Mỹ: Nhân vật đáng gờm nhất của đảng Cộng hòa

Một chính khách tài năng

Ted Cruz thành thật và đầy nghị lực, trong khi những người phe Cộng hòa thì rất chán ngán kiểu gió chiều nào theo chiều ấy. Ted Cruz cho rằng, các thành viên Cộng hòa khác là "ẻo lả" với một "quan điểm chủ bại" mà ông thấy "rất bực mình". Ted mang hơi hướng bảo thủ, nhưng luôn thẳng thắn chia sẻ về điều đó, và thậm chí không ngại nói và làm những thứ mà những người trong đảng không thường làm.

Chính khách 43 tuổi đại diện cho những xu thế khác nhau nhưng hòa hợp trong một "cái đầu lạnh". Đó là sự chán ghét những luật lệ cũ rích, lỗi thời, muốn thay đổi dựa trên nền tảng mà bậc tiền bối đã đặt ra, trong khi bản thân lại tư duy có phần bảo thủ, và chỉ tin tưởng khi mọi vấn đề được rõ ràng, rành mạch.

Ở tuổi 22, Ted Cruz là một nhà hùng biện tài năng, là người tranh luận giỏi nhất cấp đại học ở nước Mỹ. Ted Cruz cũng từng là một học sinh rất xuất sắc và luôn tỏ ra vượt trội so với các bạn khi 4  năm liên tiếp dẫn đầu cuộc thi hùng biện chính trị ở trung học. Ông học thuộc lòng hiến pháp, sử dụng một thiết bị giúp ghi nhớ đặc biệt. Năm 32 tuổi, ông trở thành quan chức cố vấn luật pháp trẻ nhất của Chính phủ Mỹ trong lịch sử nước này, xây dựng được mối quan hệ khăng khít với những người bảo thủ ở Tòa án Tối cao.

Chính khách này không hề xa lạ đối với chính trường Mỹ. Ted Cruz từng làm thư ký cho cố Chánh án Tòa án Tối cao Quốc gia William Rehnquist sau khi tốt nghiệp khoa Luật, Đại học Harvard và tham gia cố vấn chính sách đối nội trong chiến dịch tranh cử của ông George W. Bush năm 2000. Năm 2003, ông trở về Texas, trở thành luật sư giải quyết các tranh chấp, kiện tụng ở tiểu bang và được tham gia một số vụ án ở Tòa án Tối cao. Năm 2012, Ted Cruz trở nên nổi tiếng khi vượt qua David Dewhurst, ứng viên được đảng Cộng hòa kỳ vọng, trong vòng bầu cử Thượng viện của đảng này ở Texas.

Ted Cruz nhận được nhiều lời khen kể từ khi mới đặt chân vào chính trường, thậm chí có người còn ví ông là niềm hy vọng của đảng Cộng hòa. Số phận tạo ra Ted Cruz nhưng cũng mặc nhiên trao cho ông khả năng thu hút công chúng và hùng biện đầy tính thuyết phục. Chính trị gia Mark McKinnon không ngần ngại ví Ted Cruz là "Tổng thống Obama của đảng Cộng hòa" - một nhân vật cực kỳ đáng gờm trên phương diện quyền lực và địa vị trong đảng.

Ted Cruz là "bộ não" của đảng này với khuôn mặt trí thức và lối tư duy nhanh nhạy, một hình mẫu lý tưởng cho đảng Cộng hòa vốn có nhiều thành viên thuộc trường phái bảo thủ. Con người này âm thầm hoạt động và đối đầu với hàng loạt chỉ trích từ các thành viên đảng Dân chủ nhưng vẫn không nao núng mà giữ nguyên lập trường về những vấn đề nóng bỏng nhất trong xã hội Mỹ.

Ted Cruz được khen ngợi vì khai tử luật kiểm soát súng mới.

Tham vọng tranh cử tổng thống

Xét về góc độ chính trị mà nói thì chỉ tính riêng trong tháng 5, Thượng nghị sĩ Ted Cruz đã lấy lòng được khá nhiều người. Ấy là chuyện Ted Cruz đã bí mật nói chuyện với một số nghị sĩ Cộng hòa theo xu hướng ủng hộ sở hữu súng đạn ở Mỹ về vấn đề "sửa đổi luật pháp để chính quyền không bị rối loạn", mà thực chất là khai tử luật kiểm soát súng mới. Không rõ thực hư câu chuyện ra sao, nhưng các thành viên cánh hữu cho rằng đây là bước đi quan trọng mà Cruz cần thực hiện khi muốn là ứng cử viên đảng Cộng hòa tham gia tranh cử tổng thống vào năm 2016.

