Bi kịch đằng sau các vụ vỡ nợ hàng trăm tỉ đồng ở Thái Nguyên

Chân dung các "đại gia" đất chè

Cuối năm 2008, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên xuất hiện một số người rất giàu có. Mọi người ngưỡng mộ "đại gia" đất chè bởi họ là chủ doanh nghiệp tầm cỡ, có máu mặt, mua bán đất đai nhà cửa khắp nơi, thậm chí còn lập dự án cỡ hàng chục tỉ đồng. Và cách tiêu tiền cũng chịu chơi đúng chất "đại gia", thay xe ôtô xịn tiền tỉ như thay áo, dây chuyền, trang sức đeo đầy người, vung tiền như rác, thường xuyên đi du lịch nước ngoài.

Trong số đó phải kể đến vợ chồng Nguyễn Thị Quỳnh Anh và Võ Khánh Dương ở tổ 12, phường Tân Thành, TP Thái Nguyên; chủ doanh nghiệp tư nhân Quỳnh Dương kinh doanh in ấn và quảng cáo. Khi từ Bắc Kạn về Thái Nguyên làm nghề in ấn và quảng cáo, vợ chồng Dương còn nghèo, vốn liếng chỉ 2,5 triệu đồng, và chiếc xe máy Tàu, cửa hàng phải đi thuê.

Thấy vợ chồng Dương bỗng dưng trở thành đại gia, nhiều người xì xào thắc mắc không hiểu là làm gì hay đi buôn gì mà nhanh giàu thế, có người thì lại tấm tắc khen "tuổi trẻ tài cao", làm ăn phát đạt giàu có. Làm ăn khấm khá, hai vợ chồng Dương "thừa thắng xông lên" mở rộng kinh doanh mua bán thiết bị máy văn phòng; photocopy; dịch vụ đánh máy vi tính, ảnh viện, áo cưới.

Dương còn sở hữu cả 12 thửa đất liền kề nhau tổng diện tích 3.386m² tại tổ 17, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên, lập dự án đầu tư Trung tâm chăm sóc thẩm mỹ, tổ chức tiệc cưới tổng vốn đầu tư hơn 37,5 tỉ đồng chưa kể hàng loạt đất đai, cửa hàng ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM.

Nhất là khi doanh nghiệp Quỳnh Dương nhận được nhiều giải thưởng tôn vinh doanh nghiệp làm ăn giỏi, có thương hiệu mạnh, có thành tích trong hoạt động phúc lợi, xã hội, tài trợ, ủng hộ nhiều hoạt động xã hội như “Liên hoan Tiếng hát truyền hình tỉnh Thái Nguyên năm 2008”; chương trình Nhịp sống trẻ; đêm trao giải “Doanh nhân tiêu biểu”, các chương trình xóa đói giảm nghèo; thuê ca sĩ, người mẫu biểu diễn thời trang tại hội chợ, quảng cáo rùm beng trên báo thì ngay cả người kỹ tính nhất cũng phải xua tan mối nghi ngờ.

Nhưng cuộc đời không ai học được chữ ngờ, bởi đó chỉ là chiêu bài đánh bóng. Tất cả tiền đầu tư xây dựng, mua bán nhà đất, xe hơi ngụy trang ăn chơi tiêu xài đều là tiền hơi, đi vay mà có.

Đầu tư kinh doanh tuột dốc, thua lỗ, vợ chồng Quỳnh Anh tính chuyện vay tiền để trả nợ đậy rồi chiếm đoạt. Chiêu bài gây lòng tin là viết giấy biên nhận vay tiền sòng phẳng, lãi trả đúng hẹn, thậm chí còn trả lãi trước nên mọi người không ngần ngại tin tưởng cho vay. Lóa mắt vì lãi cao (đỉnh điểm có lúc lên đến 9% hoặc 10,5%/tháng), nhiều người đã sập bẫy.

Có người thấy cách Quỳnh Anh tiêu tiền không khỏi băn khoăn nghi ngại nhưng rồi chủ nợ khác lập tức trấn an "cứ yên tâm chị ấy tốt lắm, có nhà đất ở khắp nơi". Hóa ra, nhiều chủ nợ bị sập bẫy ngon lành vì có lần được vợ chồng Dương cho tham quan tận nơi dinh cơ, nhà cửa, cửa hàng kinh doanh, giấy chứng nhận đầu tư dự án đã được phê duyệt. Người nọ mách người kia tìm đến vợ chồng Dương và rút hầu bao cho vay tiền.

