Al-Qaeda sẽ dần bị Nhà nước Hồi giáo “chiếm chỗ”
Từ nhiều năm nay, Nhà nước Hồi giáo (IS) là một nhánh của Al-Qaeda, nhưng giờ đây 2 nhóm khủng bố đó đã tách rời nhau và cạnh tranh trên một số lĩnh vực. Và hiện nay IS đang dần chiếm chỗ của Al-Qaeda. Được lãnh đạo bởi Ayman Al-Zawahiri, Al-Qaeda đã mất đi hào quang của thời Bin Laden.
Thật vậy, từ khi tên thủ lĩnh biểu tượng bị tiêu diệt và những cuộc tấn công của phương Tây làm suy yếu tổ chức này, giờ đây Al-Qaeda giống như một phân nhánh hơn là một thực thể không thể phân chia. Mà các thực thể đó cũng là mục tiêu của phương Tây. Al-Qaeda ở Bắc Phi (Aqmi) đã tổn hại quân số rất nhiều từ khi Pháp can thiệp vào Mali. Phe cực đoan tại Somalia cũng mất đi thủ lĩnh Ahmed Abdi "Godane" trong một cuộc không kích của Mỹ.
Người ta biết rằng tiền bạc là mạch máu của chiến tranh. Mà dường như IS hiện nay đã giàu có hơn Al-Qaeda. Điều này có thể thấy được qua phương cách tài trợ của 2 nhóm. Trái với Al-Qaeda mà nguồn tài trợ chủ yếu đến từ các Mạnh Thường Quân, phe thánh chiến IS có thể dựa vào tài nguyên dầu hỏa, do vậy nhóm này có lẽ là phe cực đoan giàu nhất thế giới. Quả thật nguồn lợi chính chủ yếu dựa vào 11 khu dầu hỏa mà IS chiếm được ở miền Đông Syria và miền Bắc Iraq. Nhóm này bán dầu thô với giá bèo đổi lấy tiền mặt và những sản phẩm tinh chế tại các quốc gia láng giềng.
Theo nhà nghiên cứu Louai Al-Khattib, chúng có thể thu được mỗi ngày 2 triệu USD nhờ bán dầu. Chúng tinh lọc dầu bằng các nhà máy tự chế rồi chở bằng xe tải, tàu hay lừa sang Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Jordan bán lại với giá từ 25 đến 60 USD/thùng, rẻ hơn giá 100 USD trên thị trường thế giới.
Mặt khác, phe IS còn kiếm tiền từ việc tống tiền các tiểu thương và đánh thuế các tài xế đi qua lãnh địa của chúng. Một quan chức tình báo Mỹ cho biết rằng chúng kiếm tiền bằng những phương pháp giống như một tổ chức mafia. Các biện pháp chế tài của phương Tây không ảnh hưởng gì đến nguồn tài trợ hoàn toàn ngầm của IS. Ngược lại, sự chế tài của 160 quốc gia đã gây thiệt hại đến nguồn tài trợ của Al-Qaeda vì phải đi qua các tổ chức từ thiện và ngân hàng.
Xét cho cùng Al-Qaeda và IS cũng có vài điểm chung nhưng lại khác nhau về nhiều mặt. "Tuy Al-Qaeda và IS có chung lý tưởng nhưng lại không nhất quán về học thuyết giữa các thủ lĩnh IS và Ayman Al-Zawahiri, nhất là về quy chế của cộng đồng Shitte trong thế giới Arập và thái độ nên có đối với họ" - nhà nghiên cứu Romain Caillet giải thích. Quả thật Al-Zawahiri không chịu loại trừ người Shitte trong khi IS lại tàn sát họ. Hai nhóm còn khác nhau qua quan điểm chính trị.
"Al-Qaeda hô hào thánh chiến không lãnh thổ với phương Tây là kẻ thù chính, còn IS mong muốn áp đặt sự thống trị trên một lãnh thổ bằng cách định ra thể chế, nhất là các tòa án và cảnh sát tôn giáo mà không chờ kết thúc chiến tranh"
