Phát hiện thông điệp của người lính từ Thế chiến I

Thứ Năm, 23/04/2015, 22:10
Khi ánh đèn pha soi sáng đường hầm dài khoảng 30 mét dưới thị trấn Naours nước Pháp, một dòng chữ hiện ra: "James Cockburn 8th Durham L.I.". Vết khắc gọn gàng đến mức tưởng chừng như mới chỉ được tạo ra từ hôm qua. Chỉ có ngày tháng ở bên cạnh đó "1/4/1917" tiết lộ rằng nó gắn liền với khoảng thời gian kinh hoàng thời Thế chiến I. Đây chỉ là một trong gần 2.000 dòng chữ có tuổi đời hơn một thế kỷ được phát hiện ở Naours, một thị trấn cách phía bắc Paris hai giờ đi xe.

Những người lính đã để lại rất nhiều bản khắc, thậm chí là các phù điêu, được sáng tác trong lúc vội vã. Nhưng Naours là nơi tập trung nhiều nhất những dấu tích này ở mặt trận phía Tây, kéo dài từ Thụy Sĩ tới biển Bắc. Địa điểm này ở gần trận địa Somme, nơi có hơn 1 triệu người lính đã hy sinh hoặc bị thương.

Thành phố ngầm của Naours là một tổ hợp đường hầm dài khoảng 3 km với hàng trăm căn phòng được đào trong lòng cao nguyên Picardy qua bao thế kỷ. Vào thời Trung cổ, người dân trú ẩn trong đó để tránh các toán cướp hoành hành ở phía bắc nước Pháp.

Đến thế kỷ XVIII, lối vào bị chặn và đường hầm bị rơi vào quên lãng. Một giáo sĩ địa phương đã phát hiện đường hầm vào năm 1887 và đến tháng 7/2014, nhà khảo cổ người Pháp Gilles Prilaux bắt đầu nghiên cứu nơi đây với dự định đào sâu vào quá khứ thời Trung cổ, để rồi bắt gặp mảnh lịch sử này.

Nhiếp ảnh gia Jeff Gusky đã thống kê được 1.821 cái tên gồm: 731 người Úc, 339 người Anh, 55 người Mỹ, một nhóm người Pháp và 662 người chưa xác định được quốc tịch.

Một trong những dòng chữ gây xúc động nhất ở đây là của Herbert John Leach, người lính 25 tuổi đến từ Adelaide. Anh viết: “HJ Leach. Merely a private. 13/7/16. SA Australia” (HJ Leach. Mới chỉ là một binh nhì. 13/7/16. Miền Nam nước Úc). Chưa đầy một tháng sau, anh hy sinh  trong trận Pozieres ngày 23/8/1916.

Kiều Lan (tổng hợp)
.
.