Cái chết gây tranh cãi của vợ chồng tỉ phú Canada

Thứ Sáu, 26/01/2018, 09:27
Barry Sherman, một trong những người giàu nhất Canada, nổi tiếng với việc biến công ty sản xuất thuốc gốc tên là Apotex thành một tập đoàn đa quốc gia với hơn 11.000 nhân viên. Apotex “đã cách mạng hóa ngành dược phẩm ở Canada”, theo tiểu sử của Sherman, nhưng việc làm giàu cũng đã khiến Sherman vướng vào hàng trăm vụ kiện tụng pháp lý phức tạp.

Forbes ước tính tài sản của ông là 3,2 tỉ USD, giàu thứ 12 ở Canada và đã là một tỉ phú Forbes được 15 năm.

Các thám tử tư ở Canada tin rằng cặp vợ chồng tỉ phú hàng đầu Canada Barry và Honey Sherman, được phát hiện đã chết trong căn biệt thự của họ tại Toronto tháng trước là bị sát hại bởi nhiều kẻ tấn công, chấm dứt giả thuyết cho rằng cặp vợ chồng vào loại giàu nhất Canada này tự sát.

Người cùng lúc tham gia 100 vụ kiện

Cảnh sát trước đó đã nói cái chết của ông bà Sherman, 75 và 70 tuổi, là đáng ngờ, sau khi một người môi giới bất động sản phát hiện thi thể họ treo lơ lửng trên một thanh xà gần hồ bơi dưới tầng hầm nhà họ ngày 15-12-2017.

Báo cáo khám nghiệm pháp y xác định rằng cặp vợ chồng này chết vì bị siết cổ. Lúc đó, cảnh sát nói không có dấu hiệu có người tìm cách lọt vào nhà và không tìm kiếm nghi can; nhưng thêm nhiều chi tiết về vụ việc bí ẩn này đã được tiết lộ kể từ đó.

Những thành viên gia đình Sherman đã thuê một nhóm thám tử tư hùng hậu giữa các tin tức nói cảnh sát đang điều tra cái chết người thân của họ theo hướng tự sát - một giả thuyết bị người thân và bạn bè cặp vợ chồng này bác bỏ. Ngoài việc tìm thấy bằng chứng cho thấy nhiều kẻ sát nhân có thể đã giết cặp vợ chồng này, các điều tra viên còn tin rằng Honey đã chống cự quyết liệt trước khi chết.

Các điều tra viên nói họ đã bị trói một thời gian và bị giết vào ngày 13-12, hai ngày trước khi thi thể họ được phát hiện.

Sherman khởi sự công ty vào năm 1974 sau khi sử dụng khoản tiền tiết kiệm của mẹ ông mua lại doanh nghiệp tương tự do một người cậu thành lập. Hiện công ty của ông sản xuất và xuất khẩu thuốc gốc sang hơn 115 nước. Quá trình vươn lên đó đã khiến Sherman gây thù chuốc oán với nhiều hãng dược lớn.

Trong bài điếu văn, báo The Globe and Mail nói Sherman là “một người đấu tranh không khoan nhượng có thể cùng lúc tham gia 100 vụ kiện nhắm vào các đối thủ kinh doanh”.

Ông từng thừa nhận trong một cuốn sách in năm 2001 về ngành công nghiệp dược, “Prescription Games” (tạm dịch: Trò chơi kê toa), rằng ông bị các hãng dược lớn thù ghét. “Các công ty bán thuốc thương hiệu căm ghét chúng tôi. Họ đã luôn thuê người điều tra nhằm phá hoại tôi” - ông nói - “tôi từng nghĩ tại sao họ không thuê ai đó xử tôi luôn nhỉ? Chỉ cần 1.000 đô trả cho đúng người là có thể thuê được sát thủ. Tôi phải nói là tôi ngạc nhiên khi điều đó vẫn chưa xảy ra”.

Vợ chồng Barry và Honey Sherman.

Một số xung đột của ông trong nhiều năm liên quan tới gia đình. Trong hơn một thập niên, Barry Sherman đã dính vào một cuộc chiến pháp lý quyết liệt với 3 người em họ và vợ góa của người thứ tư - các con trai của người cậu đã bán lại doanh nghiệp đầu tiên cho ông. Người cậu đó,  Louis Winter, qua đời năm 1965, 17 ngày trước khi vợ ông cũng chết. Trong phiên tòa, các con trai của Winter từng cáo buộc người em họ tỉ phú âm mưu giết Winter.

