Kỹ năng cho người dân trong cuộc chiến chống khủng bố
Israel và những trung tâm du lịch giả lập chống khủng bố
Trong những năm gần đây Caliber 3 Training Range nằm ở khu định cư Do Thái Efrat- Gush Etzyon tại Bờ Tây nổi tiếng là trung tâm huấn luyện dành cho người chuyên nghiệp cũng như không chuyên nghiệp, nơi mà mọi người đến từ khắp nơi trên thế giới được huấn luyện những kỹ thuật chống khủng bố.
Caliber 3 được thành lập năm 2002 và Sharon Gat, Giám đốc điều hành Caliber 3, từng chỉ huy 10.000 binh sĩ Israel. Đội ngũ huấn luyện viên ở Caliber 3 giảng dạy cho công dân Israel cũng như du khách quốc tế (cả người lớn lẫn trẻ em) bắn súng, chiến thuật phản công và “krav maga” - môn võ phòng vệ của quân đội Israel kết hợp từ nhiều kỹ thuật chiến đấu khác nhau: Quyền Anh, muay Thái, wing chun, judo, jiu-jitsu và đấu vật. Trong đời thực, họ là nhân viên kế toán, giám đốc ngân hàng hay giám đốc điều hành doanh nghiệp, nhiều người trong số họ đang ở tuổi... về hưu.
 |
| Sharon Gat đang giảng dạy nhóm du khách đến từ Hong Kong. |
Những du khách đến từ nhiều nơi này được đóng giả biệt kích quân đội Israel hay chuyên gia chống khủng bố. Khi nghe hiệu lệnh bắn bằng tiếng Do Thái “Esh.Esh”, họ đồng loạt nâng súng lên. Những viên đạn thật bay vèo vèo đến mục tiêu phía trước - một tấm ảnh người Arập đội khăn trùm đầu truyền thống keffiyah. Nhưng Sharon Gat nhấn mạnh rằng, chương trình huấn luyện không nhằm dạy cách tấn công hay khiêu khích phần tử khủng bố mà chỉ nhằm tự vệ.
Gat nói: “Ngay cho dù các mục tiêu là người Arập và họ không ưa gì người Do Thái nhưng chúng ta không tấn công những người không có mưu toan thực hiện vụ tấn công khủng bố”.
Mọi người có vẻ rất thích thú với bài tập huấn luyện bắn súng. Edmund Wong, nhân viên kế toán về hưu đến từ Hong Kong, hớn hở: “Đây là nơi có sức thu hút mãnh liệt. Một nơi rất hấp dẫn”.
Những huấn luyện viên ở Caliber 3 từng phục vụ trong các đơn vị tinh nhuệ của quân đội Israel (IDF) và lực lượng cảnh sát nước này (IPF). Hiện nay có khoảng nửa chục cơ sở giống như Caliber hoạt động khắp Israel. Đến với Caliber 3, du khách có cơ hội trải nghiệm một cuộc tấn công khủng bố mô phỏng đánh bom liều chết tại một khu chợ - gói mạo hiểm cơ bản này có giá 115 USD cho người lớn và 85 USD cho trẻ em, lại còn ưu đãi giảm giá cho nhóm du khách đông người tham gia huấn luyện!
 |
| Du khách được dạy môn võ quân đội Krav Maga. |
Du khách cũng có thể chọn gói huấn luyện giả làm đặc nhiệm giải cứu con tin cao cấp hơn, hay tham gia buổi tập “krav maga” kéo dài 2 hay 4 giờ. Chương trình dài nhất ở Caliber 3 là khóa huấn luyện kỹ năng sinh tồn kéo dài đến 10 giờ. Caliber 3 còn cung cấp khóa huấn luyện quân sự mùa hè kéo dài 1 tháng dành cho trẻ em đến từ nước ngoài.
Khu phức hợp huấn luyện Caliber 3 Traing Range bao gồm một trung tâm huấn luyện chiến thuật, một phòng tập krav maga, 3 trường bắn và các khu phục vụ ăn uống và nghỉ ngơi cho du khách. Mọi chương trình tại Caliber đều được giảng dạy bằng 3 thứ tiếng: Anh, Nga hay Pháp. Caliber 3 cũng cho phép du khách trò chuyện với những người từng tham gia chiến dịch quân sự trong đời thực của Israel.
Sharon Gat ước tính mỗi năm có khoảng từ 15.000 đến 25.000 du khách tìm đến Caliber 3 của ông. Ngoài nhóm du khách chủ yếu là người Mỹ gốc Do Thái, trong những năm gần đây Caliber 3 còn tiếp đón lượng du khách đông đảo đến từ Brazil, Argentina, Pháp, Italia, Nga và đặc biệt là Trung Quốc.
