J.K. Rowling - Nữ văn sĩ không ngủ quên trên vinh hoa
Harry Potter khi về già vẫn cuốn hút như thời là cậu bé phù thủy
Ngày 3-8 vừa qua, tạp chí uy tín Forbes đã cho công bố danh sách "The World's Highest Paid Authors of 2017" (Những tác giả thu nhập cao nhất thế giới năm 2017). Sau 3 năm không giữ vị trí này, nữ văn sĩ J.K. Rowling trở lại dẫn đầu danh sách với thành tích từ tháng 6-2016 đến tháng 5 năm nay, tác phẩm "Harry Potter and the Cursed Child" (Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa) của bà được chuyển thể thành kịch nói đã đem lại cho tác giả hàng chục triệu USD tiền tác quyền và tỉ lệ ăn chia theo doanh số bán vé.
Để chuyển thể tác phẩm gốc thành kịch bản sân khấu, J.K. Rowling không trực tiếp viết mà hợp tác cùng nhà viết kịch Jack Thorne và đạo diễn John Tiffany. Ngoài ra, một quyển sách khác của bà - "Fantastic Beasts and Where to Find Them” (Sinh vật huyền bí và nơi tìm ra chúng) - cũng được chuyển thể thành kịch bản điện ảnh, công chiếu trên màn ảnh rộng vào tháng 11-2016. 2 tác phẩm này đem lại cho bà khoản thu nhập tổng cộng 95 triệu USD.
 |
| Nhà văn J.K Rowling làm việc cùng nhà viết kịch Jack Thorne (trái) và đạo diễn John Tiffany (phải). |
Được biết, việc thống kê và công bố danh sách của tạp chí Forbes dựa trên dữ liệu bán sách in, sách điện tử e-book, audiobook do NPD BookScan - hãng cung cấp dữ liệu của nền công nghiệp xuất bản, thuộc Công ty Nielsen, Mỹ - thu thập.
Ngoài ra, thống kê cũng dựa trên thu nhập của các tác giả đến từ việc chuyển thể tác phẩm sang điện ảnh, truyền hình. Những con số được công bố chưa tính thuế và các phí khác. Với thu nhập 95 triệu USD, J.K. Rowling vượt 8 triệu USD so với người đứng thứ hai là James Patterson, nhà văn trinh thám, người có thu nhập cao nhất trong 3 năm qua. Cả Rowling và Patterson đều là những người có thu nhập cao hơn đáng kể so với tác giả đứng thứ ba, Jeff Kinney, người kiếm được 21 triệu USD. Theo tạp chí Forbes, Dan Brown (tác giả tiểu thuyết “Mật mã Da Vinci”) đứng thứ tư với doanh thu 20 triệu USD.
Còn nhớ, vào năm 2007, khi gấp lại những trang cuối cùng của cuốn "Harry Potter và Bảo bối tử thần" - tập truyện thứ 7 trong bộ truyện viễn tưởng đồ sộ của J.K. Rowling - hàng triệu fan hâm mộ cậu bé phù thủy đều trải qua cảm giác buồn da diết như phải chia tay một điều gì đó đã ăn vào máu thịt. Nỗi buồn ấy càng nhân lên khi bộ phim cùng tên khép lại ở khung hình Harry, Hermione và Ron tạm biệt các con của mình ở sân ga 9 3/4.
Từ những thời khắc đó, dù J.K. Rowling đã tuyên bố rằng, bà sẽ không viết thêm một cuốn sách nào về Harry nữa, thế nhưng, các fan vẫn luôn chờ đợi những phép màu từ trường đào tạo phù thủy Hogwart một ngày nào đó sẽ lại xuất hiện trong thế giới của mình. Không phụ lòng mong mỏi của độc giả toàn thế giới, nữ văn sĩ J.K. Rowling đã tuyên bố: Harry sẽ trở lại! Nhưng lần này là qua một vở kịch!
Vở kịch "Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa" lấy bối cảnh 19 năm sau khi Harry cùng những người bạn của mình đánh bại Voldemort và cứu thế giới phù thủy trong tập 7 "Harry Potter và Bảo bối tử thần". Nội dung chính của phần 8 tập trung khai thác vào hình ảnh ông bố 3 con Harry trưởng thành và cậu con trai út Albus khi phải đấu tranh với khả năng đặc biệt kế thừa từ gia đình. Thời điểm quá khứ và hiện tại hợp nhất cũng là lúc hai cha con họ nhận ra cái ác có thể đến từ những nơi mà chúng ta không bao giờ nghĩ tới. Vở kịch được công chiếu lần đầu tại Palace Theatre, London vào ngày 30-6-2016.
 |
| 3 diễn viên chính của vở kịch. |
Tại lễ trao giải Lawrence Oliver - giải thưởng kịch nghệ danh giá của nước Anh - diễn ra vào ngày 9-4-2017 tại khán phòng Albert Hoàng gia ở thủ đô London, "Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa" đã phá vỡ kỷ lục khi giành tới 9 giải thưởng trong tổng số 11 hạng mục được đề cử, bao gồm những đề cử quan trọng như Vở kịch mới xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất, Nam diễn viên phụ và Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất, Dựng cảnh xuất sắc nhất, Hiệu ứng ánh sáng xuất sắc nhất, Hiệu ứng âm thanh xuất sắc nhất và Thiết kế trang phục ấn tượng nhất. Chưa hết, vở kịch sẽ được diễn tại sân khấu Broadway, nơi được xem là "thánh địa của nhạc kịch thế giới" vào đầu năm 2018 tới đây.