Đã mang tiếng là chơi sang, nên thậm chí, nguy cơ vỡ nợ cận kề trước mắt, nhưng Dương vẫn phối hợp với Hội doanh nghiệp vừa và nhỏ tỉnh Thái Nguyên tổ chức khánh thành Văn phòng doanh nghiệp tư nhân Quỳnh Dương tại tổ 1, phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên. Dương còn hào phóng công bố cho Hội doanh nghiệp vừa và nhỏ tỉnh Thái Nguyên mượn trụ sở tại tầng hai văn phòng.

Tuy nhiên, vợ chồng Dương đề nghị ông Hà Công Nền, Phó chủ tịch Hội doanh nghiệp vừa và nhỏ tỉnh Thái Nguyên ứng trước 1 tỉ đồng chi phí tổ chức lễ khánh thành, sẽ hoàn trả sau. Cả tin, ông Nền cho vay, để đến giờ vẫn phải ôm món nợ 770 triệu đồng không biết đến bao giờ mới đòi lại được.

Ngoài vụ Quỳnh Anh và Võ Khánh Dương chiếm đoạt hơn 166,2 tỉ đồng, 70 cây vàng và 45.000 USD; Cơ quan điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên đang điều tra 14 vụ lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản gần 153 tỉ đồng và 6.000 USD; đang xác minh 11 vụ vỡ nợ gần 66 tỉ đồng khác.

Thủ đoạn các đối tượng cũng "xưa như diễm", ban đầu vay ngắn hạn số lượng ít, lãi suất thấp nhằm tạo niềm tin; về sau  vay nhiều thêm, lãi tăng dần. Để che giấu việc cho vay lãi suất cao, giấy biên nhận vay tiền không ghi cụ thể mức lãi mà chỉ ghi lãi suất thỏa thuận, mỗi đợt vay tiền mới thống nhất xé hủy giấy vay cũ và viết lại giấy vay mới.

Những lời hứa ngọt như mía lùi và lý do vay tiền rất hợp lý là huy động vốn để mở rộng kinh doanh, đáo nợ ngân hàng cộng mức lãi quá cao khiến các chủ nợ mụ mị. Nguyễn Ngọc Khuê ở tổ 10, phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên vay 12,6 tỉ đồng để mua đất xây nhà, mua xe kinh doanh bị lỗ nặng, nợ nần càng chồng chất.

Để trốn thanh toán, Khuê nghĩ kế bịa ra câu chuyện cho một số người không rõ lai lịch, địa chỉ vay lại lãi suất cao hơn, vay ở tại quán nước, không viết giấy biên nhận và không thu hồi được. Thậm chí Khuê còn nhờ một số người viết giấy biên nhận khống có vay anh ta lượng tiền lớn để có cớ trốn nợ.

Khi đã quá hạn trả nợ, các chủ nợ tìm đỏ con mắt vẫn không thấy Khuê, gọi điện thoại không nghe máy. Còn Nguyễn Hữu Lượng, nguyên cán bộ Đội Thuế phường Phan Đình Phùng thuộc Chi cục Thuế TP Thái Nguyên (Thái Nguyên) lại dùng tiền đi vay để mua ôtô, xe máy...

Tháng 3/2006, Lượng mua một chiếc xe máy nhãn hiệu HONDA CM 125cm3 với giá 86 triệu đồng. Do Lượng không đủ tiền thanh toán mua xe nên vay lãi của anh Nguyễn Đình Long trú tại tổ 21, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên 50 triệu đồng và vay của anh Đặng Thế Long, chủ tiệm vàng Kim Tín, trú tại tổ 9, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên 30 triệu đồng để thanh toán tiền mua xe.

