Huyền thoại ly kỳ về “cốt cậu Bảy”

Hiện tại, giới pháp sư một số môn phái Trà Kha, Lỗ Ban vẫn thường xuyên tìm đến tận nơi phát tích của cậu Bảy để thiền định luyện phép, nhờ cậu Bảy chứng quả thăng cấp cho mình.

1. Nơi phát tích cậu Bảy nằm trên đỉnh cao nhất trong quần thể 7 ngọn lớn và 14 ngọn núi nhỏ tạo thành hình chữ U, tọa lạc tại phía bắc tỉnh Bình Dương (xã Định Thành, huyện Dầu Tiếng). Trong quần thể ấy có 4 ngọn chính gồm: Núi Cửa Ông, núi Ông (còn gọi là núi Ông Cậu), núi Tha La và núi Chúa. Do 4 ngọn này tạo thành hình 2 yên ngựa song song nên từ thuở sơ khai, người ta gọi quần thể núi ấy là Yên Ngựa. Dần dà sau này, người ta gọi luôn toàn bộ cụm núi ấy là núi Ông Cậu hoặc núi Cậu.

Hầu như không còn ai biết gốc tích thật của cậu Bảy. Từ thuở khai hoang, người ta đã thấy trên đỉnh Ông Cậu có một cái hang đá được gọi là miếu thờ cậu Bảy. Bên trong ngôi miếu có bức tượng cậu Bảy đứng thủ bộ võ. Bên ngoài cửa miếu có tượng một con cọp nhe nanh như đứng gác.

Dù cụm núi Cậu nằm trên địa phận tỉnh Bình Dương nhưng người ta vẫn quen gọi ông là "Cậu Bảy Tây Ninh". Có lẽ do ngày xưa núi Cậu thuộc địa phận Tây Ninh, sau này chia tách địa giới hành chính lại, núi Cậu thuộc về tỉnh Bình Dương. Dù vậy, do thói quen, người ta vẫn cứ gọi theo tên cũ.

Có nhiều truyền thuyết và giai thoại liên quan đến cậu Bảy nhưng không hiểu vì sao, suốt hàng trăm năm nay, các nhà khảo cứu văn hóa, lịch sử lại bỏ qua. Đến tận bây giờ vẫn chưa có người thực hiện công trình nghiên cứu văn hóa vật thể lẫn phi vật thể một cách trọn vẹn về di tích văn hóa tâm linh này. Trước năm 1975, nhà nghiên cứu văn hóa Huỳnh Minh có nhắc đến núi Cậu trong quyển "Tây Ninh xưa và nay" nhưng chỉ sơ lược, thoảng qua.

Những bậc kỳ lão ở địa phương cho rằng, cậu Bảy và bà Lý Thị Thiên Hương (bậc thánh trấn núi Bà Đen, Tây Ninh) có liên quan đến nhau. Có nhiều truyền thuyết kể rằng, ngày xưa núi Bà Đen có tên gọi là núi Một. Vào thế kỷ XVIII, có 4 gia đình thâm giao ở Bình Định theo chiếu khẩn hoang của chúa Nguyễn cùng nhau theo đoàn di dân xuôi Nam, khai hoang mở cõi gồm: gia đình ông Lý Thiên; gia đình ông Đặng Nhượn; Gia đình ông Ba Sánh và gia đình ông Chín Thép. Bốn gia đình vào định cư vùng đất Quang Hóa, nay là huyện Trảng Bàng (Tây Ninh).

Quan trấn nhậm đương thời là Hà Đảnh thấy bà Đặng Ngọc Phụng (vợ ông Lý Thiên) trẻ đẹp đã sát hại Lý Thiên rồi bắt bà làm hầu thiếp dù bà đang mang thai. Bà cố sống ẩn nhẫn, chờ sanh con và tìm cách báo thù cho chồng. Bà sanh được một cô con gái xinh đẹp, đặt tên là Lý Thị Thiên Hương.

