Bầu cử Tổng thống Pháp: Kịch tính đến phút chót

• Vòng 2 Bầu cử Tổng thống Pháp bắt đầu trong tình trạng thắt chặt an ninh
• Bầu cử Tổng thống - Cuộc cách mạng của nước Pháp

Kết thúc cuộc công kích, với lợi thế nghiêng hẳn về phía ông Macron, dư luận đã phần nào định hình kết quả cho cuộc đua vào Điện Elysee.

Cuộc tranh luận giữa ông Macron và bà Le Pen được giới phân tích đánh giá là dữ dội và gay gắt hơn bất cứ cuộc tranh luận nào trong lịch sử nước Pháp, nó nghiêng nhiều về công kích và chỉ trích lẫn nhau chứ không đưa ra được những lập luận thuyết phục làm rõ đường hướng chính sách của mỗi bên.

Giống như một chương trình truyền hình theo phong cách Mỹ với đầy sự giận dữ hơn là một cuộc tranh luận có lý lẽ về những vấn đề mà nước Pháp phải đối mặt, hai ứng cử viên thường xuyên cắt ngang lời đối phương, công kích lẫn nhau và có những hành động khiến người điều khiển cuộc tranh luận bối rối.

Tuy nhiên, cuộc tranh luận cũng là một minh chứng rõ nét về hai viễn cảnh hoàn toàn khác nhau của nước Pháp mà các cử tri sẽ phải lựa chọn trong vòng cuối của cuộc bầu cử. Những khác biệt giữa hai ứng cử viên cho  thấy cả hai người đều không che giấu sự khinh thường dành cho đối phương, và điều này bắt nguồn từ sự bất đồng của họ trong tất cả mọi vấn đề, từ hội nhập châu Âu, khủng bố đến nền kinh tế trì trệ của Pháp.

Với quá nhiều lời cáo buộc và ít sự tiết chế, hai đối thủ dường như bị kéo vào vòng xoáy chỉ trích và xúc phạm cá nhân nhau nhiều hơn. Bà Le Pen tự nhận mình là ứng cử viên của người dân, của nước Pháp mà mọi người yêu mến, bà gọi ông Macron là một chủ ngân hàng "máu lạnh" sẽ chỉ làm tồi tệ thêm tình hình thất nghiệp tại Pháp.

Để trả đũa, ông Macron cho rằng bà Le Pen giả dối, trong nhiều năm qua chỉ hưởng lợi dựa trên sự giận dữ của người dân và đẩy mạnh tinh thần chủ bại. Với ông Macron, mọi vấn đề dường như được dẫn dắt điềm tĩnh, tự tin hơn, đặc biệt khi trả lời các câu hỏi của phóng viên, ông đưa ra những lập luận, phân tích và giải thích rõ ràng các đề xuất có tính khả thi của mình.

Cuộc chạy đua giữa 2 ứng cử viên còn lại đến hồi nước rút.

Về các giải pháp cho thị trường lao động, ông cho rằng cần tạo cơ chế uyển chuyển và tăng khả năng thương lượng giữa người lao động và chủ doanh nghiệp để khuyến khích giới chủ tuyển dụng người lao động. Về bài toán nợ quốc gia, ông chủ trương tiến hành các cải cách mạnh mẽ để có thể tiết kiệm 60 tỷ euro trong cả nhiệm kỳ, trong đó 10 tỷ sẽ để bù đắp vào việc giảm thuế cho các doanh nghiệp.

Ông cũng chủ trương giảm thuế cho doanh nghiệp từ 33,3% xuống còn 25%, nhằm tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp và tăng sức mua cho người dân. Về các vấn đề an ninh và chống khủng bố, ông Macron đề xuất tăng thêm 10.000 vị trí trong lực lượng cảnh sát và hiến binh, đồng thời tăng cường trang thiết bị để các lực lượng này có thể hoàn thành nhiệm vụ.

Trong phần phát biểu của mình, bà Le Pen đưa ra những hứa hẹn về tăng trợ cấp xã hội, giảm giá một số mặt hàng thiết yếu, giảm độ tuổi nghỉ hưu xuống 60. Về chủ đề châu Âu, bà Le Pen vẫn giữ tư tưởng cực hữu bài ngoại, phản đối nhập cư, phản đối tự do thương mại. Bà tuyên bố muốn thay thế Liên minh châu Âu (EU) bằng một "liên minh các quốc gia châu Âu tự do và có chủ quyền", theo đó các quốc gia tự định đoạt tương lai của mình, kiểm soát biên giới và có đồng tiền riêng phù hợp với nền kinh tế để tránh tình trạng thất nghiệp cao.

Trong khi đó, ông Macron nhấn mạnh vào quyết tâm xây dựng một nước Pháp với nền kinh tế có tính cạnh tranh cao trong một châu Âu có khả năng đảm bảo tốt về an ninh và kinh tế cho người dân.

Kết quả khảo sát nhanh ngay sau khi kết thúc cuộc tranh luận, ông Macron đang nhận được 63% số người ủng hộ với đánh giá phần thể hiện của ông thuyết phục hơn, bỏ xa bà Le Pen, chỉ có 34% bày tỏ hài lòng. Giới phân tích cho rằng với ông Macron, một gương mặt trẻ ít kinh nghiệm chính trường lần đầu tiên ra tranh cử tổng thống, chiến thắng ngay ở vòng đầu và liên tiếp dẫn trước đối thủ trong các cuộc thăm dò đã được coi là một kỳ tích.

Với phòng trào “Tiến bước" mới ra đời của mình, vị cựu Bộ trưởng Kinh tế đã thu hút lá phiếu nhờ chủ trương chính sách theo “đường lối vừa tự do, nhưng vẫn giữ xu thế thiên tả". Đó là vừa thúc đẩy kinh tế Pháp, vừa mong muốn đẩy mạnh hội nhập chính trị, kinh tế và tài chính trong EU và Eurozone; duy trì hiệp định tự do đi lại trong khối Shengen, đồng thời tăng cường kiểm soát biên giới ngoài EU, cũng như hợp tác với Đức để xây dựng một EU hoàn toàn mới.

Giới phân tích cho rằng, tuy lợi thế nghiêng về ông Macron nhưng chưa hẳn ông đã hoàn toàn thuyết phục cử tri, mà chủ yếu do tâm lý lo ngại đảng cực hữu lên cầm quyền. Còn bà Le Pen cho dù đã dành phần lớn sự nghiệp để cải tổ đảng của mình theo hướng tránh xa chủ nghĩa cực đoan, nhưng những tư tưởng cực hữu của đảng FN vẫn là mối lo đối với đông đảo người dân Pháp và kể cả châu Âu.

Những xung đột tư tưởng nói trên có thể đang đưa ông Macron vào vị trí thuận lợi và khả năng chiến thắng của ông Macron là khá cao. Cho dù là khó có thể xảy ra, nhưng giới phân tích vẫn bình luận về một kịch bản bất ngờ ngược lại vì thắng lợi bước đầu của bà Le Pen là bằng chứng cho thấy chủ nghĩa dân túy vẫn đang trỗi dậy tại châu Âu, bất chấp những thất bại gần đây của phe cánh hữu dân túy trong các cuộc bầu cử ở Áo và Hà Lan.

Hơn thế nữa, kết quả các cuộc thăm dò chỉ mang tính tham khảo do đến thời điểm sát ngày bỏ phiếu, vẫn còn rất đông cử tri Pháp "không đưa ra ý kiến" và điều này có thể ảnh hưởng đáng kể tới kết quả bầu cử vào ngày 7-5 này.