Thiệt hại tiền tỷ từ một dự án trồng rừng

• Nhiều sai phạm ở các dự án trồng rừng ngập mặn
• Lập khống dự án trồng rừng, Tổng Giám đốc và "chân rết" ôm hơn 800 tỷ đồng

Năm 2014, UBND tỉnh Kon Tum ra 2 quyết định “phê duyệt dự án trồng rừng thay thế” dọc theo Quốc lộ 24 thuộc quy hoạch đất lâm nghiệp, địa giới hành chính xã Pờ Ê, huyện Kon Plông với mục tiêu thay thế diện tích rừng đã chuyển đổi mục đích sử dụng, tạo cảnh quan môi trường dọc tuyến Quốc lộ 24; đồng thời, tạo việc làm cho người dân, góp phần bảo vệ môi trường, an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn vùng dự án. 

Theo các quyết định trên, dự án trồng 100ha rừng có kinh phí đầu tư gần 4,4 tỷ đồng; dự án trồng 63ha rừng có kinh phí đầu tư hơn 2,7 tỷ đồng. Tổng kinh phí đầu tư dự án là hơn 7,1 tỷ đồng, chủng loại cây trồng là thông.

Dự án do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Kon Plông (Công ty Kon Plông) làm chủ đầu tư, thời gian triển khai từ năm 2014-2017. Để triển khai dự án, Công ty Kon Plông đã ký cam kết trồng rừng với gần 200 hộ dân ở xã Pờ Ê và xã Hiếu, huyện Kon Plông.

Lác đác còn lại một vài cây thông thuộc dự án.

Khi triển khai thực hiện, người dân đã trồng được 104,58ha rừng so với thiết kế, mật độ cây trồng sống là 1.020 cây/ha, đạt 93%; chi phí đã triển khai hơn 1,3 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, sau một thời gian, Công ty Kon Plông tiến hành kiểm tra, nghiệm thu để thanh toán tiền trồng, chăm sóc rừng cho các hộ dân thì phát hiện số lượng cây chết đến 70%. Nguyên nhân cây rừng chết được xác định là do người dân chăn thả gia súc, giẫm đạp và người dân vẫn tiếp tục phát dọn trên diện tích đã được trồng rừng để canh tác mì.

Để khắc phục tình trạng rừng trồng bị chết, năm 2015, Công ty Kon Plông tổ chức trồng dặm với diện tích 80,96ha, mật độ 670 cây/ha, kinh phí đầu tư hơn 174 triệu đồng. Tuy nhiên, sau đó, rừng trồng vẫn tiếp tục bị chết, mức độ thiệt hại 80-90%, một số lô thiệt hại 100%.

Đến năm 2016, Công ty Kon Plông có văn bản đề nghị UBND tỉnh Kon Tum cho phép dừng triển khai dự án trồng rừng vì cho rằng đây là nhiệm vụ bất khả thi. Sau đó, UBND tỉnh Kon Tum có văn bản chấp thuận cho Công ty Kon Plông sử dụng nguồn thu của đơn vị để bù đắp một phần chi phí thiệt hại của dự án; số chi phí còn lại, Công ty Kon Plông xác định các tổ chức, cá nhân có liên quan phải chịu trách nhiệm chi trả một phần chi phí bồi thường đối với thiệt hại từ dự án.

Ghi nhận thực tế của chúng tôi tại vùng dự án trồng rừng dọc theo Quốc lộ 24, các diện tích trồng rừng trước đây đã được người dân thay thế bằng cây mì, nhiều diện tích đang bị bỏ hoang; lác đác còn 1 vài cây thông thuộc dự án đang phát triển xanh tốt. 

Ông Văn Đăng Thái, Trưởng Phòng Kế hoạch Kỹ thuật (Công ty Kon Plông) xác nhận, diện tích trồng rừng hơn 100ha thuộc dự án đã thiệt hại hết. Tổng kinh phí đầu tư trồng rừng là hơn 1,3 tỷ đồng. Cũng theo ông Thái, trong số tiền hơn 1,3 tỷ triển khai này, công ty đã thu hồi từ người dân 112 triệu đồng, số tiền còn lại đều do công ty phải gánh trả, trừ dần theo từng năm từ quỹ dịch vụ môi trường rừng. 

Về việc thu tiền người dân để trừ cho chi phí trồng rừng thất bại, ông Thái lý giải, người dân cam kết trồng rừng nhưng lại chăn thả gia súc, thu hoạch sản phẩm trên đất gây chết cây rừng nên phải hoàn trả tiền đã đầu tư.

Như vậy, sau thời gian triển khai dự án trồng rừng đã gây thiệt hại cho ngân sách hơn 1,3 tỷ đồng, người dân cũng chỉ mới nộp lại được một số ít. Tuy nhiên, trong báo cáo gửi UBND tỉnh Kon Tum, Công ty Kon Plông khẳng định “đã làm hết trách nhiệm”, nguyên nhân của việc trồng rừng thất bại là do yếu tố khách quan, người dân không đồng tình, cố tình chăn thả gia súc và canh tác cây mì làm giảm mật độ cây trồng. Trong khi đó, Công ty Kon Plông không thừa nhận trách nhiệm dẫn đến dự án thất bại, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Được biết, thời điểm triển khai dự án, Công ty Kon Plông do ông Vũ Văn Bắc làm Giám đốc. Hiện ông Bắc đã chuyển công tác và đang giữ chức Phó Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Kon Tum.