Tuyệt tác Vương cung thánh đường Sagrada Familia ở Barcelona

Thứ Sáu, 20/10/2017, 08:46
Nằm ở phía bắc Tây Ban Nha trên bờ biển Địa Trung Hải đầy nắng và gió, Barcelona không chỉ nổi tiếng là sân nhà của câu lạc bộ bóng đá Barcelona lừng danh mà nơi đây còn được biết đến như là một điểm đến lý tưởng, một thiên đường nắng ấm của cựu lục địa lạnh giá.

Đã đến Barcelona mà không tận mắt chiêm ngưỡng tòa Vương cung thánh đường được Unesco công nhận là di sản thế giới - mặc dù chưa hoàn thành - thì cũng bị xem như chưa biết về thành phố này.

Giống như nhiều vùng đô thị ven bờ biển Địa Trung Hải, Barcelona có mọi thứ, từ những công trình kiến trúc lịch sử đến những giá trị văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Từ nhà thờ lớn đến các quảng trường và tòa thị chính ở thành phố; khu phố cổ Barcelona với nhiều kiến trúc riêng đặc sắc, kéo dài từ bến cảng đến Plazza de Catalonia với những con đường nhỏ và những tòa nhà mang dáng dấp kiến trúc cổ, thánh đường San Pablo del Campo, Casa Mila và đài kỷ niệm Christopher Columbus được xem là những công trình kiến trúc ấn tượng nhất ở đây.

Vượt lên tất cả là Vương cung thánh đường Sagrada Familia - công trình kiến trúc tiêu biểu của thành phố, với những toà tháp được chạm khắc tinh xảo và ấn tượng vươn cao tận trời xanh. Ngày nay tòa thánh đường này được xem là biểu tượng tín ngưỡng của người dân Barcelona, được xếp hạng là một trong những nhà thờ Thiên chúa giáo lớn và nổi tiếng nhất thế giới. Dù đã được khởi công xây dựng từ cách đây 135 năm nhưng đến nay, công trình vẫn chưa hoàn thành!

Chuyện xây dựng tòa thánh đường này cũng chứa đựng một nghịch lý: Trong suốt thế kỷ XIX ở Barcelona, nhiều nhà thờ đã bị phá sập nhân danh sự tiến bộ, và sự bùng phát bạo động dẫn đến việc thiêu hủy, cướp phá các công trình tôn giáo. Nhưng cũng trong thành phố này, gần cuối thế kỷ XIX, công trình xây dựng một nhà thờ đồ sộ lại được tiến hành với dự định vực dậy những mẫu mực lý tưởng cổ xưa ở các nhà thờ kiểu Gothic để trở thành một trong những minh họa điển hình nhất trong lịch sử kiến trúc tôn giáo đương đại.

Thánh đường đang được hoàn tất theo bản thiết kế của Gaudi để lại.

Lịch sử của giáo hội vùng Catalonia từng ghi nhận lại sự việc rằng, số tiền quyên góp được trong đợt đầu không đủ mua đất xây thánh đường gần trung tâm thành phố cổ, vì thế địa điểm được chọn là vùng ngoại ô Barcelona, ở nơi gọi là Ensanche.

Công trình được khởi công vào tháng 3-1882 dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư Francisco Villary Lozano, và thiết kế tân Gothic ban đầu lấy cảm hứng trực tiếp từ đại thánh đường Loreto ở Italia. Nhưng rồi dự án được xem lại hoàn toàn vào cuối năm 1883, Villary Lozano được thay bằng kiến trúc sư Antoni Gaudi.

Một trong những đặc điểm đáng chú ý nhất trong phong cách kiến trúc của Gaudi là khả năng sáng tạo hình khối có vẻ như kỳ quái và tùy tiện, nhưng thực ra đều dựa trên cơ sở lập luận logic. Kiến trúc ở thánh đường Sagrada Familia phát triển từ một nền tảng hình học vững chắc, toàn bộ công trình được điều chỉnh theo một hệ thống tỷ lệ cố định.

Antoni Gaudi đã cống hiến toàn bộ sức lực, tâm huyết, sự sáng tạo trong suốt 42 năm của đời mình cho kiệt tác này, cho hoài bão công trình của ông sẽ là ngôi thánh đường cao nhất thế giới với ngọn tháp cao nhất thế giới. Nhưng đến năm 1926, công trình bị đình lại vì ông mất đột ngột do tai nạn tàu điện.

Quần thể tượng, họa tiết tinh xảo chạm trổ bên ngoài tòa thánh đường.

Do thiết kế của công trình có quá nhiều chi tiết phức tạp, đòi hỏi người thi công vừa phải có tay nghề lão luyện, vừa phải có đức tin và lòng kiên trì nhẫn nại, nên trong quá trình xây dựng đã xảy ra nhiều khó khăn, thậm chí công trình phải tạm dừng vào cuối thập niên 30 khi nội chiến Tây Ban Nha xảy ra. Hiện tại 8 tháp chuông trong số 12 tháp dự định xây đã được hoàn thành, những tháp này là biểu tượng cho 12 tông đồ của Chúa Jesus.

Đỉnh cao nhất của thánh đường Sagrada Familia mang chính tên Chúa Jesus dự định đạt đến chiều cao 170m khi hoàn tất. Các ngọn tháp đều được tạo hình như các nhũ đá và chạm trổ, gắn gốm tinh tế. Ba mặt của nhà thờ đều có tên riêng, kể lại ba giai đoạn trong cuộc đời Jesus.

Theo số liệu từ kênh National Geographic, hàng năm có khoảng trên 3 triệu du khách từ khắp nơi trên thế giới tới chiêm ngưỡng công trình vĩ đại và độc đáo này. Ngày nay, Vương cung Thánh đường Sagrada Familia vẫn tiếp tục được xây dựng, hoàn thiện dựa trên những bản vẽ thiết kế tỉ mỉ của Gaudi.

Công trình dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026 nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày mất của kiến trúc sư vĩ đại, và đây chính là món quà tri ân tâm huyết của ông.

H.T. (tổng hợp)
.
.