Tân Tổng thống Philippines mạnh tay với tội phạm ma túy

• Cảnh sát Philippines mạnh tay với tội phạm
• Philippines: Tội phạm ma túy chi hơn 1 triệu USD để giết Tổng thống Rodrigo Duterte
• Tổng thống Philippines mới đắc cử từ chối sống trong Điện Malacanang vì... sợ ma

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, cựu công tố viên Rodrigo Duterte hùng hồn cảnh báo những ông trùm buôn lậu ma túy Philippines sẽ bị vứt xác xuống vịnh Manila. Và, sau khi được bầu vào chiếc ghế Tổng thống Philippines, Duterte đã thực hiện những gì mình đã cam kết.

Duterte, 71 tuổi, nói chuyện với cảnh sát vào ngày 1-7 vừa qua, sau ngày tuyên thệ nhậm chức: “Hãy thực hiện bổn phận của các bạn và khi hoàn thành nhiệm vụ các bạn hãy giết chết 1.000 người. Tôi sẽ bảo vệ các bạn”.

Nhưng, Duterte cũng nhấn mạnh một cách rõ ràng rằng ông sẽ chỉ bảo vệ những sĩ quan cảnh sát trong sạch. Ngay sau khi nhậm chức, ông Duterte cũng nêu tên và làm xấu hổ 5 tướng cảnh sát - 2 trong số đó đã về hưu - được cho là có dính líu đến mạng lưới buôn lậu ma túy ở Philippines. Hôm 8-7, Duterte cảnh báo một trùm buôn lậu ma túy hiện đang rời khỏi Philippines rằng đừng nên quay về nước nếu không sẽ bị giết chết ngay khi vừa bước xuống máy bay.

Tổng thống Rodrigo Duterte (áo trắng) và tân Giám đốc Cảnh sát Ronald Bato Dela Rosa.

Earl Parreno, chuyên gia Viện Cải cách Chính trị và Bầu cử Philippines (IPER) - người viết tiểu sử Duterte, nhận định: “Tôi cho rằng Duterte cực kỳ nghiêm khắc. Đó không phải là sự tuyên truyền. Nhiều sĩ quan cảnh sát hiện được cho là có hành vi bảo vệ những ông trùm buôn lậu ma túy. Không chỉ có sĩ quan cảnh sát mà còn bao gồm cả quan chức chính quyền”.

Tuy nhiên, phương pháp trấn áp tội phạm ma túy quá thẳng tay của ông  Duterte cũng vấp phải sự chống đối. Trong hơn 20 năm làm thị trưởng thành phố Davao - thủ phủ của đảo Mindanao lớn thứ 2 nằm ở cực nam Philippines, ông Duterte đã phát động cuộc chiến không nương tay với thế giới tội phạm - nhất là tội phạm ma túy - khiến cho hàng trăm người bị giết chết mà không qua tòa án xét xử. Các tổ chức nhân quyền cho biết những vụ giết người ngoài luật pháp như thế sẽ bị trừng phạt nếu không có lệnh từ thị trưởng.

Trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống, ông  Rodrigo Duterte không chối bỏ những vụ giết người mà thậm chí còn có sự đính chính. Trong cuộc phỏng vấn của một kênh truyền hình, Duterte tuyên bố số người bị giết chết không là hàng trăm mà chính xác là hơn 1.700 người.

Chito Gascon, lãnh đạo Ủy ban Nhân quyền Philippines (CHR), nói ông cảm thấy lo ngại về biện pháp mạnh tay của tân Tổng thống Duterte: “Mỗi cái chết được báo cáo mà họ lập luận hay tuyên bố rằng đó là sự tự vệ hay đối tượng là người nổ súng đầu tiên. Nhưng, chúng tôi cần được biết sự thật là gì. Tình hình giống như chúng ta quay lại thời đại hí trường Coliseum của La Mã ngày xưa, khi mà đám đông quay ngón tay cái xuống đất khi muốn ai đó bị giết chết. Điều đó thật nguy hiểm”.

Nhưng, những giọng nói như của Gascon chỉ là thiểu số bởi vì ông Duterte được người dân ủng hộ khi mà Philippines rơi vào cảnh tội ác không bị trừng phạt và quan chức chính quyền tham nhũng tràn lan. Ở khu vực Tondo gần vịnh Manila, chất kích thích methamphetamine là vấn đề lớn.

Emily Reyes, nữ cư dân 39 tuổi sống gần trọn đời ở Tondo, cho biết ma túy là vấn đề của mỗi hộ gia đình ở đây. Trong cuộc bầu cử tháng 5-2016, Reyes không bỏ phiếu cho Duterte, song bây giờ chị ủng hộ ông bởi vì tân tổng thống đã làm cho địa phương của chị trở nên tốt hơn.

Rodrigo Duterte trong chiến dịch tranh cử tổng thống.

Một số ông trùm buôn lậu ma túy đã ra đầu thú với cảnh sát có lẽ do sợ bị giết chết. Emily Reyes cũng không lo sợ những người dân vô tội bị cảnh sát bắn chết vì nhầm lẫn. Reyes giải thích: “Bởi vì, mọi người đều biết mặt bọn buôn lậu ma túy. Do đó, chắc chắn sẽ không có sự nhầm lẫn về nhân dạng”.

Rodrgo Duterte cũng thừa nhận sự chỉ trích từ trong nước đến nước ngoài vì người ta cho rằng phương pháp của ông “gần như là bất hợp pháp”. Tuy nhiên, với vai trò từng là luật sư và công tố viên, Duterte nhấn mạnh “tôi biết những gì là hợp pháp và những gì là không hợp pháp. Các bạn cứ lo việc của các bạn. Còn tôi lo việc của tôi”.

Tổng thống Duterte cũng chỉ định Ronald Dela Rosa vào vị trí giám đốc mới của lực lượng cảnh sát Philippines và người này cũng cam kết sử dụng những biện pháp cứng rắn nhất chống lại bọn buôn lậu ma túy.