Xét xử vụ án Cốc Khai Lai: Phiên toà phức tạp và nhiều tranh cãi

Việc đưa bà ra xét xử cũng rất phức tạp, có nhiều thông tin trái chiều. Dư luận càng tò mò hơn khi địa điểm xét xử bà Cốc Khai Lai không phải là Trùng Khánh, nơi bà gây án, và bà cũng không được lựa chọn luật sư cho mình.

Thông tin về vụ án trong hoàn cảnh khá đặc biệt

Tờ Hoàn cầu Thời báo đã thừa nhận, vụ án Cốc Khai Lai là vụ án hình sự mang màu sắc chính trị bởi "bị cáo là vợ của Bạc Hy Lai, một Ủy viên Bộ Chính trị, bị thất sủng".

Hãng tin Tân Hoa xã mới đây cho biết, nhân viên điều tra vụ án đã tìm thấy những "bằng chứng không thể chối cãi và quan trọng", theo đó, bà Cốc Khai Lai và Trương Tiểu Quân - lính cần vụ của ông Bạc Hy Lai - đã đầu độc Neil Heywood.

Kết quả điều tra cho thấy, bà Cốc Khai Lai và con trai Bạc Qua Qua có mâu thuẫn với doanh nhân người Anh về kinh tế. Lo sợ ông Heywood làm hại con trai, bà Cốc cùng Trương Tiểu Quân đã đầu độc ông vào ngày 15/11/2011 trùng với sinh nhật lần thứ 53 của bà. "Tội ác của hai bị đơn đã được làm rõ, chứng cứ xác thực và không thể bác bỏ" - Tân Hoa xã viết.

Tân Hoa xã không thông báo ngày xét xử, nhưng Reuters dẫn lời cựu luật sư Thẩm Chí Canh của Bạc gia cho biết, phiên tòa có thể diễn ra ngày 9/8. Bà Cốc Khai Lai và Trương Tiểu Quân có thể bị tuyên án tử hình.

Bà Cốc bị cáo buộc giết chết doanh nhân người Anh Neil Heywood (trái).

Thời điểm công bố quyết định truy tố cũng quan trọng, cơ quan chức năng muốn giải quyết vụ việc nhanh chóng trước khi Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc được tiến hành vào mùa thu này. Ngoài ra, các cư dân mạng nghi ngờ công bố vụ xét xử bà Cốc Khai Lai vào thời điểm nhạy cảm này là cách để chính quyền chuyển hướng chú ý của dư luận ra khỏi trận lũ gây chết người ở Bắc Kinh vừa qua.

Bộ Ngoại giao Anh đã ra phản hồi tích cực với tiến trình điều tra và cho biết sẽ tiếp tục theo dõi vụ việc sát sao.

Tranh cãi về điểm xét xử…

Thông thường, các vụ án hình sự xảy ra ở đâu thì tòa án ở đó xét xử. Neil Heywood chết ở Trùng Khánh, bị cáo cũng sống ở Trùng Khánh, tại sao vụ án lại được xét xử ở Hợp Phì, thủ phủ tỉnh An Huy - một nơi ở xa Trùng Khánh hơn 1.200 cây số?

Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) xuất bản tại Hồng Công dẫn lời các nhà phân tích cho biết "chuyện tréo cẳng ngỗng" này thường thấy ở những vụ án liên quan đến các quan chức cao cấp vì sợ ảnh hưởng của bị cáo tại địa phương mình ở.

Bạc Hy Lai nguyên là 1 trong 25 Ủy viên Bộ Chính trị có thế lực rất lớn ở Trùng Khánh, Đại Liên và Liêu Ninh cho nên không thể xử ở những nơi này. Ông Bạc Hy Lai bị bắt hồi tháng 3 và bị cách hết chức vụ trong đảng hồi tháng 4 do "vi phạm kỷ luật đảng nghiêm trọng" theo thông báo chính thức. Nhưng theo luật gia Lưu Hiểu Nguyên ở Bắc Kinh, nhiều chính khách phe tả tin rằng, ông Bạc là nạn nhân của một cuộc đấu đá nội bộ, do đó, phải xử ở xa Trùng Khánh để tránh những rắc rối xã hội và bảo đảm kết quả phiên tòa.

Theo một số nguồn tin, tay chân có thế lực của ông Bạc Hy Lai hiện rất đông ở Trùng Khánh. Nếu bà Cốc Khai Lai bị xét xử ở đây thì lực lượng này ra tay ngầm trợ giúp bằng mọi giá. Ngoài ra, ông Bạc rất được lòng dân chúng, đặc biệt là tầng lớp lao động ở Trùng Khánh trong những năm cầm quyền nhờ phát triển hệ thống nhà và y tế công cho họ. Ông Bạc cũng có công biến thành phố tội phạm toàn xã hội đen thành thành phố "Chicago ở Trung Quốc". Nếu Bạc phu nhân bị xét xử ở đây thì chính quyền Bắc Kinh lo sợ dân Trùng Khánh đứng lên phản đối, thậm chí biểu tình.

Tháng 7 vừa qua, nhân dịp sinh nhật ông Bạc, dân chúng nhiều nơi ở Trùng Khánh đã giăng cờ và biển hiệu để chào mừng và biết ơn ông. Một ông lão ngoài 70 tuổi nói trong nuối tiếc: "Nhờ Bạc lão gia mà chúng tôi có nhà ở, có trợ cấp y tế, ông đi rồi, chúng tôi biết ơn ông nhiều…".

Về lựa chọn luật sư…

Chuyện chọn luật sư bào chữa cho bị cáo cũng đáng chú ý. Cách đây một tháng, gia đình bà Cốc Khai Lai thuê ông Thẩm Chí Canh bào chữa cho bà Cốc. Tuy nhiên, ngày 27/7, luật sư họ Thẩm đang ở Hồng Công bất ngờ tuyên bố từ chối. Ngày hôm sau, có tin luật sư Giang Dân, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh An Huy và luật sư Chu Ngọc Hào, luật sư ở thành phố Vu Hồ, tỉnh An Huy, được tòa án tỉnh chỉ định làm luật sư cho bị cáo và đã được bà Cốc chấp nhận.

Một số chuyên gia phân tích cho rằng, việc bà Cốc  - một người rất sành sỏi trong giới luật gia, người từng được xem là luật gia giỏi hàng đầu Trung Quốc nhất trí để 2 luật sư bào chữa được tòa chỉ định, thay vì dùng luật sư riêng của mình, có khả năng là đã có một thỏa thuận ngầm nào đó giữa bà và chính phủ nước này.

Trong khi đó, nhiều người cho rằng, quyết định của bà Cốc Khai Lai là dấu hiệu mới nhất cho thấy vụ án sẽ nhanh chóng đi đến hồi kết.

Trước đó các học giả nhận định rằng, việc Trung Quốc truy tố bà Cốc Khai Lai, vợ của cựu Bí thư Trùng Khánh, tội giết người là động thái cho thấy, có thể ông Bạc sẽ được miễn truy tố hình sự. Tuy nhiên, động thái này lại được các chuyên gia đưa ra mổ xẻ chi tiết và khẳng định hoàn toàn không phải chuyện ngẫu nhiên