Không có tiền trả nợ, Lượng nghĩ cách mua vàng chịu của tiệm vàng Minh Phúc do bà Nguyễn Thị Minh Phúc trú tại tổ 23, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên làm chủ mang bán cho tiệm vàng Quý Tùng (cơ sở 2) để rút tiền mặt mang đi trả nợ và tiêu xài. Do mua vàng giá cao, bán giá thấp hơn (mỗi chỉ vàng lỗ từ 25.000 đồng đến 30.000 đồng), bán vàng lần sau lại trả nợ lần trước, nên tiền nợ vàng tại tiệm Minh Phúc ngày càng nhiều.

Theo lời Lượng khai, có ngày mua bán hàng trăm cây vàng, tiền giao dịch lên đến hàng tỉ đồng. Khi vay tiền, Lượng còn cố ý mang theo túi đầy vàng để mọi người tin tưởng Lượng đi buôn vàng thật. Lượng đã vay trót lọt của 29 người (chủ yếu những người quen biết và các hộ kinh doanh trong phường Phan Đình Phùng) hơn 42,6 tỉ đồng.

Còn Lê Thị Phương Hoa buôn bán quần áo tại chợ Dốc Hanh thuộc phường Trung Thành, TP Thái Nguyên cũng vay gần 12,5 tỉ đồng để cho vay lại kiếm lãi chênh lệch, mua đất, mua ôtô và tiêu xài dẫn đến vỡ nợ. Có lúc, Hoa còn dám vay lãi đỉnh điểm tới mức 18%/tháng.--PageBreak--

Nạn nhân của "bánh vẽ" và những hệ lụy

Một nguyên nhân dẫn đến các đối tượng vay số lượng lớn rồi chiếm đoạt của nhiều người do đánh trúng tâm lý hám lời. Cả tin vào "bánh vẽ" mức lãi cao hơn nhiều lãi suất ngân hàng, nên nhiều người tích cóp, dốc hết tiền bạc trong nhà và đi vay mượn bạn bè, người thân cho vay tín chấp; để rồi ngậm ngùi ôm quả đắng.

Chị Lã Thị Tâm ở tổ 11, phường Đồng Quang (TP Thái Nguyên) cho Lượng vay 5,52 tỉ đồng, mới chỉ được trả tiền vay gốc 700 triệu đồng, chưa nhận được đồng tiền lãi nào. Chị Nguyễn Thị Tú ở tổ 12, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên cho vay 4,845 tỉ đồng, mức lãi 6,6%/tháng, giờ mất trắng toàn bộ số tiền vay gốc.

Một số chủ nợ từng nhận thấy mức lãi quá cao là “không tưởng”, đã phân vân không cho vay nhưng cuối cùng vẫn dốc tiền cho vay. Cả tin, thấy lãi cao, anh Bùi Đức Khánh ở tổ 20, phường Trưng Vương, TP Thái Nguyên cho vợ chồng Dương vay hơn 24,67 tỉ đồng, mới nhận được gần 12 tỉ tiền lãi, còn 21,5 tỉ đồng tiền cho vay gốc vẫn chưa thể đòi được. Đau nhất là vợ chồng anh Lương Hùng Long trú tại tổ 11, phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên.

Ban đầu Quỳnh Anh mua điện thoại nhiều lần ở cửa hàng anh Long, lân la làm quen rồi đặt vấn đề vay tiền. Quỳnh Anh khéo nói, lại làm ăn lớn, đang đầu tư dự án tới 37 tỉ đồng nên anh Long cho vay tới 57,1 tỉ đồng, để rồi phải ngậm quả đắng với món nợ khổng lồ. Chưa hết, mặc dù đã bán thửa đất tại tổ 11 phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên cho vợ chồng Vũ Tuấn Anh ở tổ 15, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên nhưng ngày 20/9/2008, vợ chồng Dương vẫn lừa bán cho vợ chồng anh Long lấy 2,6 tỉ đồng.

Nhận tiền xong, Quỳnh Anh viết giấy biên nhận và tìm cớ hoãn giao giấy tờ nhà đất. Chỉ đến khi có người mách cho vợ chồng anh Long là thửa đất đã được sang tên đổi chủ cho người khác, anh chị mới biết mình bị lừa. Gia đình anh đã phải trải qua những ngày tháng khốn cùng khi hay tin vợ chồng Dương bỏ trốn, trong khi liên tục bị các chủ nợ khác đe dọa.

