Kỳ họp thứ 7 – Quốc hội khóa XIII: Nóng chuyện Biển Đông

I- Hơn 20 ngày qua, tình hình Biển Đông luôn là câu chuyện thời sự nóng bỏng không chỉ trên báo chí mà là mối quan tâm của mọi người dân. Quan tâm, bởi những ngày này, dường như ai cũng thấy mình phải có một phần trách nhiệm để góp phần bảo vệ bờ cõi thiêng liêng của Tổ quốc.

Vì thế, vẫn biết mỗi kỳ họp, Quốc hội đều quyết rất nhiều vấn đề quan trọng của đất nước, nhưng kỳ họp này, người dân đều trông chờ những quyết sách từ Quốc hội về vấn đề Biển Đông. 

Ngay trước giờ khai mạc, bên hành lang hội trường, trao đổi với báo chí, đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng Quốc hội nên ra Nghị quyết về tình hình Biển Đông. Theo ông Dương Trung Quốc thì Quốc hội phát biểu ý kiến của mình, vừa với chức năng là tiếng nói, nguyện vọng của nhân dân, vừa với chức năng là cơ quan giám sát tối cao.

"Tình hình càng phức tạp bao nhiêu thì sự giám sát phải càng chặt chẽ bấy nhiêu. Hơn nữa, Nghị quyết này còn có tác động mạnh tới cuộc đấu tranh ngoại giao nữa. Tiếng nói ngoại giao nhân dân bao giờ cũng có trọng lượng. Kể cả chúng ta nói tiếng nói hữu nghị với nhân dân Trung Quốc. Chuyện đó thì ta đã có kinh nghiệm trong thời kỳ chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trước đây rồi và không bao giờ được quên mặt trận ngoại giao nhân dân. Tiếng nói của Quốc hội là một tiếng nói rất quan trọng".

Thì đây, ngay trong thông cáo số 2 Kỳ họp thứ 7, một thông điệp chính thức đã được đưa ra:

Quốc hội khẳng định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trong thềm lục địa và Vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam; vi phạm luật pháp quốc tế nhất là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982; vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC); trái với thỏa thuận cấp cao giữa hai Đảng, Nhà nước Việt Nam - Trung Quốc. Tình hình Biển Đông căng thẳng. Hòa bình và an ninh đang bị đe dọa.

Quốc hội cùng với toàn thể đồng bào, chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài bày tỏ sự lo ngại và kiên quyết phản đối những vi phạm, sai trái của phía Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Quốc hội cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với các tổ chức, cá nhân, dư luận quốc tế đã đồng tình, ủng hộ Việt Nam.

Quốc hội tin tưởng và nhất trí cao với chủ trương của Đảng, Nhà nước đã lãnh đạo quân dân ta có nhiều biện pháp kiên quyết trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ trên cơ sở luật pháp quốc tế. Đồng thời, kiên trì đấu tranh, gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; kiên trì bảo vệ, giữ vững quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Trung Quốc.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang và các đại biểu.

Diễn biến tình hình trên Biển Đông còn phức tạp và khó lường. Quốc hội đề nghị Chính phủ, các ngành, các cấp cùng đồng bào cả nước đoàn kết, thống nhất và đặc biệt quan tâm giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại của đất nước.

II- Với cánh phóng viên "đi Quốc hội", hàng ngày ngoài việc phản ánh những thông tin chính thức của kỳ họp, ai cũng tận dụng khoảng thời gian giải lao giữa các buổi họp của các đại biểu để phỏng vấn theo yêu cầu của báo nhà. Nhưng, tại kỳ họp lần này, một chủ đề chung mà tất cả các phóng viên đều phỏng vấn là chuyện Biển Đông và việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan HD 981 tại Vùng Đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Nên cũng không lạ khi Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Trần Văn Hằng là những người luôn được tìm phỏng vấn đầu tiên.   

Ngay trước giờ thay mặt Chính phủ báo cáo Quốc hội về tình hình Biển Đông, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cung cấp nhiều thông tin về cuộc đấu tranh ngoại giao những ngày qua.

Theo Phó thủ tướng, chúng ta vẫn tiếp tục duy trì các biện pháp đấu tranh ngoại giao, và một trong những biện pháp đấu tranh ngoại giao là giao thiệp trực tiếp với Trung Quốc. Đã có 20 cuộc giao thiệp giữa Việt Nam và Trung Quốc, trong các cuộc giao thiệp này, chúng ta đều kiên quyết đấu tranh yêu cầu Trung Quốc phải rút giàn khoan và tàu hộ tống, nhưng Trung Quốc vẫn duy trì giàn khoan và tăng cường tàu ở khu vực đó.

