Từ chức sau khi cứu vãn thành công chương trình Obamacare
Trải qua một nhiệm kỳ đầy mệt mỏi với nhiều vấn đề phát sinh triền miên, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ con người Mỹ, Kathleen Sebelius đã đệ đơn từ chức vào ngày 11/4 vừa qua sau khi chương trình chăm sóc y tế Obamacare do bà giám sát vừa mới có được những tín hiệu khả quan đầu tiên.
Để có được kết quả như hiện tại, bà Kathleen đã phải nỗ lực rất nhiều để cứu vãn tình thế, khi mà chính bà đã giám sát không thành công cuộc triển khai chương trình này, trong khi nó là một ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Obama.
Cuộc ra mắt đã gặp nhiều trắc trở khi trang web đăng kí HealthCare.gov đã gặp sự cố khiến hàng triệu người không thể đăng nhập vào hệ thống trong nhiều tuần liền. Mặc cho các nghị sĩ ra sức vin vào sự cố này để gây sức ép buộc bà phải từ chức, thế nhưng bà vẫn rất kiên định khắc phục sự cố và cứu vãn chương trình, kể cả phải thực hiện những việc làm tưởng như không xứng với một vị bộ trưởng.
Kết quả là sau giai đoạn một năm của kỳ hạn đăng ký đầu tiên, số lượt đăng ký bảo hiểm đã tăng vượt qua mong đợi của Nhà Trắng. Chương trình Obamacare sắp bước vào giai đoạn đăng ký thứ hai, hứa hẹn nhiều tín hiệu lạc quan hơn thì cũng là lúc bà Kathleen Sebelius xin rút khỏi “cuộc chơi” và cho rằng bà đã nỗ lực hết mình và mỗi một giai đoạn chuyển giao đều cần có một nhà lãnh đạo mới.
Áp lực bủa vây
Sự ra đi của bà tuy được cho là giúp Tổng thống Obama loại bỏ bớt một điểm gây chỉ trích từ phía các nghị sĩ Cộng hòa và giúp các nghị sĩ Dân chủ bớt lo lắng trước việc tiếp tục quyền kiểm soát Nghị viện Mỹ trong cuộc bỏ phiếu giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 năm nay. Dù vậy, các nghị sĩ Cộng hòa vẫn không hề bao dung hơn và vẫn đang tiếp tục bới móc những vấn đề của đạo luật Obamacare, chăm chăm xoáy vào những điểm yếu đó để làm lợi thế cho phe mình.
Bà Sebelius, 65 tuổi, đã có 5 năm làm bộ trưởng nhưng bà chỉ được biết đến nhiều hơn từ khi các vấn đề xung quanh chương trình Obamacare phát sinh. Khi cuộc đăng ký bắt đầu mở ra vào tháng 10/2013, trang web chăm sóc sức khỏe liên bang Healthcare.gov dành cho người dùng trên 36 tiểu bang đã không thể hoạt động trong nhiều tuần. Nhà Trắng đã triệu tập một nhóm các chuyên gia quản lý và công nghệ tới để khắc phục sự cố nhưng trang web cũng chỉ có thể hoạt động được tốt hơn một chút cho đến tận tháng 12.
Tại cuộc điều trần ngày 3/10/2013, bà Kathleen đã lên tiếng xin lỗi công khai về trục trặc này, bà nói: "Cứ quy trách nhiệm cho tôi trong các cuộc tranh luận đi. Tôi xin nhận mọi trách nhiệm". Và tại cuộc điều trần trước Quốc hội Mỹ, nữ Bộ trưởng cũng cho biết bà lấy làm tiếc về các sự cố kỹ thuật trên trang mạng Healthcare.gov khi đã gây khó khăn cho hàng triệu người muốn đăng ký bảo hiểm y tế, đồng thời cam kết sẽ có trách nhiệm sớm giải quyết vấn đề kỹ thuật này.
Bà nói "Chương trình Obamacare xứng đáng nhiều hơn thế này rất nhiều. Tôi xin lỗi vì đã để xảy ra sự cố. Tôi xin nhận trách nhiệm này và cam kết sẽ khắc phục nó trong thời gian sớm nhất và cố gắng đưa chương trình chiếm được lòng tin của người dân Mỹ".
Trước Nghị viện, 55 nghị sĩ đã yêu cầu bà phải từ chức nhưng bà vẫn rất mạnh mẽ phản biện rằng, đa phần những người muốn bà từ chức đều không phải là những người bà đang làm việc cho họ và là những người đã không ủng hộ chương trình này ngay từ đầu chứ không phải đợi đến khi xảy ra sự cố mới buộc bà từ chức. Ở thời điểm đó, Tổng thống Obama cũng công khai lên tiếng bảo vệ bà và không hề có ý định sa thải bà, nhưng rồi quyết định từ chức của bà Sebelius vẫn được đưa ra chỉ một tuần sau khi hết hạn đăng ký bảo hiểm năm đầu tiên của chương trình Obamacare.
