Luật gián điệp mới mở rộng quyền hạn cho cảnh sát Anh

• Cảnh sát Anh tuyển siêu lừa đảo qua mạng để ngừa tội phạm công nghệ cao
• Đội đặc nhiệm “siêu nhận dạng” của Cảnh sát Anh

Sau đó, Bộ trưởng Nội vụ Anh Theresa May tiếp tục đưa ra phác thảo sửa đổi dự luật trong đó bao gồm một số quy định bảo đảm quyền riêng tư của người dùng nhưng phần chính yếu của dự luật vẫn cho phép lực lượng cảnh sát xâm nhập máy tính cá nhân.

Bộ trưởng Nội vụ Anh Theresa May.

Các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) – như là BT hay Sky Broadband – cũng bị buộc phải lưu giữ lịch sử duyệt web của mọi người dùng trong thời hạn 1 năm và chuyển giao chúng cho chính quyền nếu có yêu cầu. Dự luật mới cũng mở rộng quyền hạn cho cơ quan thuế và cả Bộ Nội vụ. Các bộ trưởng trong Chính phủ Anh hy vọng dự luật nhanh chóng được thông qua vào cuối năm 2016 để bảo đảm an ninh quốc gia và ngăn chặn tội phạm.

Ban đầu, Dự luật về quyền lực điều tra mới bao gồm một điều khoản bắt buộc các công ty công nghệ phải làm suy yếu đi khả năng bảo mật của họ khi chính quyền có yêu cầu. Trong đó, bao gồm quy định hủy bỏ mã hóa end-to-end – công nghệ mã hóa chỉ cho phép người gửi và người nhận đọc được thông điệp được sử dụng cho các dịch vụ như là WhatsApp của Facebook, iMessage và FaceTime của Apple bảo đảm người dùng giao tiếp một cách an toàn.

Lịch sử duyệt web bị giám sát theo dự luật mới.

Một khi lịch sử duyệt web bị kiểm soát, chính quyền có thể lập bản đồ chi tiết dữ liệu cá nhân của bất cứ người dùng nào. Tuy nhiên sau đó, trước mối lo ngại về quyền riêng tư, chính quyền đã có hành động sửa đổi điều khoản dự luật và không còn bắt buộc các công ty công nghệ làm suy yếu hệ thống mã hóa của họ. Mặc dù vậy, dự luật mới cũng quy định các công ty thành lập “cửa sau” cho phép chính quyền kiểm soát các ứng dụng giao tiếp phổ biến nhất hiện nay.

Tổ chức bảo vệ quyền riêng tư Anh Privacy International (PI), đặt trụ sở tại London, đã lên tiếng chỉ trích, lập luận rằng dự luật mới không bảo đảm an ninh cho mọi người. Gus Hosein, Giám đốc điều hành PI, bình luận dự luật sửa đổi mới được công bố vừa qua vẫn còn giữ cấu trúc trước đó bất chấp sự phê phán từ 3 ủy ban giám sát lập pháp của Quốc hội Anh. Gus Hosein nhấn mạnh, chính quyền Anh đang “gây nguy hiểm cho quyền riêng tư cũng như gây mất an toàn cho cơ sở hạ tầng của chúng ta”.

Hệ thống camera an ninh phía trên các vòm radar của căn cứ không quân Anh ở Menwith Hill tại Yorkshire miền bắc nước Anh.

Nếu như được mở rộng quyền lực gián điệp, cảnh sát có thể dẫn đến việc đặt ra ngoài vòng pháp luật nhiều dịch vụ Internet phổ biến nhất thế giới hay buộc một số sản phẩm như là hệ điều hành iOS của Apple phải cơ cấu lại.

Ngoài ra, các cơ quan thuế và quản lý nhập cư cũng sẽ được phép giám sát điện thoại mọi người nếu dự luật được thông qua. Trong khi đó, các bộ trưởng Anh cho rằng quyền lực gián điệp mới được trao cho các cơ quan hành pháp là cần thiết trong cuộc chiến chống khủng bố đang lan tràn trong tình hình hiện nay trên thế giới. Ngược lại theo giới hoạt động bảo vệ quyền riêng tư đó chỉ là lý lẽ nhằm giám sát quy mô hàng loạt đối với công dân Anh.

Jim Killock, Giám đốc điều hành nhóm giám sát quyền kỹ thuật số và quyền công dân Open Rights Group (ORG) của Anh, tuyên bố nếu dự luật được thông qua thì điều đó có nghĩa là nước Anh có trong tay một trong những hệ thống luật hà khắc nhất đối với bất cứ nền dân chủ nào. Bộ trưởng Nội vụ Theresa May cũng thông báo 2 khuyến cáo xem xét lại từ 3 ủy ban Quốc hội đối với dự luật đã bị loại bỏ.

Theo các chuyên gia phân tích, trước đây cảnh sát có quyền tìm hiểu xem một nghi can có đang truy cập trang web bất hợp pháp, tải hình ảnh khiêu dâm hay nghiên cứu tài liệu khủng bố hay không; song họ không thể có được mọi chi tiết về hoạt động trực tuyến khác của đối tượng để giúp mở rộng điều tra. Do đó, dự luật mới dài 246 trang sẽ giúp cảnh sát cũng như lực lượng an ninh và tình báo lấp đầy lỗ hổng này.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Nội vụ Theresa May khẳng định dự luật mới “bảo đảm cho các cơ quan tình báo, an ninh và thực thi pháp luật tiếp tục có những quyền lực mà họ cần để giữ an toàn cho chúng ta trước bối cảnh mối đe dọa ngày càng phức tạp, nghiêm trọng và khó dự đoán”.

David Anderson QC, chuyên gia thẩm định độc lập các điều luật chống khủng bố của chính quyền Anh, đánh giá cơ cấu ngăn chặn cực đoan hóa của chính quyền là “không minh bạch” và cần có sự xem xét độc lập. Ông cũng phê phán dự luật gián điệp mới sẽ gây ra nhiều “sự bất mãn”.

Các con số thống kê cho thấy vào nửa đầu năm 2015, Apple cung cấp thông tin theo yêu cầu từ chính quyền Anh trong 56% các vụ việc liên quan đến thiết bị công ty và 63% vụ việc liên quan đến tài khoản khách hàng. Google cung cấp dữ liệu trong 75% các yêu cầu trong cùng thời kỳ, trong khi Facebook là 78%. Twitter cũng đáp ứng 52% yêu cầu của chính quyền Anh trong 6 tháng đầu năm 2015 và thậm chí tăng đến 76% vào 6 tháng cuối năm.