"Đấu tranh bảo vệ chủ quyền là việc không để cho nước khác xâm phạm chủ quyền của chúng ta" là lời khẳng định của Phó thủ tướng trước khi ông vào phòng họp.

Chia sẻ những khó khăn trong cuộc đấu tranh ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Trần Văn Hằng cho rằng vụ việc Trung Quốc đặt giàn khoan tại Vùng Đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, khó lường. Trong đó, tùy tình hình cụ thể để có những phản ứng phù hợp. Dù đã có 20 cuộc giao thiệp giữa Việt Nam và Trung Quốc, nhưng thái độ của Trung Quốc vẫn ngông cuồng bất chấp. Chúng ta vẫn phải kiên trì và kiên quyết, thận trọng trong đối phó.

Ông Hằng kể rằng với Trung Quốc, chúng ta đề xuất rất nhiều biện pháp tăng cường giao lưu để trao đổi, hiểu nhau sâu hơn và quan tâm đến những vấn đề chung của hai nước. Khi đón đoàn của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Trung Quốc, thì các thành viên trong đoàn rất thiện chí và có yêu cầu cấp thiết là Quốc hội hai bên cần tăng cường trao đổi, giao lưu. Thực tế trên các cuộc gặp đa phương đều có trao đổi. Riêng về sự kiện giàn khoan Hải Dương 981, Quốc hội Trung Quốc lựa chọn im lặng, không có chủ trương muốn gặp Quốc hội Việt Nam, mặc dù lãnh đạo cấp cao Việt Nam đã nhiều lần đề xuất qua điện đàm.

Vì vậy, ngày 28/5 tới, trong cuộc trao đổi với Chủ tịch Tiểu ban Châu Á - Thái Bình Dương của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, cùng với nhiều nội dung khác, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội sẽ trao đổi, bàn về tình hình Biển Đông để bạn hiểu sâu hơn.

"Việt Nam sẽ thể hiện thái độ kiên quyết trong vụ việc giàn khoan, đồng thời khẳng định chủ quyền thiêng liêng của mình và không thể lùi bước được. Quốc hội Việt Nam kêu gọi nghị viện các nước lên tiếng về vụ việc Trung Quốc xâm phạm, yêu cầu Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt Công ước Luật Biển năm 1982 mà Trung Quốc cũng là một trong những nước ký kết Công ước này".

Câu chuyện liên quan tới Biển Đông cũng được nhiều đại biểu chia sẻ bên hành lang kỳ họp. Bà Bùi Thị An (đoàn Hà Nội) cho biết sẽ kiến nghị với Chính phủ hỗ trợ đặc biệt cho ngư dân, lực lượng kiểm ngư, cảnh sát biển cả về kinh tế, trang thiết bị, phương tiện để lực lượng này có thể hoạt động bảo vệ chủ quyền.

Ông Nguyễn Thái Học (đoàn Phú Yên) cũng cho rằng Chính phủ cần hỗ trợ nhiều hơn nữa về vốn, khoa học kỹ thuật, các phương tiện đánh bắt xa bờ... để ngư dân có điều kiện bám trụ được trên ngư trường. Có như vậy mới động viên được ngư dân bám biển, làm giàu từ biển, góp phần bảo vệ chủ quyền đất nước, đại biểu Nguyễn Thái Học nhấn mạnh.

Theo ông Học một trong những chính sách được ngư dân quan tâm hiện nay là vấn đề vốn. Chính phủ cần có những gói vốn hỗ trợ về thời hạn cho vay dài hoặc mức lãi suất thấp; tạo điều kiện cho ngư dân có điều kiện trang bị tàu thuyền chắc chắn để ra khơi; hỗ trợ ngư dân các phương tiện máy móc hiện đại để ngư dân bám biển ở ngư trường xa. "Trong điều kiện hiện nay, khi các thế lực đang khiêu khích, chống phá, lực lượng cảnh sát biển và kiểm ngư cần có biện pháp hỗ trợ kịp thời, giúp ngư dân đánh bắt xa bờ cảm thấy yên tâm, tin tưởng để chủ động ra khơi".