Hani Sand, nữ chuyên gia về du lịch ở Tel Aviv và người sáng lập công ty chuyên cung cấp những dịch vụ xa xỉ Travel Composer, đánh giá “du khách ngày nay có xu hướng tìm kiếm những loại hình trải nghiệm độc đáo, khác thường” giống như Caliber 3.
Caliber 3 và những đối thủ cạnh tranh khác kiếm tiền không chỉ từ những chương trình huấn luyện quân sự mà còn từ việc bán cho du khách đủ loại sản phẩm từ áo thun cho đến vật kỷ niệm. Ban đầu, chính quyền Israel từ chối cấp phép cho Caliber đón tiếp du khách nước ngoài nhưng Sharon Gat cho biết sau đó “họ hiểu được tầm quan trọng của những gì mà chúng tôi làm và đây là cách chúng tôi cho thế giới thấy được tiềm lực quân sự của nhà nước Israel”.
Cách đây 4 năm, Funtom cũng được thành lập ở thành phố Nes Tziona của Israel giới thiệu chương trình “trải nghiệm quân sự” tương tự như Caliber 3. Ben Carmel, người sáng lập và Giám đốc điều hành Funtom tiết lộ: ông ấp ủ dịch vụ du lịch độc đáo này từ thời gian còn phục vụ trong quân ngũ.
 |
| Học sinh Pháp được phổ cập kiến thức phòng chống khủng bố ở trường học. |
Carmel ước tính có khoảng từ 5.000 đến 8.000 du khách tìm đến Funtom mỗi năm. Gói dịch vụ ăn khách nhất của Funtom là chương trình trải nghiệm khóa huấn luyện quân sự kéo dài 4 giờ - trong đó du khách sẽ mặc quân phục IDF, cổ đeo thẻ bài và được phân phát những khẩu phần ăn quân đội. Du khách sẽ được tập luyện krav maga, leo dây lên tường tòa nhà và bắn súng trên thao trường. Tùy theo số người tham gia và mức độ chuyên nghiệp của hoạt động mà giá cả dao động từ 50 đến 250 USD/người.
Zikit Extreme, một công ty khác ở Jerusalem, quảng bá chương trình cao cấp hơn gọi là “trải nghiệm với đặc nhiệm IDF” - nghĩa là du khách được mặc quân phục giả trang và thực tập chiến đấu trong những không gian hẹp. Ohad Nachum, người sở hữu Zikit Extreme, chương trình của công ty kéo dài suốt ngày với giá từ 100 đến 600 USD/người.
Người người cần biết nhận dạng và đối phó khủng bố
Sau các vụ tấn công thủ đô Paris vào ngày 13-11-2015 khiến 130 người chết và 300 người khác bị thương, vụ xe tải lao vào khán giả xem pháo hoa ở Nice dịp lễ Quốc khánh Pháp 14-7, giết 86 người, làm 300 người bị thương... nước Pháp từ năm qua đã phổ cập kiến thức phòng chống khủng bố cho dân chúng, đưa chương trình này vào trường học. Động cơ cho những người đề xướng và xây dựng chương trình này là vụ tấn công khủng bố một trường học của người Do Thái ở thành phố Toulouse năm 2012, giết chết một giáo sĩ và 3 đứa trẻ.
Từ sau vụ này, đa số các trường dành cho học sinh Do Thái ở Pháp đều có lính vũ trang bảo vệ. Được biết, chương trình giúp các trường và 12 triệu học sinh trên toàn nước Pháp đối phó với những mối đe dọa khủng bố được áp dụng ngay trong năm học 2016-2017.
Các tình huống giả định khủng bố xâm nhập, bắt học sinh và giáo viên làm con tin được đưa vào các buổi huấn luyện này. Học sinh được hướng dẫn cách ẩn nấp, giữ im lặng và tìm cách thoát thân. Chương trình áp dụng cho các cấp học, kể cả học sinh từ 2 đến 6 tuổi. Ở độ tuổi này, giáo viên không được nói đến các chữ “khủng bố” hoặc “tấn công”, họ chỉ cùng học sinh chơi trò trốn tìm, ẩn nấp an toàn... với những tình huống bất ngờ.
Học sinh trong độ tuổi 13-14 được huấn luyện các cách giữ mạng sống, đề phòng trường hợp các em cần giúp đỡ bạn học trong một tình huống nghiêm trọng. Còn các học sinh năm thứ tư của cấp trung học được huấn luyện về sơ cứu, nhằm tập huấn kỹ năng “phát triển văn hóa an ninh” phổ cập trong trường học. Mục đích của chương trình huấn luyện là để học sinh không bị hoảng loạn khi có kẻ tấn công trường học, cố ý bắt giữ con tin, trên hết là để nâng cao tinh thần trách nhiệm của những công dân nhỏ tuổi.