Ông David Yepsen, Giám đốc Học viện Chính sách công Paul Simon của Trường đại học Nam Illinois nhận định: "Nếu những người của Tổng thống Obama nghĩ rằng việc bà Sebelius từ chức sẽ làm dịu lại tình thế nước sôi lửa bỏng này thì họ đã nhầm. Điều này chỉ như tiếp thêm động lực và lòng quyết tâm cho những người của đảng Cộng hòa".
Lễ công bố Đạo luật Obamacare vào ngày 1/10/2013 diễn ra không mấy thành công chính là cớ để các nghị sĩ Cộng hòa vin vào đó và không ngớt lời kết tội chính quyền Tổng thống Obama mà nhân vật đại diện cho chương trình này là bà Sebelius.
Sự ra đi của bà Kathleen Sebelius có thể sẽ châm ngòi cho hàng loạt các cuộc từ chức của những lãnh đạo cấp thấp hơn, những người chịu trách nhiệm trong việc thi hành bộ luật này. Trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times, bà Sebelius cho biết, bà ước rằng có thể đem theo tất cả sự thù địch đối với chương trình Obamacare khi ra đi. Rằng "Nếu như những vấn đề của Obamacare có thể ra đi cùng tôi và chúng ta sẽ bước sang một trang mới, đó sẽ là điều tuyệt vời nhất".
Mặc dù gặp phải nhiều chỉ trích, nhưng nhiều nhà lập pháp từ cả hai đảng đã không thể không thán phục bà Kathleen Sebelius khi đã kiên nhẫn thực hiện một trong những công việc - theo cách mà nghị sĩ Cộng hòa Orrin Hatch gọi là "khó nhằn nhất tại Washington".
Các nhà phân tích cũng cho biết sự nghiệp của bà Sebelius đi xuống tới điểm thấp nhất trong suốt những năm bà làm bộ trưởng đó chính là sau khi phát động chương trình Obamacare và khi nó đi vào vận hành. Từ sau khi gặp sự cố, bà đã phải đi khắp đất nước để quảng bá cho chiến dịch đăng ký Obamacare, thậm chí phải dẹp bỏ cả sự xấu hổ để xuất hiện trên chương trình hài kịch "The Daily Show" và "Saturday Night Live" hàng tối.
Kết quả là giai đoạn đăng ký cuối cùng cũng kết thúc thành công, vượt qua con số 7 triệu lượt mà chính quyền Tổng thống Obama đã dự đoán. Khi nhận được thành quả này hồi đầu tháng 3 vừa rồi, bà Sebelius đã nói với Tổng thống Obama rằng đã đến lúc bà phải rời khỏi tổ chức.
Nhà Trắng cho biết bà cựu Thống đốc bang Kansas tin rằng khi đã mở cổng đăng ký và kết thúc giai đoạn đó thì tiếp theo sẽ là thời điểm thích hợp cho một cuộc chuyển giao mới cho một nhà lãnh đạo mới.
Người kế cận sáng giá
Trưa ngày 12/4, Tổng thống Obama đã tuyên bố sự ra đi của bà Sebelius và đề cử bà Sylvia Burwell, 48 tuổi là người thay thế Sebelius. Được nhiều người biết đến trong nội bộ Washington, nơi sự bổ nhiệm dành cho bà đã được các nghị sĩ Cộng hòa, tiêu biểu là sự đồng tình của Thượng nghị sĩ John McCain.
Bà Burwell sẽ phải điều hành chương trình này vượt qua những thử thách lớn tiếp theo trong cao trào của mùa bầu cử tới cũng như những yêu cầu tương đối cao trong việc xử lý toàn bộ các vấn đề cụ thể nảy sinh với bộ luật đồng thời phải cải thiện được chỗ đứng của nó trong lòng các cử tri.
Các cuộc bỏ phiếu cho thấy luật Obamacare vẫn chưa chiếm được nhiều sự ủng hộ của người Mỹ. Tháng 3 vừa qua, 46% người được hỏi cho rằng, họ không có thiện cảm mấy với bộ luật và chỉ có 38% trả lời rằng họ ủng hộ luật mới.
Bà Burwell, không phải là người xa lạ đối với các vị trí lãnh đạo cao cấp trong bộ máy chính quyền Mỹ. Bà từng là Phó tham mưu trưởng tại Nhà Trắng trong suốt thời kỳ Tổng thống Clinton cầm quyền và từng nằm trong top vị trí cao cấp nhất của Bộ Tài chính và Hội đồng Kinh tế quốc gia.