Họ nói ông đã tìm cách bịt miệng họ bằng tiền, và họ đáng được nhận một phần cổ phần ở Apotex. “Cha của Barry chết khi hắn còn nhỏ, và cha tôi đã nuôi dạy hắn và truyền nghề cho hắn” - Kerry Winter, một trong các con trai, nói trong đơn kiện - “thật đáng thất vọng vì giờ chúng tôi phải đấu tranh như thế này”.

Vụ kiện bị tòa bác năm 2015, nhưng được mở lại một năm sau đó. Một thẩm phán đã phán quyết có lợi cho Sherman hồi tháng 9-2017, nhưng những người anh họ đã kháng án. Sherman thôi chức Tổng Giám đốc Apotex năm 2014, nhưng vẫn là chủ tịch công ty cho tới khi ông qua đời.

Gia đình Sherman nổi tiếng với sự hào phóng của họ, đã chi ra hàng chục triệu đô-la cho các trường đại học, bệnh viện, và tổ chức đấu tranh cho người Do Thái United Jewish Appeal. Honey Sherman là thành viên ban quản trị của nhiều định chế: Đại học York, Quỹ Baycrest và Bệnh viện Mount Sinai. Bà đã là chủ tịch Quỹ Do Thái vùng Đại Toronto và Trung tâm giáo dục Do Thái. Họ có với nhau 4 người con, 3 trai và 1 gái, và vừa có đứa cháu đầu tiên.

Dù rất giàu có, hai vợ chồng Sherman không sống xa xỉ. “Họ vẫn bay hạng phổ thông. Ông Sherman lái một chiếc xe đã cũ lắm rồi”, một người bạn nói. Hai vợ chồng cũng là những người học cao. Ông Sherman, sinh ở Toronto, có bằng tiến sĩ của Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và cử nhân Đại học Toronto, cũng là trường bà Honey tốt nghiệp.

Cái chết gây sốc

Cái chết của họ đã gây sốc trong cả xã hội Canada và cả các cấp chính quyền, bao gồm những tổ chức mà họ đã ủng hộ nhiều năm. Thủ tướng Justin Trudeau cũng đã bày tỏ sự chia buồn trên Twitter: “Sophie và tôi rất buồn trước tin tức Barry và Honey Sherman đột ngột qua đời. Chúng tôi xin chia buồn với gia đình và bạn bè của họ, và với tất cả những ai đã xúc động bởi tầm nhìn và tinh thần của họ”.

Ông Trudeau cũng đã tới dự đám tang và truy tặng huân chương nhà nước Canada cho ông Sherman. Trong khi đó, thượng nghị sĩ Canada, Linda Frum, một người bạn thân của gia đình, nói cảnh sát sẽ phải điều tra vụ này “hết sức nghiêm túc”.

Trước khi chết, cặp vợ chồng này từng lên kế hoạch đi về miền nam để nghỉ đông ở căn nhà khác của họ tại Palm Beach, Florida, Mỹ. “Rất mong được gặp các cậu ở Florida,” Honey viết trong thư điện tử cho bạn bè bà. “Xin cho tôi biết lịch ngay khi có thể để tôi lên lịch của mình. Rất mong nghe tin từ các cậu. Honey”.

Con trai Jonathan Sherman và những người thân của vợ chồng Sherman ở tang lễ.

“Chúng tôi rất sốc và nghĩ cảnh sát thật vô trách nhiệm khi các tin tức từ họ nói với truyền thông một giả thuyết mà cả gia đình, bạn bè, và các đồng nghiệp của cha mẹ tôi đều thấy khó tin là thật” - bốn người con của Sherman nói. Họ giải thích rằng cha mẹ họ “rất yêu đời” và hối thúc nhà chức trách phải điều tra “toàn diện, tỉ mỉ, và khách quan”.   

