Chống khủng bố không chỉ bằng vũ khí

Thứ Bảy, 30/07/2005, 08:41

Theo tờ "New York thời báo" số ra ngày 26/7, Nhà Trắng đã thay đổi thuật ngữ để chỉ những gì đang diễn ra trên mặt trận chống khủng bố. Cụm từ mới được tung ra là "cuộc đấu tranh toàn cầu chống chủ nghĩa cực đoan và bạo lực" (global struggle against violent extremism). Đây không chỉ là thay đổi cách gọi mà là sự thay đổi định hướng và phương tiện hành động trong những nỗ lực chống chủ nghĩa khủng bố.

Rõ ràng là để tiêu diệt chủ nghĩa khủng bố trong hình thái muôn màu muôn vẻ hiện nay của nó không thể chỉ dùng súng đạn. Chiến tranh, như tiền nhân đã nói, là sự nối dài của chính trị. Liệu có thể rút ngắn sự nối dài ấy bằng các biện pháp không đổ máu khác được không? Đây chính là câu hỏi lớn đang hiện diện trước cộng đồng quốc tế.

Trong tâm trạng chấn động bởi thảm kịch 11/9/2001, cuộc chiến tranh chống khủng bố đã được Washington và các đồng minh phát động đầy náo nhiệt. Những nhiệm vụ cụ thể đã được hoàn tất. Tại Afghanistan, quân đội Mỹ đã làm tan rã chế độ Taliban và biến trùm khủng bố Osama Bin Laden thành kẻ phải hát "tình ca du mục".

Còn ở Iraq, binh lính Mỹ cùng liên quân quốc tế trong thời gian khá ngắn đã lật đổ chính thể hợp hiến của ông Saddam Hussein... Tuy nhiên, cũng chính những "chiến thắng" ấy lại bóc trần các lý do giả hiệu mà dựa vào đó, quân đội Mỹ đã triển khai các chiến dịch quân sự nơi đất khách quê người. Hussein suy cho cùng chỉ là vật hy sinh vì ông ta, bất chấp được nhìn nhận dưới góc độ nào, cũng không hề dính líu gì tới Al-Qaeda cũng như tới thảm kịch 11/9/2001...

Điều đang làm Washington trăn trở nhất là muốn nói gì thì nói, cho tới hôm nay, những mục tiêu mà Nhà Trắng đã đặt ra trước Lầu Năm Góc cũng như các thành viên liên đới khác trong "cuộc chiến chống khủng bố" vẫn chưa đạt được. Không chỉ những thủ phạm trực tiếp gây ra những vụ khủng bố khét tiếng ở New York và Washington trong ngày 11/9/2001 đáng nhớ đó vẫn chưa sa lưới pháp luật, mà ngay cả nền an ninh trong cái gọi là "thế giới tự do" vẫn chưa hề gia tăng thêm được chút nào, nếu không muốn nói là mọi sự càng ngày càng có vẻ như tồi tệ thêm.

Lực lượng khủng bố không những không tỏ ra núng thế trước các lời đe dọa của trung tâm quyền lực hùng hậu nhất thế giới mà đang chứng minh được rằng, phương Tây vẫn có nhiều "gót chân Asin" hơn chúng.

Những vụ khủng bố như ở London mới đây đã rung thêm những hồi chuông cấp báo về nguy cơ bất lực của phương Tây trước các hoạt động bạo lực trên đường phố đông đúc và nhộn nhịp ở ngay chính những nơi cứ ngỡ như đã được bảo đảm an ninh tốt đẹp nhất. Đó là gì nếu không phải là bằng cớ của việc cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố bằng súng đạn đã thất bại?!

Luật chơi thay đổi

Ngày 22/7, tại lễ bế giảng của Học viện Hải quân Hoa Kỳ ở Annapolice, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld đã lần đầu tiên thay đổi cách diễn giải thời cuộc và gọi những gì đang diễn ra trên mặt trận quân sự chống khủng bố là "cuộc đấu tranh trên toàn cầu chống lại kẻ thù của tự do, kẻ thù của văn minh".

Ngày 25/7, một quan chức cao cấp giấu tên ở Nhà Trắng và Lầu Năm Góc tuyên bố rằng đó không phải là câu lỡ lời mà là sự kiện đánh dấu một chiến lược mới. Ông này giải thích: "Câu cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố ngắn gọn và dễ hiểu. Tuy nhiên, nghe thuật ngữ đó người ta dễ hình dung tới những bộ quân phục và những đoàn quân súng ống được trang bị tới tận răng và sát khí đằng đằng, chiến đấu chống lại những lực lượng cực đoan và khủng bố. Tuy nhiên, nhiệm vụ của chúng ta rộng hơn thế nhiều".

Chưa ai biết rõ nhiệm vụ ấy rộng tới bao nhiêu. Và chắc chắn là "cuộc đấu tranh toàn cầu chống chủ nghĩa cực đoan và bạo lực" cũng sẽ không chối bỏ các chiến dịch quân sự. Tuy nhiên, đã tới lúc mà Washington phải công khai thừa nhận rằng, nếu chỉ dùng súng ống thì không thể nào tiêu diệt được chủ nghĩa khủng bố.

Những nguyên nhân làm nảy sinh ra tư tưởng cực đoan và tuyệt vọng nằm ở trong chính bản chất của chế độ tư bản chủ nghĩa và căn bệnh khủng bố sẽ không thuyên giảm, một khi phương Tây không có những toa thuốc hữu hiệu để làm thuyên giảm những cơn sốt kinh tế - xã hội nặng nề đang hoành hành ở rất nhiều nơi trên hành tinh chúng ta.

Quan hệ giữa Washington và các đối tác cũng cần có những hiệu chỉnh thích hợp. Thế giới đã ở trong giai đoạn mà bất cứ một động thái quan phương nào cũng "lợi bất cập hại".

Theo những thông tin tuyệt mật được tiết lộ một cách không tình cờ từ Lầu Năm Góc, Bộ Quốc phòng Mỹ đã chuẩn bị xong "Kế hoạch chiến lược chiến tranh chống khủng bố đối với lực lượng vũ trang Mỹ". Theo đó, binh lính Mỹ sắp tới sẽ không chỉ phải áp dụng các biện pháp quân sự để chống lại các lực lượng khủng bố. Và Lầu Năm Góc cũng đã đặt ra nhiệm vụ cho mình là phải phối hợp với quân đội nhiều nước chứ không một mình "tự tung tự tác" trên các chiến trường không quen thuộc... Có thể hy vọng gì từ những động thái này? Câu trả lời vẫn đang còn ở phía trước.. 

Hà Phong
.
.