Triển khai việc sang tên, đổi chủ ôtô xe máy: Hiệu quả đã thấy rõ

Cả tuần nay, trước cổng trụ sở Phòng CSGT Hà Nội ở 86 Lý Thường Kiệt và các điểm đăng ký xe khác luôn tấp nập  ôtô, xe máy đến làm thủ tục đăng ký.

Chỉ chiếc xe Dream biển số 29X1… anh Nguyễn Văn Nam cho biết chiếc xe này anh mua ở chợ xe máy từ năm 2008. Đi bao nhiêu năm rồi cũng không có ý định sang tên vì thủ tục rắc rối. Nhưng gần đây thấy báo chí nói tới việc CSGT sẽ áp dụng Thông tư 11 (của Bộ Công an) để phạt những người không sang tên đổi chủ phương tiện, nhưng Thông tư 12 (của Bộ Công an) lại có nhiều thay đổi, tạo điều kiện cho người sử dụng xe qua nhiều đời chủ được đăng ký chính chủ, vì thế anh quyết định mang cái "giấc mơ cũ" này đi đăng ký lại.

"Tôi đã xem rồi, theo quy định, giá trị khấu hao của xe để tính phí chung cho cả ôtô và xe máy theo 4 mức: xe đã qua sử dụng trong 1 năm, giá trị của xe còn 85%; sử dụng từ 1 đến 3 năm, giá trị xe còn 70%; từ 3 đến 6 năm, giá trị xe còn 50%; từ 6 đến 10 năm, giá trị xe còn 30% và hơn 10 năm, giá trị còn 20%, lệ phí trước bạ xe máy đăng ký lần thứ 2 trở đi chỉ còn có 1% thì cái xe của tôi chả mất mấy đồng tiền lệ phí nên đi đăng ký lại cho yên tâm".

Theo ghi nhận của chúng tôi, những ngày qua, người mua xe cũ như anh Nam đến làm thủ tục đăng ký lại khá đông. Bởi với quy định của Thông tư 12 thì thủ tục khá đơn giản.

Đó là với trường hợp người đang sử dụng xe có chứng từ chuyển nhượng của người đứng tên trong giấy chứng nhận đăng ký xe và chứng từ chuyển nhượng của người bán cuối cùng, hồ sơ gồm:

- Giấy khai đăng ký sang tên, di chuyển xe (theo mẫu ban hành kèm theo thông tư này) có cam kết của người đang sử dụng xe chịu trách nhiệm trước pháp luật về xe làm thủ tục đăng ký, có xác nhận về địa chỉ thường trú của người đang sử dụng xe của Công an xã, phường, thị trấn (sau đây gọi là Công an cấp xã) nơi người đang sử dụng xe thường trú.

- Chứng từ nộp lệ phí trước bạ xe theo quy định.

- Chứng từ chuyển nhượng của người đứng tên trong giấy chứng nhận đăng ký xe và chứng từ chuyển nhượng của người bán cuối cùng.

- Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (trường hợp bị mất giấy chứng nhận đăng ký xe hoặc biển số xe phải trình bày rõ lý do trong giấy khai đăng ký xe).

Trường hợp người đang sử dụng xe không có chứng từ chuyển nhượng xe, hồ sơ gồm:

- Giấy khai đăng ký sang tên, di chuyển xe (theo mẫu), có cam kết của người đang sử dụng xe chịu trách nhiệm trước pháp luật về xe làm thủ tục đăng ký, có xác nhận về địa chỉ thường trú của người đang sử dụng xe của Công an cấp xã nơi người đang sử dụng xe thường trú.

- Chứng từ nộp lệ phí trước bạ xe theo quy định.

- Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (trường hợp bị mất giấy chứng nhận đăng ký xe hoặc biển số xe phải trình bày rõ lý do trong giấy khai đăng ký xe).

Không những thế, tại Thông tư số 34 ngày 28/3/2013 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 124 hướng dẫn về lệ phí trước bạ cũng quy định rõ: "Trường hợp xe đã đăng ký, chuyển nhượng qua nhiều người được giải quyết đăng ký xe theo quy định tại Thông tư số 12/2013/TT-BCA ngày 1/3/2013 của Bộ Công an sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 20 Thông tư số 36/2010/TT-BCA ngày 12/10/2010 quy định về đăng ký xe thì hồ sơ kê khai nộp lệ phí trước bạ là hồ sơ hợp pháp để đăng ký quyền sở hữu, sử dụng xe bao gồm các giấy tờ theo quy định của Bộ Công an và giấy tờ khác theo quy định của pháp luật về quản lý thuế (trừ chứng từ nộp lệ phí trước bạ)" đã giải quyết những khúc mắc về việc tính lệ phí.

