Godane - “Osama bin Laden” của nhóm khủng bố Al-Shabaab

Godane chào đời ở Hargeisa trong vùng đất ly khai Somaliland năm 1977, thành viên của bộ tộc Isaaq thống trị phương bắc, mặc dù chỉ là thiểu số trong phần còn lại của đất nước này.

Theo Stig Jarle Hansen, học giả Na Uy và tác giả cuốn sách "Al-Shabaab ở Somalia", Godane học trung học ở Hargeisa và sau đó giành được học bổng ở Sudan và Pakistan. Trước đây, anh sinh viên Godane là người yêu thơ ca và sống trong lặng lẽ. Rashid Abdi, nhà phân tích độc lập và chuyên gia về chiến binh Hồi giáo của Somalia, mô tả: "Godane rất mộ đạo, không bao giờ cười và chỉ biết có thơ ca".

Godane có giọng nói truyền cảm thu hút được mọi người. Trong một thông điệp âm thanh phát đi nhiều ngày sau cuộc tấn công siêu thị Westgate ở Nairobi, Godane lên tiếng ca ngợi bọn khủng bố đã giết chết ít nhất 67 người, bao gồm phụ nữ và trẻ em, chỉ trong vòng 4 ngày cầm cự.

Trong thông điệp ghi âm bằng tiếng Somalia của hắn được truyền tải lên Twitter và vài trang web, "nhà thơ chiến binh" Godane không chỉ chúc mừng bọn khủng bố mà còn biện minh cho hành động khát máu của bọn chúng là sự trả đũa cho sự hiện diện của binh sĩ Kenya ở Somalia trong khuôn khổ sứ mạng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp châu Phi (AMISOM)!

Godane cũng tuyên bố vụ tấn công siêu thị Westgate là đòn trả đũa các quốc gia phương Tây đã ủng hộ Kenya "làm đổ máu nhiều người Hồi giáo vô tội để mở đường cho các công ty khai khoáng". Chắc chắn hiện nay Godane nắm quyền kiểm soát tổ chức và chiến dịch của Al-Shabaab với khoảng 5.000 tay súng, trong đó cũng bao gồm hàng chục người phương Tây.

Ahmed Godane.

Ahmed Godane bắt đầu dính líu đến khủng bố vào tháng 10/2003, gia nhập nhóm chiến binh địa phương Al Ittihad Al Islamiya (AIAI) và bị buộc tội liên quan đến cái chết của cặp vợ chồng người Anh - Dick và Enid Eyeington - điều hành một trường học ở Somaliland. Sau đó, Godane xuôi về phương Nam đến thủ đô Mogadishu của Somalia rồi hòa nhập vào hàng ngũ của Al-Shabaab - cánh vũ trang của Liên minh Các tòa án Hồi giáo (ICU), phong trào nền tảng kiểm soát Somalia trong năm 2006. Sau khi quân đội Ethiopia được Mỹ hỗ trợ tràn vào Somalia để đánh đuổi ICU, Al-Shabaab tự xưng là nhóm dân tộc chủ nghĩa chống lại nước ngoài.

Năm 2008, Godane trở thành thủ lĩnh (emir) của Al-Shabaab, kế vị Aden Hashi Ayro và bị tên lửa Mỹ giết chết. Sau đó, Godane tìm cách tổ chức Al-Shabaab tiến gần hơn với Al Qaeda nhưng Osama bin Laden từ chối công nhận một liên minh chính thức (theo các tài liệu tìm thấy tại khu nhà của trùm khủng bố ở Abbottabad Pakistan). Mặc dù vậy, Osama bin Laden cũng cảnh báo Godane cố tránh gây hại cho những người Hồi giáo trong những chiến dịch khủng bố của nhóm. Những người sống sót sau cuộc tấn công siêu thị Westgate cho biết các tay súng Al-Shabaab thả những người Hồi giáo và chỉ sát hại những người không theo Hồi giáo. Sau cái chết của Osama bin Laden, Godane chấp nhận là một thành phần của Al Qaeda và năm 2012, tuyên thệ trung thành với tổ chức khủng bố quốc tế này.

Chính quyền Mỹ đã đề nghị khoản tiền 7 triệu USD thưởng cho người cung cấp bất cứ thông tin nào dẫn đến việc bắt giữ Ahmed Godane. Dưới sự lãnh đạo của Godane, lần đầu tiên nhóm Al-Shabaab liều lĩnh mở rộng hoạt động ra khỏi biên giới Somalia để tiến hành những vụ đánh bom liều chết ở thủ đô Kampala của Uganda vào năm 2010 giết chết 74 người đang xem trận chung kết bóng đá World Cup. Al-Shabaab của Godane cũng kiểm soát gần như trọn khu vực miền Bắc Somalia và cả thủ đô Mogadishu. Nhưng hai năm qua, Al-Shabaab bị lực lượng AMISOM đánh tan tác dẫn đến sự chia rẽ trong nhóm.

Căng thẳng nội bộ leo thang đến mức vào tháng 4/2013, một nhóm chiến binh kỳ cựu của Al-Shabaab viết một bức thư gửi đến thủ lĩnh Ayman Al-Zawahiri (người kế vị Osama bin Laden) của Al Qaeda công khai chỉ trích lối lãnh đạo chuyên quyền của Ahmed Godane. Đáp lại, Godane cho tiến hành một cuộc thanh trừng đẫm máu giúp hắn ta củng cố vị trí thủ lĩnh không thể tranh cãi đối với Al-Shabaab. Trong số những chiến binh bị giết chết có Ibrahim Haji Jama Mee'aad (tức Ibrahim Al-Afghani), người đồng thành lập Al-Shabaab và cũng là bạn thân thiết nhất của Godane. Điều đó cho thấy Godane sẵn sàng giết chết bất cứ ai gây hại đến quyền lực của hắn.

Theo một báo cáo công bố tháng 7/2013 của Nhóm Giám sát Somalia của Liên Hiệp Quốc (UNMGS), có một "đơn vị bí mật đặc biệt" bên trong Al-Shabaab gọi là Amniyat, bộ phận chỉ tuyệt đối trung thành với Godane có nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo, gây quỹ hoạt động, tiến hành những vụ ám sát và đánh bom liều chết. Đơn vị Amniyat đặc biệt này là "tổ chức bên trong một tổ chức… hoạt động cho sự sống còn của Al-Shabaab", theo báo cáo của UNMGS.

Dưới sự cầm quyền của Godane, Al-Shabaab đang trở thành một trong những nhóm khủng bố có tổ chức nguy hiểm trên thế giới. Tổ chức này chọn Somalia làm căn cứ để phát động thánh chiến toàn cầu và tuyển mộ những người phương Tây vào hàng ngũ của nhóm. Có báo cáo cho rằng vợ con của Godane hiện đang sống tại  Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE)