IS bắt đầu tiến trình tan rã?

• Vì sao Nhà nước Hồi giáo trả tự do cho 200 người Yazidis ở miền Bắc Iraq
• Nhà nước Hồi giáo trả tiền cho mafia Thổ Nhĩ Kỳ để đưa nữ khủng bố trong vụ thảm sát ở Paris đến Syria1

Cách đây vài hôm, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt giữ một loạt công dân Anh và Mỹ tại khu vực biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ. Những người này khai với cảnh sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ rằng, họ đến Syria, ở trong vùng do IS kiểm soát từ năm 2014 đến nay và giờ đang muốn trở về nước. Cảnh sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, trong vài tuần trở lại đây, họ đã bắt giữ rất nhiều trường hợp vượt biên giới như thế.

Stefan Aristidou, người Anh, đến Syria cách đây 2 năm, cho biết anh ta đến Syria không phải để chiến đấu cùng IS mà muốn tìm một nơi ở mới. Aristidou đã cư trú ở Raqqa và Al-Bab, hai cứ địa trước đây của IS. Sau khi IS thất thủ ở Al-Bab, Aristidou chạy sang Raqqa sinh sống và giờ đang muốn quay về nước Anh. Cùng đi với Aristidou còn có Kary Paul Kleman, người bang Florida, Mỹ. Kleman đến Syria để làm công tác nhân đạo.

Tuy nhiên, cũng như Aristidou, sau khi đến Syria anh ta lại thay đổi ý định và gia nhập IS. Aristidou và Kleman đều cải theo đạo Hồi trước khi đến Syria. Ngoài Aristidou và Kleman, nhiều người khác cũng rời khỏi Syria với lý do không còn muốn ở trong hàng ngũ IS nữa.

IS đang ngày càng co cụm do mất lãnh thổ.

Một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Anh cho biết, Chính phủ Anh đang liên hệ với Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ để giải quyết vấn đề công dân mình bị bắt. Theo the Guardian, các công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ truy tố nhóm người Anh và Mỹ vượt biên giới này và mức án dành cho họ có thể từ 7-15 năm tù nếu bị buộc tội.

Nếu bị dẫn độ về Anh và Mỹ, nhóm người bị bắt này cũng có thể bị buộc tội theo luật chống khủng bố và sẽ phải chịu mức án tù nhiều năm, thậm chí chung thân. Những người trở về từ Syria và Iraq sẽ bị xem xét mức độ nguy hiểm của họ đối với xã hội và khả năng phạm tội của họ.

The Guardian dẫn nguồn tin từ bên trong IS cho biết thành phần lãnh đạo của IS ở Syria hiện nay cũng đang co cụm lại và sụt giảm lực lượng rất nhanh trong khi quân đội Chính phủ Syria và phiến quân Syria đối lập đang triển khai chiến dịch tấn công về phía hai thành phố Raqqa và Tabqa, nơi lực lượng chiến binh nước ngoài được bố trí trấn giữ.

Giới chức an ninh ở Syria cho rằng, cuộc chiến chống IS sắp tới sẽ chuyển thành một cuộc chiến tình báo. Vũ lực quân sự đánh bật IS ra khỏi nhiều vùng lãnh thổ và ngăn chặn chúng thu hút, tuyển mộ chiến binh từ nước ngoài. Sự co cụm, mất lãnh thổ khiến nhiều chiến binh chán nản và tìm cách rời khỏi các vùng lãnh thổ do IS chiếm đóng để trở về nước hoặc nộp mình cho cơ quan chức năng.

Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu nói rằng ngày càng nhiều chiến binh từng tham gia IS từ năm 2013 đã đến liên hệ các đại sứ quán để xin trở về nước. Một số tên trung thành với IS cũng trà trộn vào đám tháo chạy xâm nhập vào Thổ Nhĩ Kỳ rồi đi đến các quốc gia khác ở châu Âu để tấn công trả thù. Từ đó, mối đe dọa khủng bố ngày càng gia tăng.

Các cơ quan tình báo phương Tây tin rằng, những phần tử này là thành phần nổi bật trong nhóm hoạt động bên ngoài của IS. Chúng từ nhiều quốc gia khác nhau ở châu Âu như Anh, Pháp, Bỉ, cũng như Australia, gia nhập IS. Ít nhất 250 chiến binh trung thành với lý tưởng IS đã di chuyển vào châu Âu trong giai đoạn 2014-2016 thông qua cửa ngõ Thổ Nhĩ Kỳ.

Stefan Aristidou, công dân Anh gia nhập IS, bị bắt ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ khi tìm cách quay trở về Anh.

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố đã bắt giữ nhiều tên IS xâm nhập từ đầu năm 2017 đến nay. Thành phần trung thành với IS ở Syria tìm cách đến châu Âu thông qua những đường dây vận chuyển người lậu, thông qua Thổ Nhĩ Kỳ, rồi sang Hy Lạp hoặc Bulgaria để vào châu Âu. Vì thế, các chuyên gia an ninh đưa ra lời cảnh báo châu Âu cần phải cảnh giác cao độ trước các mối đe dọa khủng bố ngày càng tăng trong thời gian tới khi áp lực lên IS ngày càng tăng để đẩy nhanh tiến trình tan rã của nhóm này.

Khi áp lực tấn công vào hai cứ địa quan trọng nhất của IS là Raqqa ở Syria và Mosul ở Iraq ngày càng tăng mạnh, nhóm này cũng đang ngày càng gia tăng việc sử dụng thiết bị bay điều khiển từ xa để do thám thực địa và thả bom tự chế xuống lực lượng quân đội chống IS. Hiện nay, IS dùng các thiết bị bay điều khiển từ xa để bảo vệ xung quanh thành phố Tabqa, Tây Raqqa ở Syria.

Trong khi đó ở Mosul, lực lượng chống IS do quân đội Iraq dẫn đầu cũng đang bị khựng lại, và IS đang chiếm lại một số khu vực. IS cũng đang duy trì được vùng đất trải từ Mosul sang Raqqa, trong đó có những đô thị trọng yếu như Deir Azzour và Mayadeen được lãnh đạo IS dùng làm địa bàn trú ẩn. Từ khi cuộc chiến chống IS bắt đầu, theo thống kê của Chính phủ Mỹ, đã có ít nhất 30.000 tay súng nước ngoài đến Syria tham gia chiến đấu cùng IS, và trong số này có khoảng 25.000 tên đã bị tiêu diệt. Nước Anh có khoảng 850 chiến binh đến Syria để gia nhập IS và cả các nhóm Hồi giáo cực đoan khác, như Mặt trận al-Nusra chống Chính phủ Syria.

Thất bại về mặt quân sự, mất lãnh thổ khiến IS mất đi khả năng thu hút chiến binh, và vì thế tổ chức này ngày càng sụt giảm lực lượng. Đó là lúc tiến trình tan rã của IS sẽ được đẩy nhanh hơn.