Điều tra tham nhũng bủa vây Tổng thống Brazil Bolsonaro
Cuộc khám xét được tiến hành tại hai thành phố Rio de Janeiro và Resende. Nhiều địa chỉ đã được khám xét, gồm nhà ở của cựu sĩ quan cảnh sát quân sự Fabricio Queiroz - bạn lâu năm của Tổng thống Bolsonaro và vợ cũ, cha vợ, chị vợ Tổng thống, kể cả một cửa hàng bán chocolate do Flavio làm chủ.
Theo báo chí địa phương, vụ khám xét được tiến hành nhằm phục vụ cuộc điều tra tham nhũng nhắm vào Flavio với cáo buộc ông đã từng cầm đầu một đường dây bảo kê tham nhũng trong thời gian 15 năm làm nghị sĩ bang Rio. Queiroz là phụ tá thân cận và trưởng cận vệ cho Flavio, được xem là “tổng quản” của gia đình Bolsonaro.
Thượng nghị sĩ Flavio Bolsonaro. |
Queiroz được giao trực tiếp điều hành đường dây tham nhũng trong Nghị viện bang Rio, còn Flavio đứng đằng sau giật dây. Theo các nhà điều tra, trong vòng một năm, khoảng 1,2 triệu reais (tiền Brazil) đã được chuyển vào tài khoản ngân hàng do Queiroz đứng tên.
Các nhà điều tra đưa ra chứng cứ xác định rằng đường dây do Flavio cầm đầu đã chuyển tiền từ tài khoản lương của 86 nhân viên vào tài khoản của Queiroz. Sau đó, đường dây tham nhũng này tiến hành mua bán ít nhất 19 bất động sản để rửa khoản tiền đã chuyển. Theo tài liệu các nhà điều tra thu được, trong giai đoạn từ 2010 đến 2017, Flavio đã hưởng lợi từ các phi vụ mua bán bất động sản có giá trị lên đến hơn 3 triệu reais.
Các nhà điều tra cho rằng Flavio bị nghi ngờ kê khống giá mua vào thấp hơn giá thị trường, đồng thời kê giá bán ra cao hơn để hưởng lợi bất chính. Trong giai đoạn đó, ông ta đã đầu tư 9,4 triệu reais mua 19 tài sản.
Trong hồ sơ công tố, Viện Công tố bang Rio cho rằng vụ việc gian lận của Flavio có thể đã được thực hiện nhằm tạo nguồn tài chính phục vụ cho hoạt động chính trị mờ ám của Nghị viện bang. Cuộc điều tra đường dây gây quỹ bất hợp pháp và đưa, nhận hối lộ tại Nghị viện bang Rio sau khi được phép tiếp cận nguồn dữ liệu điều tra vào tháng 11-2019 sẽ tiếp tục được thúc đẩy nhằm làm sáng tỏ nhiều khuất tất liên quan đến Thượng nghị sĩ Flavio.
Mặt khác, không chỉ cầm đầu đường dây bảo kê tham nhũng, Flavio còn bị nghi ngờ có quan hệ với các băng đảng mafia Brazil, đặc biệt là nhóm sát thủ khét tiếng nhất Brazil.
Để tìm cách chạy tội cho con trai, Tổng thống Bolsonaro đã phải cậy nhờ Tòa án Tối cao, với người thân cận của ông là Chánh án Jose Antonio Dias Toffoli. Quả nhiên, Falavio đã được Toffoli “giúp đỡ” bằng một lệnh được ban hành ngày 15-7, trong đó phán quyết các nhà điều tra hình sự không được tự tiện tiếp cận các dữ liệu từ các cơ quan kiểm soát tài chính như Cục Dự trữ liên bang, Ngân hàng Trung ương Brazil và Hội đồng Kiểm soát hoạt động tài chính (COAF) mà bắt buộc phải có lệnh khém xét của Tòa án Tối cao.
Tổng thống Jair Bolsonaro đang gặp áp lực lớn từ các cuộc điều tra chống tham nhũng. |
Với phán quyết này, cuộc điều tra nhắm vào Flavio hầu như giẫm chân tại chỗ, không thể tiến triển. Một cuộc đấu tranh chính trị trong ngành tư pháp Brazil đã diễn ra giữa các thẩm phán Tòa án Tối cao Brazil xung quanh việc can thiệp vào cuộc điều tra.
Rốt cuộc, phe ủng hộ cuộc điều tra đã thắng thế. Ngày 28-11, một cuộc bỏ phiếu dân chủ được tổ chức tại Tòa án Tối cao để quyết định có cho phép cuộc điều tra tiếp tục hay không. Và với đa số phiếu ủng hộ, Tòa án Tối cao đã quyết định thay đổi phán quyết trước đó, cho phép các nhà điều tra tiếp cận các dữ liệu tài chính bí mật của Flavio tại Cục Dự trữ liên bang và Ngân hàng Trung ương Brazil mà không cần lệnh của tòa án.
Vẫn chưa chịu thua, trong tuyên bố trước công chúng ngay sau đó, Chánh án Dias Toffoli cho rằng phán quyết về việc tiếp cận dữ liệu tài chính chỉ có hiệu lực tạm thời cho đến hết tháng 11 và Tòa án Tối cao sẽ lại xem xét vụ án để ra phán quyết tiếp theo.
Trong những trường hợp cần thiết, các cơ quan như Ngân hàng Trung ương Brazil hay COAF vẫn có thể lập báo cáo và gửi nhanh cho cơ quan công tố để phục vụ điều tra. Tuy nhiên, việc này hiện tại xem ra đang gặp khó do bị Tòa án Tối cao ra lệnh đóng băng. Cho nên, giới chính trị đối lập vẫn sôi sục yêu cầu phải làm rõ vì sao cuộc điều tra chống tham nhũng đối với con trai Tổng thống Bolsonaro lại bị trì trệ kéo dài.
Các công tố viên thì cho rằng việc Tổng thống Bolsonaro can thiệp vào quyết định của Tòa án Tối cao có thể làm cho các cuộc điều tra chống tham nhũng tại Brazil trên thực tế không còn tác dụng nữa mà chống tham nhũng lại là một trong những lời hứa quan trọng nhất của Bolsonaro khi lên nắm quyền.
Vụ án này, cộng với những vụ án tham nhũng khác liên quan đến bộ sậu chính quyền của Tổng thống Bolsonaro, vụ bê bối lạm quyền trong điều tra vụ án tham nhũng liên quan cựu Tổng thống Luis Inacio Lula Da Silva của Bộ trưởng Tư pháp Sérgio Moro đang tạo nên áp lực lớn đối với chính quyền của ông.
Trong một số trường hợp, Tổng thống Bolsonaro đã cáo buộc quân đội và các lực lượng chính trị đối lập đã tạo dựng một âm mưu tấn công nhắm vào ông thông qua việc khởi tố con trai ông. Tuy nhiên, dù muốn dù không, Tổng thống Bolsonaro cũng không thể tránh khỏi búa rìu dư luận xung quanh việc ông đã tìm mọi cách để chạy tội cho con trai mình, tìm cách ngăn cản các nhà điều tra.