Điều tra viên PC14 Công an Thái Nguyên đang nghiên cứu hồ sơ vụ án.

Ngay cả nhiều chủ nợ mặc dù đã hào phóng trừ tiền lãi đã nhận vào tiền vay nợ để giảm bớt gánh nặng nợ nần cho con nợ, nhưng khoản tiền nợ còn lại cũng vẫn không được thanh toán vì con nợ đã lâm vào cảnh trắng tay. Hệ lụy là hàng loạt vụ vỡ nợ dây chuyền xảy ra, nhiều nguời bỗng chốc lâm vào cảnh khuynh gia bại sản, tan cửa nát nhà, phải bán tháo nhà đất trả nợ đậy, phát sinh vỡ nợ.

Giấc mộng tiêu tan, nhiều chủ nợ uất ức đã không kiềm chế nổi. Tại nhà các con nợ tập trung rất nhiều chủ nợ đến đập cửa đòi tiền. Khi vợ chồng Quỳnh Anh bỏ trốn, trước cửa nhà la liệt giấy tờ cài cửa, lúc kêu gọi "Quỳnh Anh ơi, em trả tiền cho anh, gửi dần cho anh, anh không sống nổi. Em thương anh và hiểu cảnh hút sách. Anh khổ lắm", khi đe dọa: "Yêu cầu gia đình gọi Quỳnh Anh về. Bằng không bất cứ ai trong gia đình ra cửa là chém chết ngay".

Nhiều chủ nợ còn bức xúc mang củ chuối đến nhà con nợ thắp hương, thậm chí mang quan tài đến đặt trước nhà con nợ, các vụ lộn xộn, cãi chửi nhau đòi nợ đã xảy ra. Và không ít kẻ không bị vỡ nợ nhưng "tát nước theo mưa" nhân cơ hội này để quịt nợ.

Đến tháng 9/2008, khi không còn khả năng trả nợ, Quỳnh Anh và Võ Khánh Dương đã hợp thức, chuyển nhượng một số tài sản cho người thân, rồi trốn nợ, định đi vào đèo Ngang (Hà Tĩnh) lao xe ôtô xuống vực tự sát. Cả hai vợ chồng bàn tính chỉ có cách đó, các chủ nợ mới thông cảm. Trên đường đi, hai vợ chồng vào đền ông Hoàng Mười lễ, chọn giờ đẹp để "đi", nhưng sau đó được bạn bè, người thân biết chuyện khuyên can, cả hai từ bỏ ý định tự sát, tắt máy điện thoại di động, bỏ trốn vào Gia Lai.

Đến ngày 6/11/2008, Võ Khánh Dương lén lút trở về Thái Nguyên bán khu dự án trung tâm chăm sóc thẩm mỹ, tổ chức tiệc cưới được 8,3 tỉ đồng trả nợ cho ngân hàng, 3 ngày sau Quỳnh Anh và Võ Khánh Dương bị Cơ quan điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên phát hiện, triệu tập và bắt giữ.

Tại Cơ quan điều tra, vợ chồng Quỳnh Anh khai nhận đã dùng tiền vay được trả lãi cho 26 người hơn 61,4 tỉ đồng, trả lãi bốn ngân hàng hơn 2,2 tỉ đồng; mua xe hơi, mua đất, xây nhà và tiêu xài. Đang trong cảnh nợ quá nhiều, thấy vợ chồng Dương bỏ trốn, Lượng cũng "giật mình" cao chạy xa bay, ôm theo 300 triệu đồng bỏ trốn vào miền Nam và không quên viết đơn xin đầu thú nợ cài ở nhà bố đẻ. Tuy nhiên, lưới trời lồng lộng, biết không thể trốn thoát, Lượng và một số chủ nợ khác cũng đã bị bắt.

Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên hiện nay vẫn còn tiềm ẩn tình trạng một số người hám lời cho vay lãi suất cao bằng tín chấp số lượng tiền lớn. Hơn lúc nào hết, người dân cần nâng cao cảnh giác để không phải lâm vào cảnh trắng tay đáng tiếc như hàng loạt bị hại trong các vụ vỡ nợ đã xảy ra