Chuyên cơ của Tổng thống Putin
"Điện Kremlin bay" là tên gọi đặc biệt chỉ chiếc chuyên cơ của Tổng thống Putin, nó còn hiện đại và sang trọng hơn cả "Biệt thự bay" của Tổng thống Mỹ Bush.
Khi mới bước vào Điện Kremlin năm 1999, Tổng thống Putin sử dụng chiếc chuyên cơ của người tiền nhiệm B.Eltsine để lại. Chiếc chuyên cơ này được ông Eltsine làm riêng cho mình, cải tiến từ chiếc máy bay chở khách IL 96-300 với số tiền gần 200 triệu USD. Thân trong khoang máy bay đều được làm bằng gỗ, gồm có một nhà tắm, hai phòng ngủ và một phòng họp có thể chứa được 12 người, khi đó người Nga gọi chiếc máy bay này là “Cung điện bay”.
Song song với việc sử dụng chiếc máy bay IL96-300, Tổng thống Putin đã tiến hành chỉ đạo việc chế tạo chuyên cơ cho mình. Tất cả “nội thất” máy bay đều được làm theo ý thích của ông và những đồ dùng gia đình đều do các công ty của Bỉ và Nga hợp tác sản xuất.
Chiếc chuyên cơ cũ có một phòng cấp cứu nhưng trên chiếc chuyên cơ mới lại không có phòng này, ngoài ra, trong khoang máy bay có thiết kế một đường chạy nhỏ để Tổng thống có thể tập chạy trong những chuyến bay dài ngày. Chiếc chuyên cơ mới này cũng được trang bị loại động cơ đẩy đặc biệt, có thể bay liên tục hơn 14.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu.
Tháng 9/2002, chiếc chuyên cơ mới này chính thức ra đời với chi phí là 60 triệu USD, thế nhưng theo các chuyên gia phương Tây đánh giá, giá cả sản xuất chiếc chuyên cơ đặc biệt này không dưới 400 triệu USD. Tính riêng khoang dành cho Tổng thống Putin sử dụng đã có chi phí lên đến 75.000 USD.
So với chiếc chuyên cơ cũ, chiếc chuyên cơ mới này không chỉ mang lại cảm giác thoải mái, mà nó còn được thiết kế đặc biệt phù hợp với ý thích của Tổng thống Putin. Có cả thảy 262 chỗ ngồi trong máy bay với đầy đủ các trang thiết bị phục vụ cuộc sống. Trong khoang hành khách có một văn phòng làm việc của riêng Tổng thống, ngoài ra còn có phòng họp, phòng ngủ, phòng tắm và phòng vệ sinh.
Điều mà mọi người chưa hề biết là, trên máy bay còn có cả một phòng chuyên dụng cho các vệ sĩ riêng của ông Putin, có thể chứa được hơn 100 người. Mỗi khi Tổng thống đi công cán ra nước ngoài, những vệ sĩ sẽ được đưa vào đây sẵn sàng đợi lệnh.
Tủ quần áo trong chuyên cơ có đầy đủ những bộ lễ phục chính quy cho đến những chiếc quần bò để Tổng thống mặc khi rảnh rỗi. Trong mỗi chuyến công cán, chỉ có những trợ thủ đắc lực và thân tín của Tổng thống mới được đi cùng trên chiếc chuyên cơ này. Tuy vậy vẫn có trường hợp ngoại lệ, đó chính là chú chó thông minh Cony thuộc giống chó săn Rabrado thường xuyên có cơ hội được đi cùng Tổng thống trên chiếc chuyên cơ, đặc biệt là khi chủ nhân của nó đi nghỉ mát tại khu nghỉ mát ở Sochi.
Trong văn phòng làm việc trên máy bay của Tổng thống Putin có “nút phóng hạt nhân” bí mật, trong tình trạng khẩn cấp, Tổng thống Putin có thể dựa vào đó để chỉ đạo lực lượng hạt nhân. Còn có nguồn tin cho biết chiếc “vali hạt nhân” hiện đang nằm trong tay một sĩ quan quân đội thân tín nhất, luôn có mặt bên cạnh Tổng thống. Ngoài ra, trên máy bay còn có các thiết bị máy tính, máy nghe trộm và hệ thống dẫn đường hiện đại cùng với những thiết bị thông tin liên lạc không dây.