Tuy nhiên, bản chất hiếu chiến và nóng nảy khiến Ted Cruz ngay lập tức trở thành tâm điểm của báo giới sau vụ ầm ĩ ở Thượng viện. Ông là nạn nhân của một câu nói rất đau đớn từ đồng nghiệp "chanh chua và bảo thủ", lãnh đạo khối đa số Thượng viện của đảng Cộng hòa, Harry Reid. Lý do thực chất cũng chẳng có gì to tát: Ted Cruz nói quá nhiều và "linh tinh", nhưng không thể kiềm chế bản thân trong quá trình tranh luận rất gay gắt về vấn đề ngân sách nhà nước và cải tổ Luật Di trú. Ông bị gắn mác "hách dịch" và được mô tả giống một học trò cá biệt, du côn, hay bắt nạt những người yếu thế bằng thứ lý lẽ "cùn, không thuyết phục".

Liên quan đến an ninh biên giới, Ted Cruz đưa đề nghị "tăng gấp ba lần số nhân viên kiểm soát, tăng gấp bốn lần số máy bay không người lái và số thiết bị gắn dọc theo biên giới với Mexico để kiểm soát người nhập cảnh lậu". Tuy nhiên, ý kiến này đều không được chấp nhận vì nếu thực hiện sẽ quá tốn kém cho đường biên giới dài trên 3.000km. Ngay lập tức, ông phản pháo rằng: "Chúng tôi thấy dự luật không tăng thêm quyền hạn và phương tiện cho Bộ An ninh nội địa, không đưa ra những quy định buộc bộ này phải làm gì mà chỉ toàn những hứa hẹn".

Ông phải nhắc lại hai chuyện đã xảy ra để buộc Thượng viện phải thực hiện ý kiến của ông. "Năm 1986, Mỹ đã đồng ý với chương trình ân xá cho người cư trú bất hợp pháp mà quên đi chuyện phải bảo vệ biên giới để chặn đứng làn sóng người từ nước khác tìm cách vào Mỹ. Tiếp đó, năm 2007 chính Thượng viện đã bỏ phiếu không ủng hộ dự luật cải tổ di trú vì không thấy an ninh biên giới được đảm bảo". Ông kết luận bằng câu "cử tri không bao giờ quên hai điều này", và hét lên "ý kiến của tôi phải được thực hiện bằng mọi giá".

Ted Cruz từng tuyên bố rằng người dân đang tỏ ra chán ghét hai đảng bởi vì họ chỉ biết đấu đá nhau, tranh giành quyền lợi. Ted Cruz không muốn tới thủ đô Washington D.C để tham gia tranh luận về vấn đề nợ công, và ông cũng chán cảnh "chơi bóng với các chính khách" mỗi khi đưa ra giải pháp tháo gỡ sự mất kiểm soát nợ công có nguy cơ gia tăng cao. "Chúng ta cần những thủ lĩnh có thể xắn tay áo lên cùng nhau làm việc để giải quyết các vấn đề, chấn chỉnh các khó khăn ngân sách và kinh tế, tránh phá sản".

Thế nhưng, dù cạn nghĩ hay nóng nảy tới đâu, cá tính sắc sảo và khả năng ăn nói không chê vào đâu được của Ted Cruz là những lợi thế đưa chính trị gia này vào cuộc vận động tranh cử ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa năm 2016. Kết quả khảo sát trực tuyến cho thấy tỉ lệ ủng hộ Ted Cruz hoàn toàn vượt trội, song người ta vẫn thấy ông kín tiếng và chưa từng nhắc tới vấn đề muốn được vào Văn phòng Tổng thống làm việc. Nếu Ted Cruz tham gia ứng cử năm 2016 thì đây sẽ là bước chuyển mình quan trọng của đảng Cộng hòa, tạo nên một khí thế thay đổi và hy vọng chiến thắng sau thất bại của ông Mitrt Romney…