng ông không thể chấp nhận sự vi phạm an ninh người dùng một cách trắng trợn và vô đạo đức như thế.