Trong vở kịch, rất nhiều nhân vật, địa danh hay sự kiện từ quá khứ được nhắc đến, tạo cho khán giả - độc giả một cảm giác thân quen, như được gặp lại cố nhân đã xa cách từ rất lâu.
Cảm xúc như được sống lại một lần nữa, được đắm mình trong khoảng thời gian mà những quyển sách Harry Potter từng đem tới, thế giới phù thủy đã thực sự quay trở lại. Sức hấp dẫn của Harry Potter (giờ đã là một người đàn ông trưởng thành) mạnh đến mức toàn bộ lời thoại của vở kịch được in và phát hành thành bộ truyện cùng tên, được phát hành lần đầu vào ngày 31-7-2016, kỷ niệm ngày sinh của tác giả J. K. Rowling và nhân vật Harry Potter.
Tuy cuốn sách được viết theo lối kịch bản khá khác lạ so với 7 cuốn truyện trước đó, không còn những câu chữ khiến bao thế hệ mê đắm mà thay vào đó là những lớp thoại, những lời dẫn có phần hơi khó hiểu, nhưng theo nhận định của hãng tin CNN, "Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa" là cuốn sách được đặt trước nhiều nhất trong năm 2016. Khi cuốn sách phát hành vào mùa hè năm ngoái, nó đã bán được hơn 680.000 bản in tại Anh chỉ trong 3 ngày đầu tiên. Còn tại thị trường Hoa Kỳ, tính đến tháng 6-2017, cuốn sách đã bán được hơn 4,5 triệu bản.
Làm bà mẹ đơn thân tự hào không kém chuyện giàu hơn Nữ hoàng Anh!
J.K. Rowling là biểu trưng cụ thể nhất cho dạng người không biết bằng lòng với những thành tựu của bản thân, không hề để cho vinh hoa và danh tiếng của các giải thưởng ru ngủ chính mình. Khi tạm khép lại dòng sáng tác cho thiếu nhi với "Harry Potter và Bảo bối tử thần", bà vừa xoay qua viết tiểu thuyết cho người lớn, vừa đa dạng các dự án xoay quanh Harry Potter. Ở công việc nào, trong những năm qua, bà vẫn luôn là tiêu điểm của công chúng.
Như trong năm 2007, chỉ 6 tháng sau khi phát hành "Harry Potter và Bảo bối tử thần", nữ văn sĩ đã cho xuất bản "The Tales of Beedle The Bard" (Những chuyện kể của Beedle, người hát rong), một tác phẩm sưu tập những câu chuyện ngắn kể cho những phù thủy nhí có mặt trong bộ phim Harry Potter cuối cùng. Ban đầu bà chỉ viết và vẽ minh họa 6 quyển bằng tay để làm... quà tặng cho 6 người đã giúp đỡ mình trong 17 năm bà viết Harry Potter.
 |
| Vở kịch "Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa" đã chiến thắng 9 hạng mục quan trọng trong lễ trao giải Lawrence Oliver tháng 4-2017. |
Do các fan hâm mộ thất vọng ra mặt vì sách không được phát hành rộng rãi, nên cuối cùng, Rowling phải đồng ý cho in ra bán trên toàn cầu, lợi nhuận thu được bà cũng dành cho Quỹ từ thiện Lumos mà bà lập cách đây 12 năm, sau khi bà đọc một bài báo và thấy cảnh một cậu bé bị nhốt trong cũi tại một trại trẻ mồ côi ở Cộng hòa Czech. Hình ảnh đó đã ám ảnh bà và dẫn tới quyết định thành lập nên quỹ này. Rowling đã không phải hối tiếc về quyết định của mình: ngay trong tuần đầu phát hành, sách đã thu về 4,2 triệu bảng Anh và số tiền này, bà trao cho Lumos.
Ngày 27-9-2012, J.K. Rowling đã tách khỏi con đường văn chương quen thuộc khi xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên bà viết cho người lớn - “The Casual Vacancy”. Tác phẩm kể về một cái chết đột ngột xảy ra ở một ngôi làng. Tiểu thuyết đầu tiên "thời hậu Harry Potter" của bà tuy nhận đủ lời khen chê, nhưng nó vẫn đứng đầu danh sách best-seller ở Anh, chỉ riêng số lượng sách bán theo đơn đặt trước đã lên đến 2,6 triệu bản. Sách cũng được chuyển thể thành phim truyền hình và công chiếu trên kênh BBC One.
