Những sự kiện khoa học đáng chú ý trong năm 2010

1. Vật lý

Ngày 10/9/2010, máy gia tốc hạt lớn nhất thế giới (Large Hadron Collider - LHC) đi vào hoạt động giúp cộng đồng khoa học thế giới có câu trả lời rõ ràng về sự hình thành của vũ trụ cũng như nhiều vấn đề khác. LHC được xây dựng dưới lòng đất gần thành phố Geneva của Thụy Sĩ. Do kích thước của LHC vô cùng lớn nên nó có thể tạo ra các mức năng lượng chưa từng thấy từ trước đến nay.

Hàng ngàn nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới đã tham gia thiết kế dự án LHC, với số tiền đầu tư khoảng  9,2 tỉ USD từ các nguồn ở châu Âu. Thí nghiệm LHC đã giành được giải thưởng "Đột phá trong năm" của Tạp chí Science.

2. Y tế

Lần đầu tiên ở Anh, một cuộc thí nghiệm liệu pháp dựa trên tế bào gốc được thực hiện. Các nhà nghiên cứu ở Đại học College London nói thí nghiệm "đánh dấu buổi đầu của Kỷ nguyên tế bào gốc". Trong tháng 1/2010, một vắcxin ngừa bệnh bạch cầu (leukaemia) được thử nghiệm cho con người.

Trong tháng 2/2010, các chuyên gia di truyền học ở Đại học John Hopkins (Baltimore, Mỹ) đem lại hy vọng cho liệu pháp mới trong chữa trị ung thư.  Liệu pháp mới - dựa trên dấu di truyền của cá nhân - đã được thử nghiệm đối với những bệnh nhân ung thư vú và ruột.

3. Sự sống ngoài hành tinh

2010 là năm quan trọng đối với vấn đề người ngoài hành tinh. Tháng 9/2010, một nhà thiên văn học - Giáo sư Steven Vogt ở Đại học California - tuyên bố chắc chắn có sự sống trên hành tinh nhỏ lởm chởm đá gọi là Gliese 581g.

Tháng 12/2010, những tin đồn về sự phát hiện một dạng sống mới - một loại vi khuẩn mới có khả năng chuyển hóa arsenic (thạch tín) - ngay trên hành tinh của chúng ta đã lan tràn trên Internet. Ngoài ra, trong năm 2010 này khoa học khám phá được thêm nhiều hành tinh giống như trái đất.

4. Sinh học

Tên của nhà sinh học gây tranh cãi Craig Venter một lần nữa được lên trang nhất các báo trên thế giới khi ông tạo được một dạng sống tổng hợp trong phòng thí nghiệm. "Synthia" được tạo ra bằng cách sử dụng bộ gien của khuẩn Mycoplasma genitalium. Craig Venter và nhóm của ông sử dụng máy vi tính để biến đổi ADN và xử lý 100 gien. Sau đó bộ gien được đặt vào nhân của khuẩn M.genitalium và từ đó tạo ra Mycoplasma laboratorium.

Ngoài ra, cũng có thông tin thú vị về một vườn thú ở San Diego (Mỹ) đã nhân bản thành công những con vật đã chết. Sắp tới người ta sẽ thí nghiệm nhân bản đối với những loài đã tuyệt chủng.

5. Môi trường

2010 là năm của nhiều tin xấu về thay đổi khí hậu. Báo cáo của Royal Society và Zoological Society of London cho thấy 1 trong 5 loài động vật có xương sống đang bị đe dọa tuyệt chủng, trong khi một nghiên cứu của Liên Hiệp Quốc công bố hiện nay có nhiều loài đang biến mất với tốc độ nhanh hơn bất cứ lúc nào kể từ khi các loài khủng long vắng bóng trên hành tinh.

Tình trạng acid hóa các đại dương đang tiếp tục diễn ra, đe dọa hủy hoại các hệ san hô và gây cạn kiệt nguồn thức ăn cho cá. Trong khi đó trái đất tiếp tục ấm lên thêm. Theo Hiệp hội Khí tượng thế giới (WMA), 2010 là năm nóng kỷ lục.

6. Không gian

Tháng 5/2010, tàu không gian Ikaros (được đẩy bằng buồm đầu tiên trên thế giới) được phóng từ Nhật Bản lên đường bay đến mặt trời. Cánh buồm dài 20m (trong hình), dày chỉ 0,0075mm được đẩy bằng năng lượng mặt trời  cho phép những hậu duệ của Ikaros du hành với tốc độ nhanh hơn những rocket thông thường.

Tháng 2/2010 chúng ta nói lời chào tạm biệt một trong những biểu tượng của du hành vũ trụ - tàu không gian Space Shuttle về hưu sau 30 năm phục vụ con người. Tuy nhiên, con tàu Voyager 1 - được phóng năm 1977 - vẫn còn mạnh mẽ. Voyager 1 là vật thể đầu tiên do con người tạo ra chạm đến rìa Hệ Mặt trời