Khi trưởng thành, Lý Thị Thiên Hương rất xinh đẹp được nhiều chàng trai để ý muốn chạm ngõ cầu hôn nhưng nàng không màng vì mải nuôi lòng báo oán cho cha. Một ngày nọ, nàng đi đảnh lễ cầu Phật trên núi Một, bất ngờ bị một toán cướp chặn đường. Giữa lúc nguy khốn, nàng được một tráng sĩ tên Lê Sĩ Triệt cứu thoát. Hai người trở thành tình nhân từ cuộc hội ngộ đó.

Lê Sĩ Triệt là con nuôi của nhà sư Trí Tân trụ trì một ngôi chùa trên lưng chừng núi Một. Sư Trí Tân vốn là võ quan của nhà Nguyễn ẩn tu. Trong một chuyến xuống núi hóa trai, trên đường trở về, sư Trí Tân trông thấy ven một tảng đá một bé trai sơ sinh còn sống nằm khóc giữa 2 tử thi vợ chồng. Nhà sư đem đứa bé lên núi đặt tên là Lê Sĩ Triệt, nuôi dưỡng và truyền kiếm thuật.

Lê Sĩ Triệt được sư Trí Tân cho phép cưới Lý Thị Thiên Hương làm vợ. Sau khi cưới, Thiên Hương kể rõ mối thâm thù giữa mình với cha ghẻ Hà Đảnh. Nghe vợ kể rõ nguồn cơn, Lê Sĩ Triệt giết ngay Hà Đảnh.

Vào thời điểm đó, nhà Tây Sơn vừa dấy binh, Gia Long tuyển mộ thêm binh sĩ. Lê Sĩ Triệt tòng quân đế trốn án sát nhân. Sau khi Lê Sĩ Triệt ra đi, Lý Thị Thiên Hương bỗng dưng mất tích.

Một hôm sư Trí Tân đang thiền định bỗng nghe tiếng gọi của Thiên Hương nơi triền núi. Ông bước ra thì thấy Lý Thị Thiên Hương vừa khóc vừa cho biết, thuộc hạ của Hà Đảnh đã giết cô ném xác nơi triền núi.

Sư Trí Tân theo lời chỉ của linh hồn Thiên Hương đi tìm thì thấy thi thể cô đã sạm đen. Sư Trí Tân đem thi thể cô về gần chùa an táng.

Lúc này Gia Long đang thất thế trước sức mạnh của Tây Sơn nên bôn đào về phía Nam. Lê Sĩ Triệt lập nhiều công trạng đã trở thành võ quan cận thần của Vua Gia Long. Lê Sĩ Triệt đưa Vua Gia Long chạy vào vùng núi Một trốn tránh sự truy lùng của quân Tây Sơn. Khi quan quân đang đói lả dưới một tán cây cổ thụ, Gia Long mệt mỏi ngủ thiếp, mơ màng thấy một người con gái đen đúa xuất hiện bảo những quả chín trên cây có thể cứu đói, khát cho binh sĩ. Vua tỉnh giấc cho người ăn thử. Quả nhiên vị chua của quả giúp binh sĩ đỡ khát và vị chát giúp đỡ đói.

Vua Gia Long đặt tên cây ấy là "tòng quân" (sau này nói trại thành chùm quân hoặc bồ quân). Vua Gia Long còn ban sắc chỉ phong cho Lý Thị Thiên Hương chức Linh Sơn Thánh Mẫu. Từ đó, người ta gọi núi Một là núi Bà Đen cho đến ngày nay.

Vua Gia Long tiếp tục bôn đào xuôi Nam. Trước khi rời đi, Gia Long giao cho Lê Sĩ Triệt nhiệm vụ nhang khói cho Thiên Hương đồng thời chiêu binh chờ vua phục quốc. Khi Vua Gia Long vừa rời khỏi, quân Tây Sơn tràn lên núi. Lê Sĩ Triệt lánh sang núi Yên Ngựa tìm đến ngọn núi cao nhất ẩn thân tu luyện phép thuật âm thầm tuyển mộ binh lính rèn luyện đao kiếm. Để che giấu tông tích, Lê Sĩ Triệt chỉ xưng là cậu Bảy.