Vì vậy theo thống kê của tại các điểm đăng ký môtô, lượng người đến làm thủ tục từ ngày 1/4 tăng 1,5 đến 2 lần so với thời gian trước 1/4 chủ yếu làm thủ tục sang tên.

Cũng như anh Nam, năm 2010, anh Trần Văn Hoàng ở quận Thanh Xuân mua lại chiếc xe Innova đời 2008 của người quen. Thời điểm đó do mức lệ phí trước bạ với xe đăng ký lần 2 vẫn tới 12%, tính ra để được chính chủ sẽ phải mất khoảng 40 triệu nên anh chỉ làm hợp đồng ủy quyền công chứng. Với mức lệ phí còn 2% như hiện nay và theo cách tính khấu hao thì cái xe của anh Hoàng chỉ còn 50% giá trị, tính ra chưa hết chục triệu nên anh đã làm lại thủ tục mua bán để đăng ký chính chủ cho yên tâm vì lái xe ra đường bây giờ không nói mạnh được, chẳng may va quệt gì mà lại xe không chính chủ, một lần phạt còn quá tiền đi đăng ký".

Nhưng anh Hoàng chỉ là một trong rất nhiều người đang sử dụng ôtô không chính chủ hiện nay. Trước đây, do mức lệ phí cho xe ôtô đăng ký từ lần thứ 2 trở đi quá cao nên phần lớn những người mua ôtô cũ mà chủ cũ là cá nhân thường lách luật bằng cách chỉ  làm giấy ủy quyền công chứng. Khi Thông tư 11 có hiệu lực và lệ phí giảm xuống còn 2%, nhiều người mới đi đăng ký lại. Tuy nhiên, không ít người đã phải bấm bụng "làm luật" với chủ cũ mới làm lại được hợp đồng mua bán. Anh Phạm Văn Tiến ở Đống Đa cho biết anh đã phải chi tới 4 triệu đồng mới được chủ cũ của chiếc xe Hyundai Get đồng ý làm lại hợp đồng mua bán.

Theo thống kê của Cục CSGT đường bộ, đường sắt, từ 15/4 đến 20/4, cả nước đã có 2.487 xe ôtô đăng ký mới nhưng xe ôtô đăng ký sang tên trong tỉnh, thành phố lên tới 5.526 xe (trong đó riêng Hà Nội là 1.604 xe; TP HCM là 1.086 xe); xe ôtô sang tên di chuyển ngoại tỉnh là 1.845 xe (Hà Nội là 649 xe, TP HCM là 633 xe).

Xe xếp hàng chờ đăng ký.

Vẫn còn những vướng mắc cần tháo gỡ

Tuy nhiên, sau hơn 1 tuần triển khai đã phát sinh một số vướng mắc cần tháo gỡ.

Thông tư 12 ghi: "Đối với trường hợp người đang sử dụng xe không có chứng từ chuyển nhượng xe, Cơ quan đăng ký xe tiếp nhận hồ sơ đăng ký sang tên xe, kiểm tra đủ thủ tục quy định, thu giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe; viết giấy hẹn cho người sử dụng xe. Giấy hẹn do lãnh đạo cơ quan đăng ký xe ký, đóng dấu và có giá trị được sử dụng xe trong thời gian 30 ngày chờ cơ quan đăng ký xe trả kết quả". Nhưng nhiều người băn khoăn là liệu khi tham gia giao thông trên đường với chiếc xe không biển số thì có bị phạt hay không?

Theo một cán bộ Phòng Hướng dẫn đăng ký và quản lý phương tiện giao thông cơ giới đường bộ - Cục CSGT đường bộ, đường sắt thì hiện đã phát sinh vướng mắc trong việc giải quyết trường hợp chủ phương tiện đăng ký sang tên là học sinh, sinh viên, bộ đội, công an xin xác nhận của công an phường rất khó nên cần phải có cách giải quyết cụ thể.

Trường hợp xe mất cắp, chủ xe không trình báo hoặc trình báo không  kịp thời, không đúng cơ quan có thẩm quyền… do đó không có trong dữ liệu xe mất cắp, khó khăn cho công tác quản lý xe.

Trường hợp quá 30 ngày chủ xe chưa làm thủ tục đăng ký chuyển quyền sở hữu theo Thông tư 36 thì xử phạt hành chính theo Thông tư 11 nhưng theo Thông tư 12 thì không bị xử phạt. Do vậy, có trường hợp đã lợi dụng khai báo làm thủ tục theo Thông tư 12.

Đại tá Nguyễn Ngọc Tuấn, Trưởng phòng Hướng dẫn đăng ký và quản lý phương tiện giao thông cơ giới đường bộ cho biết hiện Cục CSGT đường bộ, đường sắt đang tập hợp báo cáo từ các địa phương, qua đó sẽ rà soát những vấn đề vướng mắc phát sinh để đề xuất hướng giải quyết cụ thể