Cựu Tổng thống Chile đứng đầu Cơ quan Phụ nữ Liên hiệp quốc

Theo Tổng thư ký Ban Ki-moon, cuộc bầu chọn người đứng đầu Cơ quan Phụ nữ LHQ diễn ra trong sự chọn lựa căng thẳng giữa những ứng cử viên ngang bằng nhau về nhiều mặt. Do tầm quan trọng rất lớn của Cơ quan UN Women, nên tiêu chí hàng đầu của cuộc bầu chọn này được ông Ban Ki-moon đưa ra là tìm kiếm một người thuộc các nước đang phát triển để giao trọng trách. Phần lớn những vấn đề bức xúc của phụ nữ toàn thế giới hiện nay đều tồn tại ở các nước nghèo, các nước đang phát triển, vì vậy việc bổ nhiệm một người từ các nước đang phát triển sẽ rất hợp lý và bảo đảm được tính hiệu quả cao trong việc giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến quyền lợi và sự tiến bộ của phụ nữ.

Nhưng để tìm được ở các nước nghèo một người phụ nữ có đủ trình độ và tầm hoạt động, kinh nghiệm chính trị, ngoại giao để bầu vào vị trí đứng đầu một cơ quan quan trọng hàng đầu của LHQ là điều không đơn giản. Và bà Bachelet đã nhanh chóng đáp ứng được tất cả các yêu cầu của LHQ. Năm nay 58 tuổi, bà Bachelet là một nữ chính khách khá nổi bật không chỉ trong nước mà cả trên trường quốc tế.

Mặc dù là một bác sĩ (chuyên khoa nhi), nhưng với một kho tàng kinh nghiệm dồi dào về chính trị, ngoại giao ở tầm quốc gia và quốc tế, bà Bachelet đã không mấy khó khăn để vượt qua 26 ứng cử viên khác, là những phụ nữ đến từ nhiều quốc gia, có cả các quốc gia đang phát triển lẫn những nước giàu có, phát triển ở phương Tây.

Mặc dù đã khẳng định trước dư luận báo chí toàn cầu về ý định không muốn rời ra quê hương, xa gia đình, nhưng bà Bachelet cũng không thể từ chối một sự nghiệp lớn đang mời gọi bà. Đây quả là một sự chọn lựa đầy khó khăn giữa cuộc sống riêng tư và gia đình với sứ mệnh lớn lao khi lãnh đạo một cơ quan của LHQ để chèo lái công cuộc đấu tranh vì quyền lợi và sự tiến bộ của phụ nữ.

Người ta vẫn chưa quên Michelle Bachelet - một nữ chính khách Chile lần đầu tiên phá bỏ lệ kỳ thị nữ giới khi trở thành nữ Tổng thống đầu tiên của Chile vào năm 2006. Hơn thế, bà Bachelet còn đặc biệt gây chú ý khi thành lập nội các đầu tiên và duy nhất trên thế giới với 10 nam và 10 nữ bộ trưởng - một sự quân bình tuyệt đối về giới trong một nội các - nếu tính luôn bà Tổng thống thì tỉ lệ nữ giới có lẽ nhỉnh hơn.

Với quan điểm thiên tả, bà Bachelet đã gặt hái được rất nhiều thành công chỉ trong một nhiệm kỳ 4 năm của mình: không chỉ đưa kinh tế Chile vượt qua cơn khủng hoảng, suy thoái kinh tế toàn cầu, Chính phủ của bà Bachelet còn đạt nhiều thành tựu đáng nể khác về chăm sóc sức khỏe sinh sản, về ưu đãi đặc biệt cho phụ nữ ly hôn sống độc thân nuôi con và tăng gấp 3 lần số trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh cho các gia đình thu nhập thấp...

Trên trường quốc tế, Chile của Bachelet cũng đóng góp tiếng nói quan trọng trong nhiều vấn đề khu vực và thế giới, như trong việc hình thành khối tiền tệ chung Nam Mỹ, thúc đẩy quan hệ gần gũi giữa các quốc gia thiên tả trong khu vực nhằm "đề kháng" ảnh hưởng từ Mỹ và các đồng minh phương Tây... Tất cả cùng góp phần làm cho uy tín của bà Bachelet trong cũng như ngoài nước luôn ở mức cao suốt từ khi lên nắm quyền cho tới khi mãn nhiệm tháng 3/2010.

Xin nói qua về cơ quan mới thành lập: UN Women. Tên chính thức của cơ quan này là Tổ chức LHQ về Bình đẳng giới và Nâng cao quyền lực cho phụ nữ (gọi một cách ngắn gọn là UN Women). Đây là tổ chức được thành lập trên cơ sở hợp nhất 4 cơ quan vì quyền lợi phụ nữ trước đây của LHQ là Quỹ Phát triển phụ nữ của LHQ (UNIFEM), Cao ủy vì sự tiến bộ của phụ nữ (DAW), Văn phòng Cố vấn đặc biệt các vấn đề về giới (OSAGI) và Viện Nghiên cứu và Đào tạo quốc tế vì sự tiến bộ của phụ nữ LHQ (UN-INSTRAW).

Để xúc tiến thành lập UN Women, các nước thành viên LHQ đã "vật lộn" với rất nhiều việc chuẩn bị trong suốt 4 năm ròng rã. Tiền đề cho việc thành lập UN Women là Hội nghị Phụ nữ thế giới do LHQ tổ chức tại Bắc Kinh năm 1995. Tại hội nghị đó, phụ nữ các nước đã ký kết tuyên bố Bắc Kinh vì quyền bình đẳng của phụ nữ và nhiều vấn đề quan trọng khác. Tuyên bố kêu gọi chính quyền các nước chấm dứt sự kỳ thị đối với phụ nữ đồng thời thúc đẩy việc lấp khoảng cách về giới ở 12 lĩnh vực, trong đó bao gồm giáo dục, việc làm, chăm sóc sức khỏe, quyền con người và sự tham gia vào chính trị. Đây cũng là cơ sở xây dựng nghị trình hoạt động của Tổ chức UN Women.

Dựa trên cơ sở này, tháng 7/2010, Đại hội đồng LHQ đã nhất trí việc thành lập Cơ quan UN Women và nhất trí việc bổ nhiệm một phụ nữ thuộc các nước đang phát triển vào vị trí lãnh đạo cơ quan.

Phát biểu tại buổi công bố quyết định bổ nhiệm bà Bachelet, Tổng thư ký Ban Ki-moon nhấn mạnh, phụ nữ và trẻ em sẽ là vấn đề cốt lõi của các cuộc thảo luận LHQ tại Hội nghị thượng đỉnh Thiên niên kỷ diễn ra trong tuần này, nhằm thúc đẩy việc thực hiện hoàn tất các mục tiêu thiên niên kỷ. Và đây sẽ là một trọng trách lớn, một thử thách mới mà bà Bachelet phải đương đầu