Cảnh sát dân sự trong các chiến dịch gìn giữ hòa bình

Khái niệm chiến dịch gìn giữ hòa bình - từ trước vẫn được hình dung là sự tham gia của đơn vị các binh sĩ mũ nồi xanh với vũ khí hạng nhẹ tại một khu vực xảy ra xung đột đẫm máu, trong đó họ sẽ đóng vai trò là bức tường ngăn cách giữa các bên đối địch, phân phát đồ ăn và thức uống cho người dân đang bị đói tại đây - vào thời điểm hiện tại đã được coi là lỗi thời.

Một chiến dịch gìn giữ hòa bình hiện đại ngày nay bao gồm rất nhiều những mảng phức tạp, đòi hỏi có sự tham gia của các cố vấn chính trị, tài chính, giám sát viên bầu cử và tất nhiên cả lực lượng cảnh sát để duy trì trật tự an ninh xã hội v.v...

Từ những năm 60 của thế kỷ trước, những chiến dịch gìn giữ hòa bình quốc tế bắt đầu có sự tham gia của lực lượng cảnh sát dân sự, nói theo thuật ngữ của LHQ gọi là CIVPOL (civilian police). Lần đầu xuất hiện tại Congo và sau đó là Síp, các nhân viên CIVPOV đã triển khai một số lượng khá lớn tại Balkan hồi giữa những năm 90. Ban đầu những người tham gia chỉ là những nhân viên cảnh sát không vũ trang có nhiệm vụ chủ yếu là giám sát, theo dõi hoạt động của các cơ quan hành pháp địa phương. Nhưng dần với thời gian, bộ phận này đã được đào tạo kỹ càng, cải tổ lại và trong nhiều trường hợp thay thế luôn cả các cơ cấu tương tự của nước sở tại.

Chẳng hạn như tại Đông Timor, quốc gia non trẻ này ngay sau khi tuyên bố độc lập không những không có các cơ quan hành pháp, mà còn thiếu nhiều cơ quan thiết yếu khác phục vụ công tác quản lý điều hành. Cảnh sát của LHQ tại đây đã phải đảm đương vô số những nhiệm vụ liên quan đến giữ gìn trật tự và ổn định: họ được cả quyền tạm giữ, khám xét, bắt và giam giữ những kẻ vi phạm pháp luật.

Vai trò của CIVPOL trong các chiến dịch gìn giữ hòa bình từ lâu đã là chuyện không thể bàn cãi.

Trong các chiến dịch gìn giữ hòa bình hiện nay của LHQ, đang có khoảng 12.200 ngân viên CIVPOL tham gia so với 84.000 binh sĩ quân đội. Mục tiêu vừa được đặt ra tại hội nghị vừa qua ở Singapore là tăng tỉ lệ cảnh sát lên tới mức 20% nhằm đáp ứng được với một loạt những nhiệm vụ phức tạp mới như chống buôn lậu ma túy qua biên giới, buôn lậu vũ khí và tham nhũng v.v...