Nạn buôn bán trái phép quân phục và cảnh phục ở Afghanistan

Tại khu chợ Kohan Froshi - khu kinh doanh tập trung của thành phố Kabul, ngay tảng sáng, một nhóm cảnh sát bất ngờ ập đến các quầy hàng, tịch thu hàng trăm bộ sắc phục an ninh, giày bốt, phù hiệu cảnh sát cùng với nhiều thứ quân trang khác.

Ngoài việc tịch thu  những bộ sắc phục và trang thiết bị, cảnh sát còn nghiêm khắc cảnh cáo các chủ quầy hàng nếu bị phát hiện tiếp tục buôn bán loại hàng đặc chủng này sẽ bị bắt giam. Những đợt đột kích như thế đang trong quá trình chuẩn bị hay sắp sửa bắt đầu ở các thành phố mất ổn định khác của Afghanistan như Kandahar và Helmand.

Việc kinh doanh quân phục sinh lãi này thực tế đã tồn tại từ nhiều năm qua ở Afghanistan. Bởi vì nguồn cung rất lớn - binh sĩ và cảnh sát thường lén lút bán những bộ sắc phục còn thừa ra để cải thiện đồng lương quá thấp của họ, và những kẻ đào ngũ cũng cố kiếm tiền theo cách này. Và nhu cầu cũng không nhỏ - những bộ sắc phục buôn bán trái phép này nghiễm nhiên đã trở thành một loại thời trang hấp dẫn trong một đất nước phải sống thường trực với chiến tranh và bạo lực trong suốt nhiều thập niên.

Do lo sợ các chiến binh Hồi giáo sẽ lợi dụng những bộ sắc phục được bán tràn lan để đóng giả nhân viên an ninh, cho nên chính quyền Afghanistan thường xuyên mở chiến dịch đột kích những khu chợ buôn bán trái phép mặt hàng nhạy cảm này. Để đối phó, các chủ quầy hàng chờ cho cuộc đột kích của cảnh sát qua đi rồi lại tiếp tục chào bán quân trang cùng với những thứ khác.

Dạo quanh khu chợ trời Kohan Froshi một vòng  sau cuộc đột kích của cảnh sát đã qua đi được 1 giờ, người ta dễ thấy bằng chứng về vấn đề đau đầu mà lực lượng Afghanistan cũng như liên quân đang phải đối mặt. Tại một sạp hàng, phù hiệu quân đội và cảnh sát treo lủng lẳng ngay lối vào, còn phía sau đó là một dãy những bộ cảnh phục cùng với mũ quân đội. Khi một phóng viên nước ngoài bước đến, chủ sạp lẹ làng lột phù hiệu giấu đi rồi nói bộ quân phục chỉ để... trưng bày.

Một số chủ sạp cho biết binh lính, sĩ quan cảnh sát và thậm chí các bà vợ của họ còn thường xuyên đến chợ để bán những bộ sắc phục còn mới tinh. Chủ sạp vải Akhatar Gul nói: "Họ bán đôi giày bốt giá 300-1.000 afghanis (tiền Afghanistan), cảnh phục ANA (Cảnh sát quốc gia Afghanistan) giá 500 afghanis, còn áo choàng ấm do chính quyền cung cấp giá đến 2.000 afghanis".

Tướng Mohammad Salangi ra lệnh sĩ quan phải giao nộp quân phục cũ trước khi được nhận 3 bộ mới. Nhưng cho đến nay quy định này được quản lý khá lỏng lẻo. Mohammad Akim, chủ hiệu may duy nhất trong chợ có giấy phép sửa chữa quân phục và cảnh phục cho biết, ngày nào cũng có khoảng 30 đến 40 sạp bán trái phép những sắc phục này.

Ngày 15/4 vừa qua, một kẻ đánh bom liều chết mặc cảnh phục xâm nhập trụ sở ANA ở Kandahar giết chết 3 sĩ quan, trong đó có 1 sĩ quan chỉ huy rất được kính trọng. Ngày hôm sau, một quả bom do một người mặc quân phục Afghanistan tấn công vào căn cứ quân sự ở tỉnh Lagham giết chết 5 quân nhân của NATO, 1 người Mỹ và 4 nhân viên an ninh Afghanistan.

Cảnh sát quốc gia Afghanistan tại hiện trường vụ tấn công xe cảnh sát.

Tiếp sau đó, ngày 17/4, một phần tử mặc quân phục đã nổ súng bên trong trụ sở Bộ Quốc phòng Afghanistan ở Kabul giết chết 2 binh sĩ. Tuy nhiên, hắn đã bị giết chết trước khi kịp kích nổ quả bom cài trên người. Những cuộc tấn công liên tiếp này làm dấy lên làn sóng lo âu Taliban thâm nhập vào hàng ngũ an ninh Afghanistan khi lực lượng này đang chuẩn bị tiếp nhận trách nhiệm giữ gìn an ninh từ NATO, bắt đầu từ năm 2014. Về phía mình, Taliban liên tục thực hiện những cuộc tấn công vào các trụ sở chính quyền Afghanistan, đồng thời tuyên bố họ có "nhiều người trẻ tuổi" bên trong quân đội và cảnh sát nước này. Tuy nhiên, giới quan chức tình báo NATO cho biết, có rất ít bằng chứng cho thấy Taliban cài người vào trong quân đội và cảnh sát.

Ngày 22/4, ở Helmand, cảnh sát đã bắt giữ 6 kẻ tình nghi là phiến quân đang lái chiếc xe tải của ANA trên đường đến Lashkar Gah, trong đó có 3 tên mặc cảnh phục và số còn lại mặc thường phục. Chất nổ được tìm thấy trong chiếc xe tải. Cảnh sát trưởng Abdul Hakim Angaar nói: “Mục tiêu của bọn chúng là sĩ quan cảnh sát và nhân viên đang làm việc trong các cơ quan nước ngoài ở Lashkar Gah. May mắn là bọn khủng bố đã bị bắt giữ kịp thời"