Số phận của tên trùm lừa đảo công nghệ cao Joel Michel Sambuis
Ngày 20/11/2006, Joel Michel Sambuis, có biệt danh Caméléon, trùm lừa đảo công nghệ cao người Pháp, đã được dẫn độ từ Nga về Pháp để xét xử về tội lừa đảo chiếm đoạt tới hàng chục triệu euro của nhiều công dân Pháp.
Joel Michel Sambuis SN 1960 tại thành phố Grenoble, miền Nam nước Pháp, trong một gia đình có cha là cố vấn kinh doanh và mẹ là giáo viên. Vốn là một kẻ có học vấn cao – từng tốt nghiệp xuất sắc Khoa Toán Trường đại học Tổng hợp Grenoble và là cố vấn về công nghệ thông tin cho Hội đồng thành phố Grenoble – Sambuis đã nổi danh là một kẻ rất sành sỏi trong các công nghệ mới, khá nổi tiếng và có uy tín trong giới hoạt động tài chính của nước Pháp. Y còn tham gia hoạt động chính trị từ hồi còn trẻ trong một tổ chức tân phát xít, nhưng sau đó lại không mấy hứng thú với công việc này khi bị chỉ trích và đe dọa.
Cho dù các mánh khóe gian lận của Sambuis đã bị các phương tiện truyền thông của Pháp tố cáo khá nhiều, nhưng trước phần lớn lời buộc tội, Sambuis đều đưa đơn kháng án và hầu như đều thoát tội nhờ một phần uy tín của mình. Vì thế, y trượt dài vào vòng xoáy tội lỗi.
Vụ lừa đảo có tổ chức đầu tiên được Sambuis thực hiện vào năm 1985. Thông qua một số pháp nhân giả mạo, y tuồn vào các ngân hàng nhiều cổ phiếu của một công ty nổi tiếng ở Mỹ. Số cổ phiếu này được giả mạo hết sức tinh vi, vì vậy mà trước khi bị vạch trần, Sambuis đã vơ vét được một số tiền lớn lên đến 1,5 triệu euro. Bị phát hiện và bắt giữ, Sambuis bị truy tố về tội lừa đảo và nhận án hai năm tù giam.
Sau khi được trả tự do, Sambuis lại tiếp tục hoạt động lừa đảo trong việc triển khai các khoản đầu tư nước ngoài với nhiều dự án du lịch “hoành tráng” tại các thành phố lớn miền Nam Pháp như Nice, Cannes và Saint Tropez. Nhiều nhà đầu tư Pháp bị hấp dẫn bởi các dự án du lịch trên giấy của Sambuis đã sập bẫy và mất tiền. Đến lúc này, Sambuis đã tích lũy đủ kinh nghiệm, khiến cho những nỗ lực tiếp sau đó của Tòa án Pháp nhằm buộc tội y về tội lừa đảo đều không thành công.
Năm 1996, Laura, người vợ đầu của Sambuis, do quá chán ngán với cảnh người chồng suốt ngày bị triệu tập thẩm vấn bởi các cơ quan bảo vệ pháp luật và phải chường mặt trên các phương tiện thông tin đại chúng nên đã mang theo hai con bỏ đi.
Năm 1997, trong một lần đến Nga để tìm cách làm ăn và cả để lừa đảo, Sambuis làm quen với một phụ nữ người thành phố Moskva tên là Liuda rồi lấy làm vợ. Tuy nhiên, cô vợ mới người Nga của Sambuis không biết được gì về quá khứ lừa đảo ngoài việc biết chồng là một chuyên gia lập trình máy tính.
Sau nhiều năm “nghỉ ngơi”, người ta tưởng Sambuis đã thực sự hoàn lương nhưng đến năm 2000, y lại bị Tòa án thành phố
Đối với lần phạm tội này của Sambuis, các cơ quan bảo vệ pháp luật Pháp đã vào cuộc một cách hết sức thận trọng trước những trò ảo thuật về máy tính của y để truy tìm từng chứng cứ.
