Dracula là một vị vua anh hùng chứ không phải “ma cà rồng hút máu”

Thứ Hai, 22/02/2016, 15:00
Ma cà rồng - Dracula là nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết cùng tên, do văn sĩ người Ireland Bram Stoker (1847-1912) hoàn thành cách đây 120 năm. Kể từ năm 1897 sau khi ông cho ấn hành đầu sách này, cuốn tiểu thuyết kinh dị đầu tiên trên thế giới đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, đến với độc giả ở tất cả các châu lục với hàng triệu ấn bản được bán ra, rồi hơn 600 bộ phim điện ảnh và truyền hình đã được dựng theo cốt truyện Dracula, chưa kể vô số vở kịch với đề tài tương tự.

Nhưng trong truyền khẩu của người Romania về Dracula lại khác hẳn. Điều kỳ lạ là ở Romania hầu như ít ai biết được về bất cứ huyền thoại Dracula nào, cũng như rất hiếm người rõ được mối liên quan giữa cái tên này với đức Vua Vlad Tepes lỗi lạc trong lịch sử của đất nước họ.

Nội dung tiểu thuyết kể về những điều xảy ra trong dãy núi Carpath ở Romania, nơi có một pháo đài bí mật chôn con quỷ khát máu - Bá tước Dracula. Theo lời đồn đại, mỗi khi trời tối, Dracula sống lại và đi hút máu người; còn người nào mà bị hút máu chết, cũng trở thành ma cà rồng luôn(!). Trong một đêm hưng phấn, Dracula cùng những tên ma cà rồng bạn hắn tìm cách đánh lừa để lọt được vào kinh thành London, rồi từ trung tâm của Đế chế Anh, chúng toan tính thống trị toàn thế giới. Nhưng âm mưu của chúng bị nhà ma cà rồng học - giáo sư Abraham Van Helsing người Hà Lan phát giác, rồi lên kế hoạch đập tan mọi tham vọng hòng "uống cạn máu nhân loại" của Dracula.

Văn sĩ B. Stoker - "cha đẻ" của nhân vật "Ma cà rồng" Dracula.

Giới sử gia am hiểu luôn khẳng định rằng, cây bút B. Stoker đã lấy cốt truyện dựa theo một truyền thuyết cổ của người Romania về Dracula - theo cách gọi của dân Romania cổ xưa - chính là Vua Vlad Tepes (1431-1477), người trị vì Công quốc Wallachia (Đại Romania) từ năm 1448 đến 1476. Trong cuốn tiểu thuyết, B. Stoker đã lấy hình tượng nhân vật Dracula qua đường nét cá tính của Sir Henry Irving (1838-1905), một diễn viên sân khấu tài ba mà chính nhà văn đang làm trợ lý báo chí cho nghệ sĩ H. Irving lừng danh, cũng là diễn viên Anh đầu tiên được phong tước hiệu Hiệp sĩ quý tộc. Vậy thì ma cà rồng là do B. Stoker hư cấu mà có…

Muộn hơn, cũng xuất hiện ý kiến cho rằng, ẩn sau cuốn sách là chủ nghĩa Quốc xã. Bởi trong thời kỳ lưu hành cuốn truyện, Adolf Schicklgruber - sau nổi danh là A. Hitler - mới vừa 7 tuổi, được nung nấu bởi tính khí sát hại đồng loại của Dracula, làm cho tính "tiên tri lịch sử" của nhà văn bỗng biến thành cuồng vọng của hắn…

Nhưng trong truyện truyền khẩu của người Romania về Dracula lại khác hẳn. Trong hội thoại tiếng Romania, từ "Dracul" được dùng rất thường xuyên, với ý nghĩa là "Con quỷ" và cũng thể hiện trong nhiều nghĩa khác nữa, đại loại như "Quỷ tha ma bắt", hay "Có quỷ mới biết được", hoặc "Biến theo quỷ đi!"… Vậy thì đâu là mối liên quan giữa câu chuyện với Vlad Tepes? Vlad Tepes là một vĩ nhân của lịch sử, ông đi vào huyền thoại không bằng danh tiếng do mình tạo dựng, mà trước hết là do… các nước láng giềng.

Bìa cuốn sách "Dracula" ấn hành năm 1897, được coi là tiểu thuyết kinh dị đầu tiên trên thế giới.

Ngay từ giữa thế kỷ XIV ở Sedmigrad (Thành phố thứ 7) thuộc Bulgaria giáp giới Romania, trong cộng đồng thiểu số nói tiếng Đức thường lan truyền những câu chuyện về sự tàn bạo của Vlad Tepes và tin này lan về đất Đức. Dựa theo các truyền thuyết lịch sử đẫm máu đó mà trong năm 1494 ở Augsburg (Đức) và sau này vào năm 1500 tại Strasbourg (Pháp) đã xuất bản 2 cuốn sách nói về ông. Trong các sách đề cập tới nhân vật mang tên Dracule Vaide - theo Pháp ngữ, hay Dracula Vida theo Đức ngữ - dựa theo nguyên thể cách gọi của người Romania cổ.

