Ai Cập: "Vua thép của Châu Phi" sẽ ngồi tù suốt đời

Thứ Ba, 26/03/2013, 14:15

Toà án Hình sự thành phố Giza, đô thị lớn hàng thứ 3 ở Cộng hòa Ai Cập đã ra phán quyết trong phiên xử cuối cùng diễn ra vào ngày 7/3 vừa qua, tuyên phạt tỉ phú Ahmed Ezz 54 tuổi mức án 37 năm tù giam về tội làm giàu bất chính và biển thủ công quỹ. Ngoài ra, bị cáo còn phải nộp phạt số tiền là 3 tỉ bảng Ai Cập (EGP) tương đương 889 triệu USD.

Từ một kỹ sư xây dựng, A. Ezz đã bỗng chốc trở thành doanh nhân kỳ cựu. Lợi dụng chủ trương bán đại trà các cơ sở kinh tế then chốt từng được quốc hữu hóa dưới thời cựu Tổng thống Anwar Sadat (1918-1981), A. Ezz liền nhanh chóng thâu tóm ngành công nghiệp luyện thép rồi lập ra Công ty thép Ezz Steel mang tên mình. Vốn là một thành viên lâu năm của đảng Dân chủ Quốc gia (NDP) do Tổng thống Hosni Mubarak làm thủ lĩnh, A. Ezz đã thăng tiến trên bước đường chính trị lọt vào hàng ngũ chính khách chủ chốt trong Ban lãnh đạo NDP. Đồng thời trong vai trò dân biểu đại diện cho tỉnh Monufia quê hương.

Tỉnh Monufia, suốt 11 năm liền (từ năm 2000 đến 2011) là sinh quán của 2 vị tổng thống kế tiếp nhau là A. Sadat và H. Mubarak, A. Ezz đã đảm nhiệm các trọng trách là người đứng đầu Ủy ban Ngân sách và Ủy ban Kế hoạch trực thuộc Quốc hội Ai Cập. Tận dụng sự quen biết với giới chính khách chóp bu, nhất là trong vai trò là người gần gũi với Gamal Mubarak, con trai út của Tổng thống H. Mubarak cũng là người sẽ kế vị cha nếu không có sự kiện "Mùa xuân Arập" lật đổ thể chế toàn trị.

Được sự hậu thuẫn của cựu Thủ tướng Ahmed Nazif, chỉ sau 5 năm A. Ezz đã tăng số cổ phần riêng từ 35% lên 65% tại Ezz Steel, cũng như cố tình đẩy giá thép thành phẩm tăng thêm 70% để lũng đoạn thị trường hòng kiếm lợi bạc tỉ. Rồi A. Ezz "nghiễm nhiên"  được tôn vinh là 1 trong những doanh nhân thành đạt nhất Ai Cập, được mệnh danh là "vua thép của châu Phi" và có tên trong bảng danh sách các tỉ phú trên thế giới của tạp chí Mỹ Forbes suốt thập niên đầu tiên của thế kỷ này.

Tỉ phú Ahmed Ezz thuở còn hoàng kim.

Nhưng chỉ chưa đầy một tuần lễ sau khi H. Mubarak bị thất sủng, tỉ phú A. Ezz đã bị chính thể mới bắt giữ vì các cáo buộc tham nhũng và tẩy rửa tiền. Cùng bị bắt với A. Ezz bởi tội danh tương tự là các chính khách hàng đầu gồm cựu Bộ trưởng Bộ Nội vụ Habib el-Adly, cựu Bộ trưởng Bộ Nhà ở và Công trình phúc lợi Ahmed Maghrabi, cựu Bộ trưởng Bộ Du lịch Zuheir Garana.

Theo cáo trạng của Viện Công tố Hình sự thành phố Giza, thì A. Ezz bị quy kết tội tham nhũng và lạm dụng công quỹ số tiền tổng cộng lên tới 5 tỉ EGP, tương đương 746 triệu USD thời giá khi H. Mubarak chưa bị hạ bệ. Trên thực tế, bị can A. Ezz không thể chứng minh được nguồn gốc hợp pháp khoản 30% lượng cổ phiếu tăng thêm trong Ezz Steel; nếu như không có sự "hà hơi tiếp sức" từ nội các của A. Nazif. Cụ thể là từ viên cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Youssef Ghali, người từng giữ chức Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ai Cập đã bị Tòa án Cairo xử vắng mặt vào tháng 6/2011, với mức án 30 năm tù giam cùng 60 triệu EGP tiền phạt vì tội tham nhũng.

Y. Ghali hiện đang bị Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) phát lệnh truy nã do đã kịp đào tẩu ra nước ngoài trước khi H. Mubarak thất sủng. Hiển nhiên, Y. Ghali lúc còn đương chức đã rút ruột ngân sách nhà nước một cách tinh vi, hòng "lại quả" cho A. Ezz qua những hoạt động mờ ám thời nhà tỉ phú còn đứng đầu Ủy ban Ngân sách Quốc hội mà chưa bị phanh phui...

Về phần mình, tỉ phú A. Ezz đã cho công bố một lá thư ngỏ viết từ trong tù với nội dung cho rằng, các cáo buộc chống lại ông ta là hoàn toàn không có cơ sở, "gây phương hại đến danh tiếng cá nhân cũng như của gia đình tôi", như nguyên văn đoạn kết bức thư. Đồng thời A. Ezz  cũng cho biết trong thư rằng, thân nhân của ông đã đứng ra thuê Hãng luật Qorvis, một công ty chuyên vận động hành lang có trụ sở tại Washington D.C (Mỹ), để "thúc đẩy tiến trình dân chủ hóa ở Ai Cập qua sự minh bạch của hệ thống tư pháp".

Được biết, cùng với bản án 7 năm tù giam qua phiên xử đầu tháng 10/2012, do Tòa án thủ đô Cairo tuyên phạt A. Ezz về tội tẩy rửa tiền kèm số tiền phạt kỷ lục là 19,3 tỉ EGP tương đương 3,2 tỉ USD, cộng thêm bản án khác gồm 10 năm tù do tham nhũng bị tuyên cuối tháng 10/2011, thì tỉ phú khét tiếng một thời này còn phải thụ án tổng cộng thêm... 52 năm nữa, ngang mức chung thân đến độ "đại thượng thọ" 106 tuổi nếu như có cơ may còn sống tới lúc ấy.

A. Ezz đồng thời cũng là phạm nhân chịu hình phạt nặng nhất ngoài án tử hình trong toàn bộ lịch sử tư pháp của Cộng hòa Ai Cập. Hiện can phạm kiêm tỉ phú A. Ezz đang thụ án tại nhà tù Tora phía nam Cairo, cũng là nơi giam giữ các chính khách cộm cán dưới thời cựu Tổng thống H. Mubarak trong đó có cả 2 người con trai của nhà độc tài

Trần Hồng (tổng hợp)
.
.