Cần mạnh tay bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không phù hợp

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) nêu ra một số thủ tục hành chính gây khó khăn cho doanh nghiệp, đã được kiến nghị nhưng các bộ, ngành chậm sửa đổi. Từ năm 2021 đến cuối 2023, các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa 2.483 quy định kinh doanh tại 201 văn bản quy phạm pháp luật. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa 1.191 quy định kinh doanh tại 221 văn bản quy phạm pháp luật.

Đại diện VCCI đánh giá môi trường kinh doanh đã thuận lợi hơn, thể hiện ở việc thực hiện thủ tục hành chính, nhiều tài liệu được đơn giản hóa, thời gian giải quyết thủ tục rút ngắn; phương thức thực hiện qua điện tử phổ biến hơn... Điều kiện kinh doanh cũng đơn giản hơn, nhiều quy định vướng mắc được kịp thời sửa đổi. Tinh thần phân cấp trong thực hiện thủ tục hành chính cũng mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, cải cách hành chính vẫn cần thực chất, hiệu quả hơn nữa khi mà nhiều đề xuất cắt giảm điều kiện kinh doanh thiếu tính đột phá, nhiều vướng mắc doanh nghiệp phản ánh nhưng chưa được xem xét…; chưa kể việc phát sinh thêm một số thủ tục mới gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông Đậu Anh Tuấn dẫn chứng, Nghị định 10/2020/NĐ-CP yêu cầu doanh nghiệp vận tải hành khách hợp đồng phải cung cấp tối thiểu nội dung hợp đồng vận chuyển đến Sở GTVT bằng email trước mỗi chuyến đi. Doanh nghiệp có hàng trăm chuyến đi mỗi ngày, việc yêu cầu cung cấp thông tin như trên tạo nên chi phí tuân thủ rất lớn. Từ phía cơ quan quản lý cũng khó có thể quản lý khi mỗi ngày nhận được hàng trăm email.

Hoặc tại Nghị định 09/2016/NĐ-CP yêu cầu tăng cường iốt vào muối dùng để ăn trực tiếp, chế biến thực phẩm; bột mỳ dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường sắt và kẽm.

Doanh nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm phản đối rất mạnh mẽ quy định này vì gây rất nhiều khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tăng chi phí và giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, thiếu hiệu quả và không phù hợp với quốc tế nhưng đến nay vẫn chưa được sửa đổi.

TS Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (CIEM) cho rằng, dự báo năm 2024, các thuận lợi, khó khăn vẫn tiếp tục đan xen, nhưng khó khăn nhiều hơn. Riêng trong tháng 1/2024, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường gấp gần 2 lần số doanh nghiệp gia nhập thị trường. Thực tế này cho thấy, doanh nghiệp đang đối mặt với rất nhiều thách thức, khó khăn. Hơn lúc nào hết, nỗ lực cải cách môi trường kinh doanh cần tăng tốc và thực thi thực chất để củng cố niềm tin và tạo động lực kinh doanh cho doanh nghiệp. Cùng với đó, bà Minh Thảo cũng nêu ra những bất cập về chất lượng quy định pháp luật, rào cản về thể chế thúc đẩy đổi mới sáng tạo…

Để hỗ trợ doanh nghiệp, các chuyên gia cho rằng, cần tháo gỡ, bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không phù hợp, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn; hoàn thiện chính sách thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư gắn với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, những giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, đảm bảo môi trường chính sách an toàn, thuận lợi cho doanh nghiệp cần được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các bộ, ngành, địa phương và nỗ lực thực thi cần mạnh mẽ hơn.

Thứ trưởng Trần Duy Đông đề nghị các bộ, ngành, địa phương chưa ban hành chương trình, kế hoạch hành động, đề nghị khẩn trương ban hành ngay và gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, kế hoạch hành động cần xác định cụ thể mục tiêu, nhiệm vụ và lộ trình thực hiện; phân công trách nhiệm rõ ràng…

Thứ trưởng đề nghị các hiệp hội doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp chủ động, tích cực tham gia phản biện, đóng góp chính sách. 

“Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và các bên liên quan thúc đẩy các nỗ lực cải cách thể chế, tạo lập môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, an toàn nhằm tạo sự chuyển biến nhanh trong phục hồi và phát triển kinh tế...”, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh.