Triệt phá đường dây mang thai hộ bất hợp pháp xuyên quốc gia

• Thông tin chi tiết về đường dây mang thai hộ vừa bị triệt phá
• Hỗ trợ đưa 8 phụ nữ Việt Nam mang thai hộ cho công dân Trung Quốc về nhà
• Tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại: Điều chỉnh để áp dụng thống nhất

Móc nối với nhân viên y tế và lập tài khoản công khai để "quảng cáo" MTH

Tại cuộc họp báo tổ chức vào chiều 2-1-2019, Trung tá Nguyễn Anh Dũng cho biết, đường dây hoạt động từ khoảng tháng 9-2018. Các đối tượng trong đường dây đã móc nối với nhân viên phòng khám và lập tài khoản công khai, đưa lên mạng xã hội để lôi kéo những người phụ nữ cần tiền tham gia vào đường dây.

Bước đầu nhóm này đã thừa nhận hành vi phạm tội. Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt tạm giam các đối tượng: Cai Guo Lin (36 tuổi, quốc tịch Trung Quốc), Cai Guo Fang (53 tuổi, quốc tịch Trung Quốc), Hoàng Thị Thu Trang (26 tuổi; quê Đắk Lắk), Triệu Thị Hằng (41 tuổi; quê Thanh Hóa) và Nguyễn Thị Mai Anh (23 tuổi; quê Nam Định) để điều tra về tội "Tổ chức MTH vì mục đích thương mại". Cầm đầu đường dây là Cai Guo Lin. Trang, Hằng, Mai Anh có nhiệm vụ trực tiếp tìm, dụ dỗ những phụ nữ muốn kiếm tiền bằng cách MTH.

Buổi họp báo thông tin chi tiết về đường dây mang thai hộ vừa bị triệt phá.

Cai Guo Lin và Cai Guo Fang đều là người làm thuê cho Cai Guo Yong (chưa rõ lai lịch) tại Trung Quốc.  Guo Yong đã chỉ đạo Guo Lin và Guo Fang sang Việt Nam để tìm người MTH cho những người Trung Quốc bằng biện pháp cấy phôi thai từ tinh trùng và trứng của người khác vào tử cung mình. Chi phí cho mỗi ca mang thai thành công là 300 triệu đồng.

Guo Yong đã hướng dẫn Guo Lin và Guo Fang đến phòng khám Thiên Hòa (của người Trung Quốc) ở đường Trần Duy Hưng, Cầu Giấy (Hà Nội) gặp ông Apo (bác sĩ người Trung Quốc) để nhờ tìm người làm phiên dịch.

Tháng 9-2018, Guo Lin đến Việt Nam trước và gặp được bác sĩ Apo tại phòng khám Thiên Hòa. Apo đã giới thiệu Hoàng Thị Thu Trang (17 tuổi; quê quán Hưng Yên), là y tá, làm phiên dịch cho Guo Lin.

Guo Lin nói rõ mục đích đến Việt Nam tìm người MTH cho các gia đình hiếm muộn con ở Trung Quốc. Trang đồng ý giúp đỡ. Ngoài chi phí đi lại, ăn uống, mỗi ca thành công Trang sẽ nhận  được 5 triệu đồng.

Thỏa thuận xong, Trang đã tìm đến Bệnh viện Phụ sản Trung ương nằm trên đường Hai Bà Trưng, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội để dò la tin tức và được giới thiệu gặp Triệu Thị Hằng (41 tuổi; ngụ Thanh Hóa) là người bán báo dạo từng làm "cò" MTH tại khu vực bệnh viện này. Theo thỏa thuận giữa đôi bên, mỗi trường hợp MTH, Trang sẽ trả cho Hằng 300 triệu đồng; còn Hằng tự thỏa thuận giá với người MTH hạ thấp giá xuống, hưởng số tiền chênh lệch.

Để thuận tiện "giao dịch", Trang đã giới thiệu Hằng gặp trực tiếp Guo Lin. Hai bên thỏa thuận, trong trường hợp cấy ghép phôi thai không thành công thì Guo Lin vẫn sẽ cho Hằng 15 triệu đồng môi giới và 10 triệu đồng cho người MTH.

Theo sắp xếp từ phía người chủ của Guo Lin là khi có người đồng ý MTH, họ sẽ được đưa sang Campuchia cấy ghép phôi thai. Khi thành công, người MTH sẽ trở lại Việt Nam để dưỡng thai. Đến gần ngày sinh nở thì người MTH được đưa qua Trung Quốc sinh con rồi giao con, kết thúc "hợp đồng".

Khoảng cuối tháng 9-2018, Hằng đã tìm được và giới thiệu chị N.T.T. (chưa rõ lai lịch) cho Guo Lin. Guo Lin đã cùng Trang và Hằng đưa chị T. từ sân bay Nội Bài sang Campuchia cấy ghép thai thành công. Thanh toán hợp đồng, Guo Lin đưa trước cho Hằng 100 triệu đồng để đưa cho chị T., nhưng Hằng chỉ đưa trước 50 triệu đồng, còn lại trả dần đến khi nào việc MTH hoàn tất. Trang được Guo Lin cho 5 triệu đồng như giao kết ban đầu.

Theo khai báo, nhóm đối tượng này mới thực hiện thành công cho trường hợp chị N.T.T. Hiện chị T. được cho là đang dưỡng thai ở một điểm chưa xác định ở Trung Quốc. Cơ quan Công an đang tiến hành điều tra nhưng chưa xác định được thông tin về lai lịch của chị N.T.T..

Theo lời khai của các đối tượng thì sau khi thành công với chị T., nhóm đối tượng tiếp tục nhận được những đơn đặt hàng cần người MTH của nhiều khách bên Trung Quốc. Do đó, Cai Guo Lin và Cai Guo Fang nhiều lần qua Hà Nội móc nối với Trang và Hằng tìm kiếm những người có ý định MTH lấy tiền.

Đến tháng 11-2018, qua sự giới thiệu của một người tên Trang "mập" (chưa rõ lai lịch), Hằng tìm thêm được một người đồng ý MTH là Nguyễn Thị Mai Anh (23 tuổi; quê Bắc Ninh). Hằng đã đưa Mai Anh về Hà Nội khám sức khỏe, đạt yêu cầu. Thấy Mai Anh thường xuyên sử dụng mạng xã hội, Hằng gợi ý Mai Anh giúp mình tìm người MTH, trả công 10 triệu đồng/trường hợp.

Mai Anh nhận lời, lập ra một tài khoản trên mạng xã hội Facebook với tên "Hiến trứng và MTH" và liên tục "quảng cáo" việc MTH trên tài khoản này với nhiều lợi ích to lớn. Kết quả ngoài mong đợi: có 6 cô gái ở nhiều tỉnh, thành phía Bắc đồng ý MTH lấy tiền.

Mai Anh đã hướng dẫn 6 người này đến nhà trọ của Hằng ở đường Định Công (Hoàng Mai, Hà Nội) để chờ khám sức khỏe tại phòng khám Thiên Hòa. Khi 6 người này đều đạt yêu cầu, Hằng thỏa thuận mỗi người sẽ được nhận 280 triệu đồng. Hằng đã ăn chặn 20 triệu đồng tiền chênh lệch cho mỗi trường hợp. Việc cấy phôi vào tử cung sẽ được tiến hành tại Campuchia và được Hằng thanh toán tổng số tiền (280 triệu đồng) theo từng đợt. Trước khi sang Campuchia, mỗi người sẽ được ứng trước 5 triệu đồng. Sau khi lấy phôi thai, 3 ngày sau thử thai bằng que thử thai, nếu đậu thai thì trả tiếp 15 triệu đồng.

Một số tài khoản Facebook về mang thai hộ.

Thời kỳ dưỡng thai sẽ được ứng mỗi tháng 20 triệu đồng. Còn lại sau khi hoàn thành "phi vụ", người MTH sẽ được thanh toán hết. Ngoài ra, chi phí ăn ở trong thời gian mang thai, người MTH sẽ được bao trọn gói. Người MTH sẽ được ký hợp đồng cụ thể khi đến Campuchia.

Nghe tin Hằng tìm được nhiều người đồng ý MTH, ngày 19-11-2018, Guo Fang đã đến Việt Nam để hỗ trợ thêm cho Guo Lin. Trong số 6 phụ nữ này có người chưa làm hộ chiếu nên không thể đi máy bay từ Hà Nội sang Campuchia. Vì vậy, ngày 11-12-2018, Guo Lin, Guo Fang, Trang, Hằng và Mai Anh đưa 6 người này vào TP Hồ Chí Minh để sang Campuchia bằng đường tiểu ngạch. Tuy nhiên vào giờ chót, có một người thay đổi ý định không thực hiện việc MTH nữa nên Mai Anh gọi điện cho một người khác là chị L.T.H.Y (30 tuổi, ngụ ở Đắk Nông) thay thế vào.

Tại TP Hồ Chí Minh, tất cả 6 người này được nhóm của Guo Lin thuê phòng ở khách sạn K.H (đường Bà Huyện Thanh Quan, quận 3) để nghỉ ngơi, chờ sang Campuchia. Trong thời gian ở đây, chị N.T.D (27 tuổi, Hà Nội) sợ bị lừa bán sang Trung Quốc, nên bí mật gọi điện về gia đình nhờ trình báo cơ quan Công an (Công an quận 3).

Cảnh báo loại tội phạm mới

Từ cuộc điện thoại này, Công an quận 3 và Công an TP Hồ Chí Minh đã triển khai kế hoạch điều tra và triệt phá đường dây này. Công an quận 3 đã đến khách sạn kiểm tra hành chính. 11 người, trong đó có hai người đàn ông Trung Quốc đang ở ba phòng khác nhau có biểu hiện bất thường nên được mời về trụ sở để điều tra. Từ đây, đường dây MTH xuyên quốc gia dần được Công an quận 3 và các đơn vị nghiệp vụ của Công an TP Hồ Chí Minh điều tra, làm rõ.

Đại úy Trần Thái Thuận Thời (điều tra viên Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh) cho biết, vụ án này mới đang ở giai đoạn khởi tố và điều tra ban đầu nhưng có liên quan đến địa bàn Hà Nội và cả phía Trung Quốc cùng nhiều đối tượng nên gặp khá nhiều khó khăn, trở ngại. Các điều tra viên phải nhiều lần di chuyển giữa TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, chưa kể một số tỉnh thành khác.

Việc lấy lời khai của các đối tượng người Trung Quốc cần người phiên dịch nên cũng gặp không ít trở ngại, khó nắm bắt thái độ hay mức độ thật giả trong lời khai của các đối tượng. Do đây là loại tội phạm mới nên khi tiến hành các thủ tục điều tra, khởi tố, cơ quan Công an phải rất cẩn trọng khi thu thập chứng cứ, thông tin để chứng minh tội trạng của các đối tượng một cách thuyết phục…

"Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại" là tội danh khá mới, do đó rất cần việc thông tin tuyên truyền sâu rộng về vấn đề này.

"Trong khi điều tra, chúng tôi cũng không khỏi có những trăn trở về người phụ nữ được cho là hiện vẫn đang dưỡng thai chờ ngày sinh ở bên Trung Quốc. Có khả năng khi đường dây bị triệt phá, người này rất có thể sẽ gặp nhiều khó khăn bên đất bạn", Trung tá Nguyễn Anh Dũng băn khoăn.

Theo Trung tá Nguyễn Anh Dũng, đường dây MTH xuyên quốc gia này là vụ án đầu tiên liên quan đến loại tội phạm mới xảy ra trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Nếu không khám phá kịp thời thì đường dây này nhiều khả năng sẽ phát triển thành nhiều nhánh và có nhiều phụ nữ ở các tỉnh thành khác tham gia vào, trở thành mắt xích hoặc là trở thành nạn nhân để MTH lấy tiền. Và do băng nhóm này hoạt động xuyên quốc gia nên Công an TP Hồ Chí Minh đang phối hợp với nhiều đơn vị để mở rộng điều tra.

"Đây là tội danh mới, nhiều người dân cũng chưa biết và hiểu rõ, do đó rất cần việc thông tin tuyên truyền sâu rộng để người dân biết. Riêng vụ án này, đến nay cơ quan Công an vẫn chưa rõ mục đích MTH này cho các cặp vợ chồng hiếm muộn người Trung Quốc hay có mục đích nào khác. Công an Thành phố kêu gọi người dân có thông tin về những trường hợp tương tự thì cần thông tin ngay cho các cơ quan chức năng có thẩm quyền, Công an Thành phố, quận, huyện, phường, xã, thị trấn để phối hợp xử lý", Trung tá Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh.

Về mức hình phạt cho tội danh này, theo Trung tá Nguyễn Anh Dũng, hiện có chế tài khá nhẹ, cao nhất chỉ 5 năm tù giam nên có thể nói là chưa đủ mức răn đe cần thiết. Cụ thể, Điều 187 Bộ luật Hình sự 2015 quy định người nào tổ chức MTH vì mục đích thương mại thì bị phạt tiền từ 50 triệu đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm: Đối với 2 người trở lên; Phạm tội 2 lần trở lên; Lợi dụng danh nghĩa của cơ quan, tổ chức và tái phạm nguy hiểm.

Thực tế hiện nay, trên mạng xã hội có khá nhiều các tài khoản cụ thể, công khai về việc MTH trả tiền cũng như các thông tin liên quan, dù liên tục được cảnh báo việc có nhiều kẻ lợi dụng sự cả tin của người khác - nhất là những phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn - để thực hiện những hành vi phạm pháp. Luật Hôn nhân - Gia đình năm 2014 quy định rõ việc MTH vì mục đích nhân đạo, theo đó, người MTH phải là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ MTH.

Luật nghiêm cấm hành vi MTH vì mục đích thương mại. Hơn nữa, việc đưa người ra nước ngoài MTH là vi phạm pháp luật, và có thể còn là thủ đoạn lừa gạt của những kẻ buôn bán phụ nữ qua biên giới.

Khi sang nước ngoài, do bất đồng ngôn ngữ và không người quen biết, phụ nữ dễ dàng trở thành món hàng cho những kẻ muốn kiếm tiền bất chính. Vì vậy, người dân nên cảnh giác với những chiêu trò này.