Năm 2002, Sambuis bị truy tố và kết án 10 năm tù giam về tội lừa đảo để chiếm đoạt 13 triệu euro của Công ty Điện thoại Orange. Tuy nhiên, cũng như những lần trước, Sambuis tìm mọi cách để kháng án, và được trả tự do tạm sau khi đã đóng một số tiền thế chân lớn. Vậy mà trong thời gian được tại ngoại, Sambuis đã biến mất không để lại dấu vết. Lập tức, Tòa án Pháp phát lệnh truy nã quốc tế đối với Sambuis.
Theo lời một quan chức Cảnh sát Nga tham gia chiến dịch truy bắt Sambuis, thì đây là một tên tội phạm rất gian ngoan. Thì ra, Sambuis đã đến quê hương của vợ để lánh nạn và cũng để tiếp tục lừa đảo. Tại thành phố Moskva, Sambuis thuê nhiều căn hộ và không bao giờ ở lâu quá một tuần tại một nơi. Và trong khi các nhà chức trách Pháp đang ra sức săn lùng Sambuis tại các quốc gia Mỹ Latinh (là nơi mà các tên tội phạm Pháp thường lẩn trốn) thì tại Nga, Sambuis vẫn liên tục thông qua trang web SOS Racaille của mình để lừa đảo mà không cần phải bước chân ra khỏi nhà.
Trong khi đó, Văn phòng đại diện Cảnh sát quốc tế (Interpol) tại Nga, sau khi nhận được lệnh truy nã quốc tế của Tòa án Pháp, đã chuyển giao hồ sơ về Sambuis cho Bộ Nội vụ Nga. Chỉ một thời gian ngắn sau đó, Cục Đấu tranh chống tội phạm công nghệ cao đã lần ra được dấu vết của trùm lừa đảo này tại thủ đô Moskva từ một sơ suất trong sử dụng thư điện tử của y. Bắt giữ Sambuis lúc này không phải là chuyện khó, nhưng cần phải có sự phối hợp của Tòa án Pháp. Thể theo yêu cầu của Bộ Nội vụ Nga, vào cuối tháng 6-2003, một nhóm gồm các quan chức của Cảnh sát và Tòa án Pháp đã đến Moskva để phối hợp bắt giữ Sambuis.
Trong khi đó, các điều tra viên của Bộ Nội vụ Nga vẫn không rời mắt khỏi những căn hộ bí mật của Sambuis. Nằm dưới sự giám sát chặt chẽ nhất là căn hộ của Liuda, cô vợ người Nga của Sambuis. Lúc 19 giờ ngày 14/7/2003, các nhân viên điều tra phát hiện trùm lừa đảo Sambuis vừa bước vào căn hộ của hắn trên đường Bolsaia Gruzinskaia liền ập vào bắt giữ. Khám xét người Sambuis, cảnh sát phát hiện một hộ chiếu giả mang tên Joel Pascal. Ngoài ra, các nhân viên điều tra còn tịch thu 2 máy tính cùng một số lớn vật dụng khác.
Bị thẩm vấn bởi các nhân viên điều tra Nga - Pháp, Sambuis thú nhận dần tội trạng động trời của hắn và cho biết dự định xin cư trú chính trị tại Nga. Nếu bị dẫn độ về Pháp, Sambuis sẽ bị truy tố cả thảy 13 tội trạng, trong khi tại Nga hắn chỉ bị truy tố về tội giả mạo giấy tờ và nhập cư trái phép.
Tuy nhiên, theo luật pháp Nga, Sambuis phải bị xét xử về những tội đã gây ra trên lãnh thổ nước này trước khi được dẫn độ về Pháp. Vào ngày 26/1/2004, Sambuis đã bị Tòa án Moskva tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù giam về các tội giả mạo giấy tờ và nhập cư trái phép. Sau khi chấp hành án tại Nga, theo thỏa thuận giữa Nga và Pháp, vào ngày 20/11/2006, trùm lừa đảo công nghệ cao đã được dẫn độ về Pháp để xét xử với mức án có thể lên đến 10 năm tù giam