Như một cách tái thẩm định việc phải chăng một cuốn sách cứ "đóng mác" J.K. Rowling là độc giả đổ xô mua vì hiệu ứng tâm lý, vào tháng 4-2013 bà âm thầm cho xuất bản tiểu thuyết hình sự đầu tiên "The Cuckoo's Calling" (Tiếng kêu của chim cúc cu) dưới bút danh Robert Galbraith. Tác phẩm của tác giả "mới toanh" này được các nhà phê bình đánh giá cao và 1.500 bản đã được bán ngay trong 3 tháng đầu ra mắt.
Đến khi Twitter tiết lộ tên tuổi thật của tác giả là ai, "The Cuckoo's Calling" từ thứ hạng 5.076 trong bảng xếp hạng của trang bán hàng trực tuyến Amazon đã nhảy lên đầu bảng khiến nhà xuất bản phải yêu cầu tác giả cho phép in thêm 300.000 bản đáp ứng nhu cầu. Năm 2015, "The Cuckoo's Calling" cũng được chuyển thể thành phim phát trên kênh BBC One.
Tháng 4-2015, nhiều độc giả trên thế giới đón nhận tác phẩm mới của J.K Rowling, nhưng dưới một hình thức khá lạ. Bài phát biểu của bà ở Đại học Harvard năm 2008 đã được in dưới dạng sách hình minh họa lấy tên là “Very Good Lives: The Fringe Benefits of Failure and The Importance of Imagination” (Cuộc sống tốt đẹp: Lợi ích của thất bại và tầm quan trọng của trí tưởng tượng). Trong bài diễn văn, Rowling truyền lại kinh nghiệm sống của mình từ một bà mẹ đơn thân vất vả với cuộc mưu sinh đến một nữ văn sĩ tỉ phú.
Qua đó bà gửi lời khuyên đến những ai đang ở bước ngoặt cuộc đời, những ai từng lâm bế tắc như bà, một người dù từ nhỏ đã rất giỏi viết văn, thạo tiếng Latinh, tiếng Hy Lạp và tiếng Pháp, nhưng "thất nghiệp" từng là từ luôn ám ảnh J.K Rowling nặng nề bởi những công việc mà bà kiếm được khi đó chỉ hết sức tạm bợ. Nhưng bà đã dốc hết niềm đam mê vào một bản thảo từng bị 12 nhà xuất bản lắc đầu trước khi được mua với giá rẻ bèo 1.500 bảng, biến thành một thương hiệu trị giá hàng triệu bảng Anh. Bài diễn văn của J.K Rowling chia sẻ ở Đại học Harvard này đã gây ấn tượng mạnh với nhiều thế hệ độc giả.
Năm 1993, sau khi ly hôn với người chồng và chấp nhận cảnh một mình nuôi con gái, J.K. Rowling không tìm được việc toàn thời gian mà làm vài giờ một tuần ở một nhà thờ địa phương với mức thù lao 15 bảng, nhưng vẫn không tránh được điều tiếng vây quanh mình. "Tôi nhớ một hôm có một phụ nữ đến nhà thờ khi tôi đang làm việc ở đó. Bà ta bàn tán với những người khác về tôi và gọi tôi là “bà mẹ không kết hôn”.
Thật buồn cười; chẳng lẽ phải kết hôn mới được làm việc ở nhà thờ?". Khi sáng tác tập đầu tiên của loạt truyện Harry Potter gần 20 năm trước, nữ văn sĩ đã nuôi con nhờ các khoản trợ cấp của chính quyền. JK Rowling tâm sự: "Tôi đã viết 4 tập Harry Potter đầu khi đang làm mẹ đơn thân. Nhưng không có gì khiến tôi tự hào hơn khi nghe con gái Jessica nói về 5 năm đầu đời của nó rằng: Con không hề biết hồi đó mẹ con mình nghèo. Con chỉ nhớ là mình đã rất hạnh phúc".
Đối với J.K Rowling, làm mẹ đơn thân là quãng thời gian khiến bà tự hào không kém việc đang sở hữu khối tài sản lớn hơn cả Nữ hoàng Anh. Bà hiện là Chủ tịch Hội từ thiện ủng hộ làm cha mẹ đơn thân Gingerbread (tên trước đây là One Parent Families), với mục đích khích lệ những người bị tẩy chay hoặc kỳ thị sau khi công khai nuôi con nhưng không kết hôn.
Giờ đây, bằng danh tiếng và tầm ảnh hưởng của mình trong xã hội, J.K Rowling qua Gingerbread muốn đấu tranh chống lại những định kiến cổ hủ và những hành động xúc phạm bởi "Những lời lẽ xúc phạm làm thui chột sự tự tin và bòn rút lòng tự trọng ở các bậc cha mẹ đơn thân, những người thực sự muốn lao động và cống hiến".