Hệ thống thông tin đặc biệt có thể đảm bảo cho Tổng thống Putin tiến hành liên lạc tới bất cứ địa điểm nào trên thế giới, hơn nữa tín hiệu đã được xử lý bảo mật có thể tránh được khả năng bị nghe trộm. Những thiết bị thông tin hiện đại này mang lại rất nhiều tiện ích cho Tổng thống khi ông làm việc trong văn phòng của mình trên máy bay.
Yêu cầu về an ninh trên chuyên cơ của Tổng thống Putin được coi là nghiêm khắc nhất trên thế giới hiện nay. Khi mới tiến hành tu sửa nó được đặt trong một nhà kho hết sức bí mật dưới sự giám sát nghiêm ngặt của Cục An ninh liên bang FSB. Những năm gần đây, việc tu sửa bảo dưỡng máy bay đều do một công ty trang trí của Anh tiến hành theo một hợp đồng trọn gói, thế nhưng năm ngoái công ty này bất ngờ bị cắt hợp đồng, nguyên nhân của việc này có thể do Chính phủ Nga lo rằng những bí mật trên máy bay của Tổng thống có thể bị tiết lộ ra ngoài.
Khi Tổng thống Putin sử dụng chiếc chuyên cơ cho những chuyến công du, một tổ bay 5 người sẽ được thành lập cùng 10 nhân viên bảo vệ Tổng thống luôn trong tình trạng sẵn sàng nhận lệnh, ngoài ra còn có một chiếc “dự bị” bay bên cạnh để hộ tống trong suốt quãng đường bay. Những nhân viên an ninh khác và đoàn đại biểu được bố trí một chiếc máy bay riêng, bay phía trước chuyên cơ của Tổng thống, và tới đích sớm hơn 30 phút. Cùng bay với chiếc máy bay này là một chiếc máy bay khác vận chuyển nhiên liệu, xe chuyên dụng và các đồ dùng khác của Tổng thống, đảm bảo khi ông Putin xuống sân bay là có ngay xe để dùng. Chiếc bay cuối cùng là chiếc có nhiệm vụ đảm bảo thông tin liên lạc, ghi lại những thông số bay từ chiếc chuyên cơ của Tổng thống.
Trên chuyên cơ thường có 2 phi công, 1 nhân viên chỉ huy và 5 nhân viên phục vụ. Công ty Vận tải Quốc gia phụ trách việc tuyển chọn nhân viên làm việc trên chuyên cơ. Phi công là những người có nhiều kinh nghiệm bay nhất trong các công ty bay của Nga. Trước khi được nhận vào làm họ còn phải trải qua 3 vòng kiểm tra cả về chuyên môn lẫn đạo đức và lý lịch gia đình. Những thành viên trong tổ bay còn thường xuyên được tiến hành tái “huấn luyện” theo định kỳ, nếu ai để xảy ra sai sót sẽ bị sa thải ngay.
Tuy máy bay rất hiện đại, nhưng không phải là loại bỏ hết được trục trặc. Tháng 8 năm ngoái, khi kết thúc chuyến thăm Phần Lan, Tổng thống Putin vừa bước chân lên chuyên cơ chuẩn bị về nước, do hệ thống phanh có vấn đề nên chiếc chuyên cơ bị trượt một đoạn dài về phía trước, buộc phải quay lại bãi đỗ của sân bay để tiến hành sửa chữa, còn Tổng thống phải sử dụng chiếc máy bay dự bị để về nước. Sau sự việc này, tất cả những máy bay loại IL-96-300 đều được lệnh dừng bay để kiểm tra.
Tháng 9/2004, chuyên cơ của Tổng thống Putin không thể đến sân bay Risben đúng giờ, nguyên nhân mà các cơ quan liên quan công bố là máy bay đã gặp phải đám mây và đám mây này đã chui vào động cơ khởi động của máy bay. Thế nhưng công ty phụ trách máy bay này lại tuyên bố nguyên nhân là do máy cảm ứng từ xa đã xảy ra sự cố làm cho máy khởi động của máy bay không thể vận hành được