Rộn ràng sắc xuân ở Trại giam Thanh Cẩm

Ở khuôn viên vườn hoa, hồng nhung và đồng tiền đã đua nhau khoe sắc, đặc biệt là khi được bàn tay của các phạm nhân chăm sóc, tỉa tót, tưới tắm. Tạm dừng đôi tay thoăn thoắt tỉa cành, nhổ cỏ ở góc vườn, phạm nhân Phạm Tiến Tranh tâm sự: “Mình ở đây 9 năm rồi, Tết ở trại nhớ nhà lắm, nhưng Ban giám thị và cán bộ quan tâm, tạo điều kiện cho ăn tươi, được giao lưu văn nghệ giữa các phân trại với nhau, do đó mà đỡ buồn…”.

Chịu án chung thân, thời gian ở trại, phạm nhân Tranh luôn tích cực lao động cải tạo, mong được giảm án, về nhà làm lại cuộc đời, nên lúc rảnh rỗi anh lại mượn thơ ca văn nghệ làm vui. “Tết ở đây lúc nào cũng có bánh chưng, vật chất thì cơ bản gần giống nhau, nhưng tinh thần thì khác. Chẳng hạn có năm chúng tôi được Ban Giám thị tổ chức cho hát karaoke vào ngày mồng 1 Tết…”.

Đối với phạm nhân Dương Quốc Huy (30 tuổi) ở Chợ Mới, An Giang thì chương trình hái hoa xuân sáng mùng 1 Tết mới thật ấn tượng. “Chúng tôi thức dậy, vệ sinh cá nhân xong thì tập trung ở hội trường. Đầu tiên là chương trình văn nghệ, thi chấm mâm ngũ quả, nghe giám thị chúc Tết, sau đó là hái hoa xuân. Trên những cây đào, cây mai giả do anh em làm có gắn những mảnh giấy ghi yêu cầu hát, hoặc đọc thơ, anh em bốc thăm phải yêu cầu gì thì làm yêu cầu đó, sau đó được nhận phần thưởng đầu xuân. Phần này bao giờ cũng rất vui và hài hước…”.

Cán bộ, phạm nhân Trại giam Thanh Cẩm chuẩn bị các suất hàng để giao vào từng buồng cho phạm nhân.

Còn 11 năm nữa, xuân này phạm nhân Huy muốn gửi lời hỏi thăm sức khoẻ đến bố, với lời hứa sẽ nỗ lực phấn đấu cải tạo tốt, sớm về với gia đình.

Đại tá Nguyễn Văn Quyền, Phó Giám thị phụ trách công tác giáo dục, cho biết, thực hiện kế hoạch lo Tết cho phạm nhân, từ đầu tháng 1, Ban Giám thị đã phân công các đội công tác tổ chức cho phạm nhân dọn dẹp vệ sinh, treo báo tường, khẩu hiệu, làm cây cảnh, sáng tác tranh ảnh về Tết. Bên cạnh đó còn tổ chức các hoạt động văn hoá thể thao như thi cầu lông, đá bóng, cầu kiều, bịt mắt bắt dê…

“Chúng tôi quan niệm, phải tổ chức các hoạt động làm sao để tạo niềm vui, tạo sắc xuân trong trại, giúp phạm nhân nguôi đi nỗi nhớ gia đình” – Đại tá Quyền giải thích.

Về trại Thanh Cẩm từ năm 1989, với thâm niên công tác 26 năm cho anh một kho lưu giữ kỷ niệm. “Nhớ nhất có lẽ là những lần nấu bánh chưng cho hàng nghìn phạm nhân. Chúng tôi không chỉ học hỏi được kinh nghiệm gói bánh, nấu bánh sao cho bánh ngon, mà hình ảnh cả đêm cán bộ và phạm nhân cùng thức, thay nhau đi đổ nước, quây quần bên bếp lửa tâm sự chuyện cuộc đời thật đầm ấm”.

Theo Đại tá Quyền, bây giờ thì việc nấu bánh chưng đỡ vất, chứ trước năm 1993, trại chưa có điện, rồi cách đây mấy năm thì chưa có nước lọc nên cả cán bộ và phạm nhân hì hục gói bánh, rồi nhóm lửa, gánh nước khó khăn vô vàn… Chiều 30 Tết, trại nấu 1 nồi cháo lòng to tướng phát cho phạm nhân cùng ăn. Gần đến “giờ G”, Ban Giám thị trực tiếp đến các buồng hỏi thăm, chúc Tết một số phạm nhân đặc biệt, phạm nhân không có gia đình đến thăm hoặc bị kỷ luật; lên các điểm chốt gác, chúc Tết cán bộ trực…

Chăm lo vật chất và tinh thần cho phạm nhân dịp Tết là điều mà bất kỳ trại giam nào cũng làm. Điều đặc biệt ở Thanh Cẩm năm nay là việc đưa vào sử dụng mô hình căng-tin bán hàng bằng phần mềm máy tính. Thiếu tá Vũ Ngọc Thuỵ, cán bộ giáo dục Phân trại số 1 cho biết, mô hình căng-tin mới được thành lập khoảng 3 tháng.

Trước mỗi buồng giam đặt một thùng phiếu, phạm nhân được cấp phiếu in sẵn, ai muốn mua gì chỉ việc tích vào phiếu, rồi bỏ vào thùng. Cuối giờ chiều hằng ngày cán bộ mở thùng, cập nhật vào máy tính, sáng hôm sau gọi hàng, đóng gói thành từng suất rồi chuyển vào từng buồng cho phạm nhân. Khi hàng đến tay phạm nhân, cán bộ căng-tin và phạm nhân cùng ký vào phiếu, 1 phiếu phạm nhân giữ, 1 phiếu cán bộ giữ.

Theo Trung uý Nguyễn Duy Tuyển, Đội trưởng Đội Hậu cần thì phần mềm bán hàng này là phần mềm có bản quyền, trại mua về song đã cải tiến cho phù hợp với mô hình của trại. Đó là lập thêm mã số phạm nhân, định mức mua (chỉ được phép mua 1,5 triệu đồng/tháng); không vượt quá 3 lần tiêu chuẩn ăn trong tháng…

Ưu điểm của phần mềm là quản lý tiền như một hệ thống ngân hàng, hạn chế sử dụng tiền mặt. Phạm nhân phải gửi tiền trong tài khoản mới mua được hàng, phạm nhân không mua chịu được, và không thể mua bằng tiền của nhau được.

“Trước đây khi dùng sổ lưu ký, phạm nhân này có thể lấy trộm sổ lưu ký của phạm nhân kia đi mua hàng và vẫn mua được, còn đối với phần mềm này thì không thể” – một cán bộ cho biết thêm. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động thì mô hình cơ bản ổn định và phát huy được ưu điểm, đồng thời giúp thu tiền mặt trong trại.