Thần thú Đế Thính đứng trước miếu Cậu.

2. Từ những tin đồn huyền bí, nhiều dòng giai thoại xuất hiện trong dân gian. Trong đó có chuyện, Bà (Lý Thị Thiên Hương) và Cậu (Lê Sĩ Triệt) thường xuyên đấu phép cùng nhau. Cậu hóa phép cho núi Bà ngày càng cao lên. Bà dùng phép biến hóa thành hàng ngàn con gà sang núi Cậu bới chỗ ở của Cậu. Hai người bay qua lại giữa núi Bà, núi Cậu để đấu phép thuật. Từ những trận tỉ thí thư hùng của hai người đã tạo nên những dấu tích kỳ bí vẫn còn hiện hữu đến tận ngày nay. Đó là vùng núi Cậu, có rất nhiều tảng đá có lằn ngang dọc như gà bới. Rải rác trên các tảng đá núi Bà lẫn núi Cậu vẫn còn những dấu chân khổng lồ của 2 người.

Người ta đã phát hiện bên núi Bà có 2 dấu châu khổng lồ, 1 dấu nằm trên tảng đá gần điện thờ Linh Sơn Thánh Mẫu, 1 nằm trên tảng đá phía mạn bắc núi.

Ở cụm núi Cậu có ít nhất 7 dấu chân "tiên" nằm rải rác. 2 dấu nằm ở phía suối Trúc (còn gọi là hồ Than Thở Dầu Tiếng), 2 dấu nằm gần miếu Cậu và 3 dấu nằm rải rác dưới mạn sườn núi Ông Cậu. Người dân địa phương khẳng định, vẫn còn nhiều dấu chân "tiên" chưa được phát hiện. Cho đến nay, chưa có công trình nào nghiên cứu về những dấu chân bí ẩn này.

Một dòng giai thoại khác thì cho rằng, vào thời Pháp chiếm Nam Kỳ Lục tỉnh, cậu Bảy chính là Cử Đa - một võ quan triều Nguyễn tham gia lập mật khu kháng chiến Láng Linh - Bảy Thưa cùng Trần Văn Thành. Sau khi căn cứ kháng chiến Láng linh - Bảy Thưa thất thủ, Trần Văn Thành tử nạn, Cử Đa di chuyển khắp vùng rừng núi phía Nam dùng tâm linh tiếp tục tuyển mộ nghĩa quân. Cử Đa đã để lại dấu tích khắp vùng núi Tà Lơn, Thất Sơn, núi Bà Đen và núi Cậu.

Dấu chân khổng lồ trên phiến đá sau chùa Thái Sơn.

3. Giai đoạn kháng chiến chống Pháp. Núi Cậu là căn cứ hoạt động cách mạng. Nơi đây được gọi là "Định Thành căn cứ" để phân biệt Định Thành tạm chiếm lúc bấy giờ.

Giai đoạn này có một luồng giai thoại khác xuất hiện. Giai thoại này cho rằng, chính lực lượng cách mạng kháng chiến vùng Dương Minh Châu đã tạo nên những truyền thuyết kỳ bí để tạo khu vực cấm, nhằm giữ bí mật trạm giao liên trên núi Ông Cậu. "Cậu Bảy" là mật danh của một cán bộ giao liên ẩn dưới áo "ẩn sĩ luyện phép tiên".

Đến giai đoạn chống Mỹ, vào tháng 5/1961, thực hiện chủ trương của Quân khu ủy, Phân liên khu Miền Đông, vùng cao su gồm 22 làng nhập vào huyện Dương Minh Châu tỉnh Tây Ninh. Huyện ủy Dương Minh Châu, chỉ định cấp ủy, chi bộ thị trấn Dầu Tiếng gồm 5 đồng chí, đồng chí Trần Văn Lắc phụ trách khu vực ấp 4 Bàu Sình lên đóng quân trên núi Cậu.

