ETA tuyên bố ngừng bắn vĩnh viễn và cơ hội hòa bình tại xứ Basque

Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên ETA tuyên bố như vậy và người ta đang tìm kiếm những cái bẫy trong lời tuyên bố này.

Cuối cùng ETA đã đáp lại Tuyên bố Bruxelles (ký hồi tháng 3/2010 bởi 20 nguyên thủ và đại diện các tổ chức, yêu cầu một lệnh ngừng bắn lâu dài và có thể kiểm chứng) và Tuyên bố Guernica (ký tháng 10/2010 bởi 5 đảng phái chính trị độc lập xứ Basque, đề nghị thiết lập một thỏa hiệp về lộ trình hòa bình và giải pháp dân chủ tại xứ Basque). Lần này, ETA không chỉ chấp nhận những thời hạn được ấn định bởi cộng đồng quốc tế và các đối tác xã hội và chính trị xứ Basque mà còn khẳng định lệnh ngừng bắn lần này là tổng thể, tức là từ bỏ mọi hoạt động khác, vốn trong những lần đàm phán trước đã làm giảm mức độ uy tín của lời tuyên bố.

Ngoài ra, thông báo lần này của ETA cũng xác định bước đột phá trên như một cam kết cho tiến trình hòa bình cuối cùng tại xứ Basque và đặt dấu chấm hết cho xung đột vũ trang, làm tiêu tan mọi nghi ngờ về "thiện chí" của ETA.

Trước những cam kết mạnh mẽ trên, nhật báo Gara cho rằng, trái bóng hiện nằm trong chân của chính phủ và tầng lớp chính trị tại Tây Ban Nha trong việc tuân thủ yêu cầu của các bên tham gia ký kết Tuyên bố Bruxelles, và quyết định xem liệu họ có đáp lại một cách "tích cực" trước những tiến bộ mà ETA đơn phương thực hiện hay không.

Gerry Kelly, thành viên Chính phủ Bắc Ai Len, người đóng vai trò quyết định cho Hiệp ước Vendredi Saint, hay còn gọi là Belfast năm 1998, chấm dứt 30 năm xung đột đẫm máu tại Ai Len, cho rằng điều quan trọng trong tiến trình hòa bình tại Tây Ban Nha hiện nay không chỉ nằm ở những tiến bộ cụ thể của các bên liên quan mà còn ở việc các bên có biết nắm lấy thời cơ hay không. Gerry Kelly kêu gọi người Basque và Tây Ban Nha nên chộp lấy cơ hội này.

Tất cả những ai đánh giá thấp bước tiến của ETA tức là đang cố tình phá hoại thời cơ và tỏ ra vô trách nhiệm. Ngược lại nếu đáp ứng một cách tích cực sẽ thỏa mãn được những yêu cầu của cộng đồng quốc tế và góp phần vào việc thiết lập một xã hội hòa bình, công bằng và dân chủ.

Tuy nhiên, ngày 10/1, Thủ tướng Tây Ban Nha Jose Luis Rodriguez Zapatero cho rằng, tuyên bố ngừng bắn của ETA là chưa đủ và đòi phải có các biện pháp kiên quyết và hữu hiệu hơn. Thủ tướng Zapatero cho rằng, điều duy nhất mà chính phủ trông đợi ở ETA là một tuyên bố về việc giải tán hoàn toàn tổ chức này. Theo ông, giải pháp lựa chọn duy nhất của ETA lúc này là giải giáp vũ khí và tôn trọng pháp luật, tuy nhiên, việc chấm dứt hoàn toàn bạo lực là một quá trình đầy tốn kém và khó khăn.

Cùng ngày, Bộ trưởng Nội vụ Tây Ban Nha, Afredo Perez Rubancaba, cũng nói rằng tuyên bố ngừng bắn lâu dài của ETA đã không đáp ứng được các kỳ vọng, nhưng không phải là một tin xấu.

ETA tuyên bố ngừng bắn vĩnh viễn và có thể kiểm chứng ngày 10/1.

ETA đã từng 11 lần tuyên bố ngừng bắn và lần gần đây nhất nhóm này tuyên bố ngừng bắn là vào tháng 9/2010. Gần 1.000 người đã thiệt mạng trong nửa thế kỷ qua kể từ khi ETA phát động chiến dịch đòi độc lập cho xứ Basque năm 1960. ETA đã bị Mỹ và Liên minh châu Âu liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố vì đã gây ra nhiều vụ tấn công khủng bố đẫm máu ở Tây Ban Nha.

Trong bài xã luận "ETA: những cạm bẫy của lệnh ngừng bắn", tờ Le Figaro của Pháp số ra ngày 11/1 cho rằng, sở dĩ Chính phủ Madrid phản ứng thận trọng trước tuyên bố của ETA là do đây chỉ đơn thuần là một lệnh ngừng bắn chứ không phải là một quyết định giải thể tổ chức, kèm theo cam kết từ bỏ vĩnh viễn và vô điều kiện hình thức đấu tranh vũ trang.

Theo tờ báo, cả nước Tây Ban Nha đang vui mừng chứng kiến ngày tàn của ETA đang đến gần. ETA giờ giống như bị dồn vào đường cùng khi bị lực lượng an ninh Pháp và Tây Ban Nha trấn áp và truy quét mạnh mẽ, kèm theo đó là sự lên án của đông đảo dư luận quốc tế. Tờ báo này cho rằng "tiếng chuông nguyện hồn" của tổ chức này sắp điểm và giờ không phải là lúc mở các cuộc đàm phán với những kẻ khủng bố sắp chết chìm và đang tìm kiếm phao cứu sinh.

Lời tuyên bố ngừng chiến lần này, cũng giống như bao lần trước, được đưa ra trong khung cảnh giống như một màn kịch mà 3 nhân vật trong trang phục kỳ quặc, bịt mặt, như để ca tụng một sự bí mật lố lăng. Theo Le Figaro, tuyên bố của ETA lần này nhằm buộc Chính phủ Madrid mở các cuộc đàm phán, từ đó cho phép phong trào chính trị của tổ chức này tham gia vào các cuộc bầu cử địa phương tại Tây Ban Nha vào tháng 5 tới đây.

Bằng tuyên bố ngừng bắn này, ETA cũng hy vọng sẽ tạo ra được sự ủng hộ của công luận quốc tế và muốn "quốc tế hóa" vấn đề khi đề xuất rằng lệnh ngừng bắn lần này sẽ được "kiểm chứng" bởi cộng đồng quốc tế. Tờ báo kết luận, đây là một cái bẫy mà cả Tây Ban Nha và Pháp đều không muốn sa vào