Bà từng 2 lần làm việc tại Văn phòng Quản lý Ngân sách, giữ chức phó giám đốc, dưới quyền ông Jack Lew từ năm 1998 đến 2001 và tiếp quản chức giám đốc hồi năm ngoái. Bà đã giúp chính quyền Tổng thống Obama kiểm soát các phản hồi trước việc đóng cửa chính phủ liên quan đến các cuộc tranh luận về ngân sách hồi tháng 10/2005.
Bà Sylvia Burwell sẽ là người kế nhiệm bà Kathleen Sebelius. |
Trong những năm chuyển giao, bà từng làm việc cho Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates của vợ chồng tỉ phú Bill Gates và còn đứng đầu Quỹ Wal-Mart. Timothy Jost, chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tại Trường đại học Washington & Lee cho rằng: "Burwell có một nền tảng kinh nghiệm quản lý rất vững chắc, và đó là những gì nước Mỹ đang cần".
Sự bổ nhiệm bà vào vị trí "nóng" này có khả năng thành công cao dù phải chịu áp lực từ nhiều phía nhưng luật nghị sĩ thay đổi hồi năm ngoái, được biết đến như là "lựa chọn hạt nhân", đã hạ thấp ngưỡng phiếu bầu ủng hộ giúp các ứng viên sẽ giành được sự bổ nhiệm một cách dễ dàng hơn.
Thay cho việc cần phải giành được 60 phiếu để có thể được chấp nhận như trước kia, giờ đây ứng viên chỉ cần giành được 51 phiếu là có thể ung dung nhậm chức. Cũng qua đây, một trong những thách thức đầu tiên mà bà Burwell cần phải vượt qua đó là sẽ phải làm việc với các nhà cung cấp bảo hiểm y tế trong những tháng tới và đề xuất mức chi phí cho các kế hoạch của chương trình Obamacare vào năm 2015.
Các nhà lãnh đạo trong ngành đã cảnh báo rằng nhiều bang có thể sẽ phải đối mặt với sự gia tăng tới 2 con số trong những tháng đầu khi họ cố giành tỉ lệ cao hơn từ những người mua bảo hiểm là người già, trong khi chi phí bảo hiểm cho những đối tượng này thường sẽ cao hơn và tốn nhiều tiền hơn để có thể chi trả cho họ. Chi phí đội lên từ thực tế này rất có thể giúp lực lượng đối lập của đảng Cộng hòa viện vào đó và nói rằng chương trình Obamacare sẽ tạo ra gánh nặng tài chính cho các cá nhân và doanh nghiệp cũng như nền kinh tế Mỹ.
Bà Burwell cũng sẽ phải đối diện với thách thức trong việc nâng cấp việc chuyển đổi bảo hiểm y tế trước khi giai đoạn đăng ký tiếp theo bắt đầu vào tháng 11 tới. Và với công việc của Bộ Tài chính, bà vẫn phải triển khai các mức phạt mới đối với những người không mua bảo hiểm y tế.
Trong khi đó, các nghị sĩ Dân chủ sẽ phải đối mặt với các cuộc đua khốc liệt vào tháng 11, cũng đang thúc giục sự đổi mới cần phải cho thấy kết quả tích cực hơn đối với Đạo luật Obamacare trước áp lực rằng phía đảng Cộng hòa chỉ muốn ném nó vào sọt rác.
Ông Mitch McConnell, lãnh đạo cao cấp đảng Cộng hòa cho biết: "Bộ trưởng Kathleen Sebelius có thể sẽ đi nhưng những vấn đề với cái bộ luật này và ảnh hưởng của nó tới Hiến pháp của nước Mỹ thì chưa. Do vậy đạo luật Obamacare cũng cần phải bị loại trừ".
Các nghị sĩ Cộng hòa bao gồm cả người bạn thân của bà Sebelius, nghị sĩ Pat Roberts cũng đã được mời đến dự buổi lễ từ chức của bà, điều ông vẫn cho là "hết sức đáng tiếc".
Bà Sebelius cho biết, bà rời khỏi tổ chức với một tinh thần rất thanh thản và không hối tiếc điều gì. Bà đã nỗ lực hết mình để đem đến kết quả tốt nhất có thể cho chương trình Obamacare. Không ai có thể tìm thấy một mẩu giấy nào viết rằng bà bị sa thải bởi vì với bà Sebelius, cánh chim bay mãi cũng đến lúc phải mỏi, đã đến lúc phải về nhà