Các tác phẩm của Shakespeare là do người khác viết?

Một phần mềm mang tên Pl@giarism đã chứng minh rằng William Shakespeare - văn hào vĩ đại của nước Anh - không tự mình viết ra các tác phẩm kịch thơ như mọi người thường nghĩ. Pl@giarism tìm ra dấu ấn của ít nhất 3 tác giả khác trong các tác phẩm của Shakespeare.

Thông tin này gây chấn động xứ sở sương mù vì William Shakespeare vốn được xem như một tượng đài, niềm tự hào dân tộc của người Anh. Ông được tôn sùng là nhà viết kịch, thi sĩ lỗi lạc của mọi thời đại. Tuy vậy, trong khoảng 150 năm trở lại đây, các nhà nghiên cứu từng nhiều lần tỏ ra nghi ngờ về các tác phẩm này. Họ đưa ra nhiều luận cứ như hầu hết những vở kịch của Shakespeare luôn có bối cảnh là tầng lớp thượng lưu thay vì là vùng quê Stratford-upon-Avon của ông; Shakespeare tỏ ra đặc biệt quen thuộc với tất cả những gì thuộc về nước Italia đến nỗi những chi tiết ít người biết lại được lột tả một cách chính xác trong các tác phẩm...

Nhưng tất cả những nghi ngờ đó chỉ là võ đoán. Nay, phần mềm Pl@giarism được hoàn thiện đã đưa ra câu trả lời xác đáng nhất cho tất cả những băn khoăn kể trên. Pl@giarism do Trường đại học Maastricht thiết kế nhằm mục đích phát hiện chính xác tình trạng đạo văn của sinh viên. Cơ chế hoạt động của Pl@giarism là dựa trên các cơ chế so sánh và phân tích tổng thể trên đơn vị từng nhóm từ, từng câu, từng đoạn cho tới thói quen sử dụng các phương pháp hành văn đặc biệt như ẩn dụ, nhân cách hóa... của tác giả.

Brian Vickers, một tác giả nhiều năm nghiên cứu về Shakespeare của Viện Anh ngữ - Trường đại học London tin rằng, thông qua cách so sánh các cụm từ sử dụng trong vở “Edward III” (giới thiệu với công chúng năm 1596, khi đó Shakespeare 32 tuổi) với các tác phẩm do Shakespeare viết trước đó đã chứng minh được rằng Bard và Thomas Kyd mới là người chính thức viết nên vở kịch này. Cũng nên biết rằng Thomas Kyd - nổi tiếng với vở “The Spanish Tragedy” - là một trong những nhà soạn kịch lừng danh nhất thời bấy giờ.

Brian Vickers phát hiện ra rằng các nhà soạn kịch thường sử dụng một khuôn mẫu lời nói trong tác phẩm. Điều này cũng như là dấu ấn riêng, là "vân tay" để lại trên tác phẩm. Chính vì thế nên không chỉ các nhà nghiên cứu mà thậm chí độc giả cũng dễ dàng nhận ra phong cách viết này là của tác giả nào.

Ông nói: "Sự giống nhau cách sử dụng cụm từ có thể xảy ra ở các tác giả nhưng số lượng chỉ xuất hiện trong khoảng 10-20 lần trùng hợp. Nhưng cách sử dụng phương pháp đặc biệt như ẩn dụ thì tác giả này chắc chắn không giống tác giả kia". 

Pl@giarism phát hiện ra sự trùng hợp tại 4 cảnh trong tác phẩm của Shakespeare, chiếm 40%. Các cảnh còn lại thì có tới 200 lần trùng hợp với các tác phẩm của Kyd. Bên cạnh đó, mọi người đều biết rằng Shakespeare bị ảnh hưởng sâu sắc bởi vở “The Spanish Tragedy”.

Nghi vấn rằng Shakespeare chỉ góp một phần công sức để viết “Edward III” đã tồn tại ngót 150 năm nhưng đây là lần khẳng định mới nhất. Lý do duy nhất khiến cho giả thiết này không được chứng minh sớm hơn là vì có nhiều học giả bác bỏ ý kiến "Shakespeare từng chung sức với các tác giả khác".

Chủ tịch của Hội Shakespeare Birthplace Trust, ông Stanley Wells cũng từng băn khoăn: "Thẳng thắn ra thì tôi cũng có nghi ngờ vì chúng ta chưa hề có sự trợ giúp nào của máy tính để tìm ra tác giả đích thực. Bây giờ, đã tới lúc chúng ta nên nhìn nhận chính xác rằng Shakespeare không phải là một người quá ưu việt, một người tài năng hơn tất thảy mọi người khác. Ông là một nhà soạn kịch có hợp tác với tác giả khác”.

Còn Jonathan Bate, Giáo sư nghiên cứu về văn học Shakespeare và văn học thời Phục hưng tại Trường đại học Warwick có cách nhìn nhận xác đáng nhất: "Thông tin này giúp tạo ra một hình ảnh chân thực hơn về Shakespeare. Nó còn hơn cách chúng ta nhìn ông như một thiên tài đơn độc"