Thi thể họ được tìm thấy trong căn nhà trị giá 5,4 triệu USD, rộng hơn 1.100m2 của họ ở Toronto bởi một tay môi giới bất động sản được nhờ cậy bán căn nhà đó. Từ tháng 12, cảnh sát Canada không cho biết mấy thông tin về vụ việc, dù truyền thông địa phương cho biết căn nhà vẫn được canh giữ 24/24. Vào tuần lễ ngay sau khi hai vợ chồng qua đời, cậu con trai Jonathan Sherman nói gia đình đang cố gắng “lần mò qua cả một mê cung những thông tin rối rắm” từ nhà chức trách.

Nhóm thám tử tư do gia đình thuê tin rằng hai vợ chồng Sherman bị sát hại, một kết luận dựa trên thực tế là Honey mặc cùng bộ quần áo khi bà được nhìn thấy lần cuối cùng ngày 13-12, trước khi thi thể của bà được phát hiện hai ngày sau đó. Bà cũng bị các vết rách ở môi và mũi, chết trong tư thế ngồi trong vũng máu của chính bà khi thi thể được phát hiện. Tuy nhiên, phần quần áo ở bên trên không có nhiều máu, cho thấy có thể bà đã chảy máu được một lúc trước khi chết. 

“Không ai ủng hộ giả thuyết tự sát, dù là giết người-tự sát hay tự sát đôi - luật sư của gia đình Brian Greenspan nói - Với tất cả mọi người biết họ, điều đó là không tưởng tượng nổi”. Frank DAngelo, một người bạn thân của Sherman, nói gần đây ông than phiền là bị mệt và ăn uống không được. “Nhưng vấn đề không phải là tâm lý”, DAngelo nói. “Tôi chưa bao giờ nghe thế trong gần 20 năm”.

Các nguồn tin thân cận với gia đình đã nói về cuộc điều tra riêng với những từ ngữ như “giết người chuyên nghiệp”, “sát thủ được thuê”, và “dựng hiện trường giả” để mô tả cái chết của cặp vợ chồng này.

“Họ rất yêu nhau. Và họ yêu đời - Frum nói - Gần như mọi cuộc nói chuyện của tôi với Barry là về việc ông ấy còn lại bao nhiêu thứ phải làm trong đời”. Bà thượng nghị sĩ cũng nổi giận vì cảnh sát chưa chính thức bác bỏ giả thuyết giết người-tự sát và không cung cấp thêm thông tin gì đáng kể về bi kịch này. “Giờ họ đã đi quá trớn vào hướng sai, đã theo đuổi quá lâu giả thuyết của họ ngay từ đầu.” - Frum nói.

Barry Sherman đã xây dựng nên khối tài sản 3 tỉ USD như thế nào?

Khi Sherman thành lập công ty vào năm 1974, ngành thuốc gốc bị coi là một ngành không có tương lai (thuốc gốc là ngành sản xuất các loại thuốc với tá dược và công thức giống thuốc thương hiệu, cho các loại thuốc đã hết bảo hộ tác quyền, nhờ đó sẽ có giá rẻ hơn rất nhiều). Nhưng Apotex giờ là nhà sản xuất thuốc lớn nhất của Canada, với 300 sản phẩm các loại và 75 triệu đơn hàng mỗi năm. Trong đội ngũ 11.000 nhân viên của hãng, có 2.100 nhà khoa học.

Apotex cũng có một bệnh viện riêng 105 giường. Do ngành thuốc gốc rất rắc rối về pháp lý, Sherman phải chi ra một nửa số tiền cho nghiên cứu phát triển vào chi phí pháp lý. Có lúc ông kiện hoặc bị kiện trong 100 vụ đồng thời.

Danh tiếng của Sherman cũng là điều gây tranh cãi. Thị trưởng Toronto John Tory chẳng hạn, từng nói “Barry và Honey là những người tử tế, tốt bụng” và nhà Sherman hay được ca ngợi vì những khoản đóng góp cho từ thiện của họ.

Tuy nhiên, giáo sư Amir Attaran của Đại học Ottawa từng chỉ trích Sherman là “con người đáng khinh” vì ông đã móc túi người dân Canada với những loại khuốc gốc giá cao: “Người Canada chi nhiều tiền cho thuốc gốc hơn bất kỳ nước nào khác. Ông ấy thao túng hệ thống của chúng ta để làm giàu cá nhân và vắt kiệt các bệnh nhân người Canada”.

Ngọc Minh (tổng hợp)
.
.