Từ tháng 9-2016, chủ các cửa hàng sửa chữa, cửa hàng bán sơn và các hiệu thuốc ở vương quốc Bỉ đã nhận được chỉ dẫn về cách xử trí khi thấy một khách hàng mua các loại hàng hóa nguy hiểm như axeton, acid sulfuric hoặc phân bón với số lượng lớn. Đây là các chất mà những kẻ khủng bố có thể dùng để chế tạo bom hoặc thuốc nổ dùng trong vụ tấn công khủng bố.
Chính quyền Bỉ cũng phát hành tài liệu “hướng dẫn phát hiện sớm khủng bố” được soạn thảo trong bối cảnh nước Bỉ và châu Âu thời gian vừa qua phải gánh chịu liên tiếp các vụ khủng bố đẫm máu, như vụ khủng bố ở thủ đô Brussels của Bỉ hồi tháng 3-2016 làm 32 người thiệt mạng.
 |
| Ngoài việc nhận thức ăn và chăn mền, người vô gia cư ở Moscow sẽ được học cách phát hiện kẻ tình nghi khủng bố. |
Nước Nga thì lại có cách sử dụng thành phần bị nhiều người xem là “gánh nặng xã hội” trở nên hữu ích trong cuộc chiến chống khủng bố - những người vô gia cư. Theo ước tính của chính quyền Moscow, riêng trên địa bàn thủ đô hiện có khoảng 13.000 người vô gia cư. Với hoàn cảnh sống đặc trưng luôn có mặt tại nơi công cộng và tiếp xúc nhiều người, người vô gia cư sẽ là “lực lượng tình báo đắc dụng” để hỗ trợ nhà chức trách, chuyên gia an ninh Ilya Kuskov nhận định.
Theo đó, từ cuối năm 2016, mỗi khi đến các trung tâm hỗ trợ tại Moscow, ngoài việc nhận thức ăn và chăn mền, người vô gia cư sẽ được học cách nâng cao cảnh giác trước kẻ khả nghi, phát hiện bom, nhận biết nhiều loại thiết bị nổ khác nhau để cấp báo cho cảnh sát. Điều này không chỉ giúp cứu mạng sống của chính họ mà còn của nhiều người vô tội khác.
Cuối tháng 6 vừa qua, Hạ nghị viện Cộng hòa Czech vừa thông qua bản sửa đổi hiến pháp, cho phép người dân sở hữu vũ khí trong trường hợp xảy ra tấn công khủng bố. Với dự luật này, người dân Cộng hòa Czech được sử dụng vũ khí hợp pháp và có thể nổ súng trong trường hợp an ninh quốc gia bị đe dọa. Bộ trưởng Bộ Nội vụ nước này cho biết, đây là biện pháp bảo vệ người dân trong bối cảnh an ninh châu Âu đang phải đối mặt với nguy cơ khủng bố gia tăng.
Để dọn đường cho dự luật này được thông qua, chính quyền Prague cũng yêu cầu Tòa án công lý châu Âu bác bỏ các quy định kiểm soát súng đạn được Liên minh châu Âu ban hành từ tháng 3-2017, theo đó cấm người dân sở hữu các loại vũ khí bán tự động, súng trường báng gấp, nhằm hạn chế nguy cơ khủng bố.
“Chúng tôi không muốn tước vũ khí của người dân trong lúc tình hình an ninh ở châu Âu đang ngày càng tệ hơn - Bộ trưởng Nội vụ Milan Chovanec giải thích - Hãy chỉ ra cho tôi vụ tấn công khủng bố nào ở châu Âu có sử dụng vũ khí hợp pháp”.
Tháng 9-2016, chính quyền Singapore đã cho phát hành ứng dụng điện thoại SGSecure có thể giúp Lực lượng phòng vệ dân sự Singapore (SCDF) và cảnh sát gửi những thông báo quan trọng đến người dân trong các vụ tấn công khủng bố và tình huống nguy cấp. Mỗi khu vực ở Singapore sẽ có ít nhất 300 cư dân được trang bị các kỹ năng cấp cứu và sinh tồn. Mỗi hộ gia đình ở Singapore sẽ có một thành viên được huấn luyện phát hiện hành động khả nghi.
Ông K.Shanmugam - Bộ trưởng Ngoại giao Singapore nói: “Chúng ta đã nhìn thấy những gì đã diễn ra ở Paris, Indonesia và nhiều nơi khác nữa. Mối nguy từ “sói đơn độc” - những kẻ tự cực đoan hóa tự mình thực hiện hành vi khủng bố - đang diễn ra khắp thế giới cũng hiển hiện ở Singapore. Vì vậy, chúng ta luôn phải sẵn sàng đối phó với điều đó để bảo vệ bản thân và những người xung quanh”.
