Cộng hòa Czech và cuộc khủng hoảng chính trị mới

Trong thành phần nội các hình thành gần 3 năm trước, nữ luật gia kỳ cựu K. Peake trong vai thủ lĩnh đảng Vì dân (LIDEM) được cử giữ chức Phó thủ tướng chuyên trách lĩnh vực phòng chống tham nhũng, cũng là vị phó thủ tướng trẻ tuổi nhất và  là đại diện phái yếu giữ chức vụ cao nhất trong lịch sử Cộng hòa Czech.

Tới thời điểm cuối tháng 11/2012, đương kim Bộ trưởng Quốc phòng Alexandr Vondra thuộc đảng Dân chủ công dân (ODS), chính đảng do Tổng thống Vaclav Klaus sáng lập đầu thập niên 90 thế kỷ trước quyết định từ nhiệm, do không trúng cử vào Thượng viện một tháng trước đấy. Nhân cơ hội này Thủ tướng P. Necas  liền đẩy mạnh việc cải tổ bảo đảm tính hài hòa giữa các vị trí trọng yếu trong nội các, nên đã chỉ định Phó thủ tướng Karolína Peake kiêm luôn chức Bộ trưởng Quốc phòng bất chấp sự phản đối từ Tổng thống V. Klaus.

Chỉ một ngày sau khi nhậm chức, tân Bộ trưởng K. Peake đã không giữ lời cam kết  trước đó là tiếp tục thực hiện các đường hướng chủ đạo mà người tiền nhiệm A. Vondra đã vạch ra. Bà đường đột tuyên bố áp dụng phương sách mới nhằm dân sự hóa Bộ Quốc phòng, đồng thời cách chức Thứ trưởng thứ nhất là Thượng tướng Vlastimil Picka, nguyên Tổng tham mưu trưởng quân đội cùng 2 quan chức quân sự cao cấp khác.

Nhưng quan điểm của nữ tân Bộ trưởng không được chính giới Prague hậu thuẫn. Tin này đến tai P. Necas  khi ông đang tham dự Hội nghị Thượng đỉnh của Liên minh châu Âu (EU) ở Brussels (Bỉ), khiến Thủ tướng phật ý vì đã lỡ đặt niềm tin vào nữ phụ tá chủ chốt…

Kết quả chỉ vài giờ sau khi tân Bộ trưởng tới thăm Bộ Tổng tham mưu lần đầu vào xế trưa ngày 20/12/2012, bà K. Peake đã nhận được quyết định sa thải của Thủ tướng P. Necas lúc ông vừa "chân ướt chân ráo" trở về Prague.

Phản ứng lại, nữ thủ lĩnh LIDEM tuyên bố sẽ rút đảng của mình ra khỏi chính phủ liên minh, với 3 thành viên nội các đương nhiệm là Bộ trưởng Bộ Phát triển khu vực Kamil Jankovsky, Bộ trưởng Bộ Giao thông Pavel Dobes và Bộ trưởng Không bộ Petr Misna. Nếu vắng LIDEM ắt sẽ tạo ra một "lỗ hổng" lớn trong chính phủ, dễ dẫn đến việc phải tiến hành bầu cử Quốc hội trước thời hạn.

Tuy Ban lãnh đạo LIDEM chưa đưa ra quyết định cuối cùng cho dù "mốc" ngày 10/1 đã trôi qua, nhưng giới bình luận chính trị am hiểu cho rằng Chính phủ của Thủ tướng P. Necas vẫn có thể trụ vững với liên minh thiểu số lỏng lẻo. Tuy vậy Cộng hòa Czech vẫn đang bị đặt trước một cuộc khủng hoảng chính trị mới