Lực lượng cách mạng nơi đây đã được Hồ Chủ tịch khen tặng trong thư chúc tết năm 1966:

"…Mừng miền Nam rực rỡ chiến công

Nhiều Dầu Tiếng, Bàu Bàng, Plây Me, Đà Nẵng…".

Trong giai đoạn này, khu kháng chiến này thành lập 8 đội công an công tác địa điểm hoạt động tại núi Cậu, mật danh là các "C" (về sau đổi thành các B): B21, B26, B28.

Sau khi nhiều đời thủ từ, thầy Sáu tiếp tục đến đây "tu luyện" để đảm nhiệm vai trò giao liên. Thầy Sáu chính là Hòa thượng Thích Đạt Phẩm (thế danh là Đinh Văn Trên, thường được gọi là thầy Sáu). Sau năm 1975, đất nước thống nhất, Hòa thượng Thích Đạt Phẩm đã tôn tạo, xây dựng miếu cậu Bảy. Ông còn xây dựng dưới chân núi Ông Cậu một quần thể kiến trúc chùa Thái Sơn thành điểm hành hương thu hút rất đông khách du lịch tâm linh.

Trên mái ngôi miếu thờ Cậu có ghi danh hiệu của Cậu Bảy là Tán Dương. Căn cứ vào các tài liệu tín ngưỡng phương Đông, không có vị Phật, vị thánh nào mang hiệu Tán Dương. Có lẽ do cách nói sai chính tả của người miền Nam, người ta đã nhầm lẫn giữa hiệu Tán Dương và Táng Vương.

Theo truyền thuyết phương Đông, Táng Vương chính là Táng Vương Bồ Tát, tức Địa tạng Vương Bồ Tát. Vị này có nuôi một con thần thú tên là Đế Thính. Đế Thính có hình dáng con hổ hung tợn nhưng tâm tính là con ngựa hiền lành. Đế Thính có khả năng "nghe thấy" được mọi diễn biến trên mặt đất, dưới lòng đất 50 dặm. Hiện, nơi trước cửa miếu vẫn còn tượng 1 ông hổ trong tư thế mọp người lắng nghe. Có thể, ngày xưa, người tạo nên hình ảnh cậu Bảy đã tự xưng mình là Táng Vương để có lý do truyền đạt thông tin tình báo quân sự của địch quân cho lực lượng kháng chiến?

Dấu chân Tiên nữ (Bà Thiên Hương) trên phiến đá gần miếu Cậu.

4. Hàng năm, cứ đến mùng 7 tháng 5 âm lịch, ngày giỗ cậu Bảy, hàng ngàn người từ khắp nơi đổ về núi Cậu lễ bái. Trong số đó có hàng trăm pháp sư trong nước lẫn ngoài nước đến xin cậu chứng quả đắc đạo, thăng cấp. Rất nhiều nghệ sĩ cải lương tên tuổi cũng như các nghệ nhân "bóng rỗi" cũng đến ca hát ngợi ca công đức tâm linh của cậu. Tuy nhiên, những hoạt động đó vẫn mang tính tự phát chứ chưa được lễ hội hóa một cách bài bản.

Dù giai thoại hay truyền thuyết mang tính tâm linh huyền bí, xét về khía cạnh lịch sử, cậu Bảy đáng được nghiên cứu một cách nghiêm túc. Xét về khía cạnh văn hóa, di tích, cậu Bảy cần được nhìn nhận như một địa chỉ du lịch tâm linh chính thống. Danh hiệu cậu Bảy đã gắn liền với địa danh cụm núi, bỏ rơi di tích này chìm vào quá khứ là hoang phí một mảng lớn văn hóa tín ngưỡng của địa phương