Israel âm mưu chia cắt khu Bờ Tây

Bất chấp áp lực đang ngày càng gia tăng của cộng đồng quốc tế, chính quyền Israel ngày 5/12 đã công bố kế hoạch xây dựng khu định cư mới được đặt tên tạm là E1 với 3.000 đơn vị nhà ở trong khu vực gần Jerusalem, nằm trên tuyến đường nối liền 2 thành phố Ramallah và Hebron của người Palestine. Việc công bố này nhằm phục vụ cho việc lấy ý kiến phản biện từ công chúng và giới nghiên cứu, phản biện xã hội. Theo giới quan sát, đây là bước đi mang tính thủ tục đầu tiên của việc triển khai thực hiện dự án xây dựng khu định cư E1.

Từ khi Palestine được Đại hội đồng LHQ nâng cấp quy chế "nhà nước quan sát viên" vào ngày 29/11 cho đến nay, đây là hành động gây căng thẳng nhất được Thủ tướng Israel Netanyahu tung ra để đáp trả. Giới quan sát phân tích: Với việc xây dựng khu định cư E1, Israel đang thực thi một âm mưu thâm độc là chia cắt các vùng lãnh thổ của người Palestine. Thật vậy, Palestine hiện nay đang bị chia cắt, trong đó 1,6 triệu người ở Dải Gaza ở cách xa 40km với 2,4 triệu người ở khu Bờ Tây sông Jordan.

Với việc Thủ tướng Netanyahu cho triển khai kế hoạch xây dựng khu định cư E1, khu Bờ Tây sẽ tiếp tục bị chia cắt thành 2 phần Bắc và Nam, còn khu vực Jerusalem cũng bị ngăn cách biệt lập, trong đó khu vực Đông Jerusalem dự kiến là thủ đô tương lai của Nhà nước Palestine cũng đang bị người Do Thái xâm lấn dần nhằm đạt mục tiêu trục xuất người Arập Palestine và độc chiếm Jerusalem.

Danny Seidemann, một chuyên gia hàng đầu thế giới về các khu định cư Do Thái, đưa ra phân tích ngắn gọn: Kế hoạch xây dựng khu định cư E1 về cơ bản là tạo ra dữ liệu thực tế trên mặt đất làm căn cứ phân định ranh giới trong đàm phán. Nó có thể được xem như một kế hoạch "kết thúc cuộc chơi", vì sự chia nhỏ, chặt vụn các vùng lãnh thổ Palestine trên thực tế sẽ giết chết giải pháp "hai nhà nước". Đây là cú đáp trả có thể nói là rất "ngoạn mục" trên quan điểm "cơn giận" của Netanyahu.

Tuy nhiên, cách đáp trả táo bạo của ông Netanyahu đã gây ra những phản ứng quyết liệt của cộng đồng thế giới, đồng thời mang những ý nghĩa khác nhau đối với nền hòa bình trong khu vực và cả chính trị trong nước Israel. Từ hôm 3/12, cộng đồng quốc tế gồm nhiều nước, trong đó có cả các đồng minh truyền thống lâu nay của Israel như Mỹ, Anh, Pháp, Australia, Tây Ban Nha, Thuỵ Điển, Đan Mạch,… đã triệu tập đại sứ Israel để phản đối các động thái triển khai kế hoạch xây dựng khu định cư E1. Đây là một điều chưa từng có, một diễn biến hoàn toàn mới trong quan hệ quốc tế giữa các quốc gia châu Âu và Israel. Trước nay, châu Âu vẫn giữ quan điểm thân Israel trong các vấn đề ở khu vực Trung Đông, nhưng đây là chuyện một nhà nước ngang nhiên chiếm đóng, tiến hành những hoạt động xâm hại đến chủ quyền lãnh thổ của một nhà nước khác, dù đó chưa phải là nhà nước thành viên LHQ đầy đủ. Trong khi đó, Tổng thư ký LHQ, Nga và Đức cũng bày tỏ "quan ngại sâu sắc" trước hành động bất chấp tất cả của Israel.

Khu định cư E1 dự kiến xây dựng nằm gần sát bên khu định cư Maale Adumim, gần Jerusalem.

Bất chấp các chỉ trích, phản đối của cộng đồng thế giới, Thủ tướng Netanyahu hôm 5/12 tiếp tục khẳng định: “Israel sẽ tiếp tục triển khai xây dựng ở Jerusalem và tất cả những nơi nằm trên bản đồ lợi ích chiến lược của Israel".

Thái độ và hành động quyết liệt của Thủ tướng Netanyahu bất chấp sự phản đối của cộng đồng thế giới cũng đang khiến cho dư luận trong nước có phản ứng trái chiều. Một số ý kiến cho rằng, ông Netanyahu đang tiếp tục lợi dụng vấn đề người Palestine để gia tăng cường độ vận động cử tri cho cuộc bầu cử Quốc hội sắp diễn ra vào tháng 1/2013, vì ông Netanyahu đang muốn vận động lá phiếu của cử tri tại các khu định cư và những người Israel hữu khuynh, bảo vệ việc xây dựng các khu định cư trên đất Palestine.

Tuy nhiên, báo chí cả hữu khuynh lẫn tả khuynh, đều đồng loạt đặt vấn đề về tính khôn ngoan trong quyết định tiến hành kế hoạch xây dựng khu định cư E1 của Thủ tướng Netanyahu. Tờ Ma'ariv đăng bài xã luận nhận định hành động của Netanyahu giống như "cái tát vào mặt" đối với đồng minh Mỹ sau khi Mỹ đã dành sự ủng hộ hết mình cho Israel tại Đại hội đồng LHQ.

Còn cộng đồng người Do Thái ở Mỹ thì bực tức cho rằng, hành động tiếp tục xây dựng khu định cư là tự chuốc lấy những bất lợi về mặt ngoại  giao, tự cô lập mình trên trường quốc tế. So với lần bỏ phiếu tại UNESCO năm 2011, số quốc gia ủng hộ Israel đã giảm từ hơn 20 nước, còn 9 nước trong lần bỏ phiếu thông qua Nghị quyết ngày 29/11 vừa qua. Và sau khi Israel đưa ra kế hoạch xây dựng khu định cư E1, thêm 6 trong số 9 nước ủng hộ Israel triệu tập đại sứ để phản đối, trong đó có một số nước còn xem xét khả năng triệu hồi đại sứ về nước để tăng mức độ phản đối nếu Israel không chịu hủy bỏ kế hoạch của mình.

Ngày 6/12, Thủ tướng Netanyahu đã lên đường thăm chính thức nước Đức để vận động nước này ủng hộ kế hoạch của mình trước sức ép của cộng đồng quốc tế, sau chuyến thăm vì mục đích tương tự tại Cộng hòa Séc. Kết quả của chuyến thăm không rõ ràng, vì nước Đức đang tiếp tục giữ thái độ không ủng hộ những hành động làm hỏng kế hoạch hòa bình Trung Đông, trong đó mấu chốt là việc Israel xây dựng các khu định cư trên đất của người Palestine