Tây Ban Nha:

Phiên tòa lịch sử xét xử Công chúa Cristina tội gian lận thuế

Thứ Năm, 14/01/2016, 15:05

Ngày 11-1-2016, Công chúa Cristina (từng mang tước hiệu Nữ Công tước xứ Palma) trở thành thành viên đầu tiên trong Hoàng gia Tây Ban Nha phải trình diện trước Tòa án thành phố Palma trên hòn đảo Majorca. Người chị gái của Vua Felipe VI đang phải đối mặt với những cáo buộc trốn thuế cùng với người chồng là cựu cầu thủ bóng ném Inaki Urdangarin và 16 người khác.

Theo hồ sơ điều tra của cảnh sát, tổ chức phi lợi nhuận của Urdangarin được sử dụng làm công cụ để giành hợp đồng từ các tổ chức chính quyền địa phương trước khi đổ tiền vào những tài khoản cá nhân qua những thiên đường thuế. Tổng số tiền công quỹ của Viện Noos do Urdangarin điều hành bị sử dụng sai mục đích được ước tính trong khoảng 5,6 triệu euro (khoảng 6,07 triệu USD).

Công chúa Cristina, 50 tuổi, là thành viên Ban lãnh đạo Viện Noos - một tổ chức từ thiện gây quỹ cho thể thao - và Urdangarin là người đồng sáng lập Công ty bất động sản Aizoon. Inaki Urdangarin bị buộc tội lợi dụng Viện Noos và các công ty liên doanh để biển thủ số tiền công quỹ 5,6 triệu euro, đồng thời cũng bị buộc tội gian lận và rửa tiền.

Vua Felipe VI.

Công chúa Cristina bị buộc tội đồng phạm với chồng trốn thuế trong 2 năm tài khóa 2007 và 2008, và có khả năng sẽ chịu mức án tù đến 8 năm trong khi mức án tù dành cho Urdangarin được Viện Công tố Tây Ban Nha đề nghị là 19,5 năm. Trong số 16 bị cáo khác có Diego Torres, là đối tác Viện Noos của Urdangarin; và Jaume Matas, cựu thành viên nội các Tây Ban Nha và từng lãnh đạo chính quyền khu vực quần đảo Balearic - khu tự trị của Tây Ban Nha nằm ở phía tây Địa Trung Hải bao gồm Majorca, Monorca và Ibiza. Torres có thể chịu mức án 16,5 năm tù, trong khi Matas là 11 năm.

Vụ án được khởi tố vào năm 2010 sau cuộc điều tra tham nhũng đối với giới chức chính quyền quần đảo Balearic và lần đầu tiên trong lịch sử có sự dính líu của Hoàng gia Tây Ban Nha.

Sau khi cảnh sát bất ngờ khám xét Viện Noos vào năm 2011, Hoàng gia Tây Ban Nha nhanh chóng cách ly Urdangarin đồng thời ngăn cấm người này xuất hiện trước công chúng.

Trước đây, hoàng gia từng hứng chịu tai tiếng sau khi Vua Juan Carlos bị phát hiện dùng công quỹ điều trị vỡ khớp háng sau cuộc săn voi bí mật ở Botswana trong lúc kinh tế đất nước đang gặp khủng hoảng. Sự việc bung bét dẫn đến việc nhà vua phải thoái vị vào tháng 6-2014 sau 39 năm trị vì đất nước.

Tháng 6-2015, Vua Felipe VI buộc phải ra sắc lệnh tước danh hiệu "Nữ Công tước xứ Palma" của Cristina do dính líu đến vụ án tham nhũng và phải ra hầu tòa. Tuy nhiên, cho đến nay Công chúa Cristina vẫn không muốn từ bỏ quyền kế vị và tiếp tục là người thứ 6 trong số những người nắm giữ ngai vàng Tây Ban Nha.

Công chúa Cristina và chồng là Inaki Urdangarin.

Nhà báo Ana Romero cho biết, hồi Giáng sinh vừa qua, vợ chồng Công chúa Cristina và 4 đứa con vẫn ung dung đi nghỉ ở Thụy Sĩ. Ana Romero là người chuyên viết về Hoàng gia Tây Ban Nha và là tác giả cuốn sách bán chạy nhất "Final de Partida" (Trò chơi kết thúc) nói về nguyên nhân sự thoái vị của Vua Juan Carlos.

Khác với Urdangarin, Cristina chỉ bị buộc tội bởi các công tố viên tư nhân do Hiệp hội Thương mại cánh hữu Manos Limpias (Các bàn tay sạch) thuê. Theo lập luận của các ủy viên công tố nhà nước Tây Ban Nha, Công chúa Cristina không được cảnh báo việc bà đang giúp chồng rửa tiền và trốn thuế. Tuy nhiên, thẩm phán điều tra vụ án tán thành quan điểm của Hiệp hội Manos Limpias quyết định Cristina phải bị xét xử trước tòa án với tội danh trốn thuế.

Trong khi đó, nhóm luật sư đại diện cho Cristina cho rằng thân chủ của họ phải được tha bổng tại tòa án - bởi vì theo nguyên tắc pháp lý Tây Ban Nha - nếu bị cáo chỉ bị buộc tội bởi các công tố viên tư nhân mà không phải là các công tố viên nhà nước. Ngày 11-1-2016, tất cả 18 bị cáo được triệu tập trước Tòa án thành phố Palma, song tiến trình xét xử vụ án chính thức có thể sẽ bắt đầu vào tháng 2 tới.

Công chúa Cristina sinh ngày 13-6-1965, là người con thứ 2 trong số 3 con của Vua Juan Carlos I và Hoàng hậu Sofia. Bà Cristina làm việc cho nhiều tổ chức từ thiện - từ UNESCO (Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên Hiệp Quốc) cho đến tổ chức hiện nay là La Caixa Foundation.

Dòng chữ trên một bức tường ở Tây Ban Nha: "Thêm nhiều Bourbon ngồi tù, giảm tù nhân chính trị". Bourbon có nghĩa là thành viên hoàng gia.

Năm 1997, Công chúa Cristina thành hôn với Inaki Urdangarin - người xứ Basque, là vận động viên bóng ném chuyên nghiệp của Câu lạc bộ thể thao Barcelona và đại diện Tây Ban Nha tham dự nhiều Thế vận hội (1992, 1996 và 2000), giành được 2 Huy chương Đồng. Vua Juan Carlos phong tặng cho hai vợ chồng tước hiệu công tước và nữ công tước Palma hồi năm 1997.

Năm 2003, Urdangarin cùng với Diego Torres gia nhập Viện Noos ở Barcelona. Chỉ trong 3 năm, hai vợ chồng Cristina-Urdangarin đã giành được một loạt các hợp đồng tổ chức sự kiện thể thao từ các chính quyền ở Balearic, Valencia và Madrid. Năm 2011, Urdangarin trở thành nghi phạm chính thức trong cuộc điều tra tham nhũng đối với Viện Noos.

Năm 2013, Công chúa Cristina bị nêu tên trong vụ án và buộc phải cung cấp lời khai trước tòa án vào năm 2014. Khi đó, Công chúa Cristina biến thành đối tượng săn tin điên cuồng của giới truyền thông Tây Ban Nha khi bà xuất hiện trước Tòa án Majorca.

Duy Minh (tổng hợp)