"Vida" là biến thể của "Voivoda" (Nhà chinh phục), hay "Voevoda" (Kẻ cầm quyền) trong tiếng Slavs. Còn "Dracule" có nghĩa là "Con trai của quỷ", mặc dù nhiều bộ phim và tác phẩm kịch nghệ đã "cố ý" lẫn lộn rằng Dracule là tên người cha của Dracula - Vlad Tepes. Đúng ra đó là lối gọi một cách tức tối do các kẻ thù của ông dựng lên. Những cuốn sách nêu trên chính là "cội nguồn" của huyền thoại Dracula mà B. Stoker sau này sử dụng. Riêng ở Romania đầu sách "ăn khách" của vị văn sĩ Ireland không được phổ biến lắm, thậm chí rất ít người - nhất là lớp trẻ - biết về những lời đồn đại xoay quanh nhân vật Vlad Tepes…

Chân dung đức Vua Vlad Tepes lúc sinh thời.

Nhưng vẫn có "ngoại lệ"; đó là - những hướng dẫn viên du lịch người Romania chính cống, do họ nằm lòng câu chuyện về ma cà rồng  Dracula nên đã không hề bỏ lỡ cơ hội đưa du khách tới những chốn hẻo lánh nhất để mục kích và… tiêu ngoại tệ. Một vài du khách cả tin còn mua những chuỗi vòng bện từ nhánh cây tỏi để đeo phòng ma cà rồng "cắn cổ"(?!).

Còn Vlad Tepes là một ông vua của người Vlasky (sắc dân Romania cội nguồn). Trong suốt thời gian trị vì của mình, ông luôn cố gắng giữ nền độc lập tự chủ của đất nước Romania khỏi họa xâm lăng và nô dịch từ Đế chế Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ), bằng các biện pháp cứng rắn hà khắc. Vlad Tepes đã hạ sát hơn 20.000 kẻ thù của mình. Lịch sử cũng ghi lại sự bạo tàn của ông, như với "rừng tử thi" chẳng hạn: Vua Vlad Tepes cho treo các xác chết lên những hàng cây dọc đường mà quân địch sẽ đi qua hòng làm quân thù hoảng sợ phải tháo lui…

Bất chấp mọi vết đen tàn ác phủ lên tiểu sử ông, một sự thật luôn được chấp nhận là Vlad Tepes được đánh giá cao trong toàn bộ lịch sử dân tộc Romania, vì ông đã giữ được tổ quốc mình khỏi sự xâm lăng của quân Ottoman - một thế kỷ sau từng chinh phục cả châu Âu. Bởi vậy ở Romania ta thường bắt gặp hình tượng của Vlad Tepes, đa phần đều thể hiện đó là một vị vua anh hùng - không hề biết quy phục; chứ không phải là ma cà rồng khát máu.

Riêng thủ đô Bucharest của Romania là thành phố được đích thân Vua Vlad Tepes đặt tên. Tài liệu minh chứng cho sự kiện này cùng chân dung của Vlad Tepes vẫn còn được lưu giữ trong Viện Bảo tàng Lịch sử thủ đô Bucharest.

Huyệt mộ của Vua Vlad Tepes tại Snagov.

Còn ai muốn tới thăm nơi chôn Vlad Tepes, xin đừng uổng công lặn lội đi tìm pháo đài cổ tận trên rặng núi Carpath hiểm trở. Cách Bucharest khoảng 40km về phía bắc, tại thành phố Snagov rộng lớn trên một hòn đảo giữa hồ có một tòa tu viện, chính là nơi các tu sĩ đã chôn nắm xương tàn của đức Vua Vlad Tepes dưới một phiến đá nặng, để xác thịt ông hòa quyện lẫn với đất mẹ Romania. Di hài của Vlad Tepes không có đầu.

Những kẻ thù nghịch sau khi lập mưu hạ sát được ông, đã bêu thủ cấp Vlad Tepes trên ngọn giáo và đưa về tận Sarigrad (Thành phố Vua) ở Thổ Nhĩ Kỳ, rồi đem trưng bày giữa chốn công cộng, thỏa lòng tức tối bấy lâu của chúng. Về sau không rõ số phận chiếc đầu của "Dracula - ma cà rồng" ra sao, hay giống như nhiều trường hợp đã biến vào tro bụi dĩ vãng của lịch sử.

T.Q.Long (tổng hợp)
.
.