Liên Xô đã sử dụng chó cảm tử đánh thắng Đức Quốc xã như thế nào?

Thứ Bảy, 16/03/2019, 09:00
Năm 1941, khi quân Đức tiến về Moscow, quân đội Liên Xô rơi vào tình thế gần như vô vọng, vì thiếu vũ khí chống tăng hiệu quả, có nguy cơ bị đánh bại. Trong lúc khó khăn, những con chó quân sự được sử dụng để tiêu diệt kẻ thù.


Chó cảm tử làm nổ tung xe tăng của phát xít Đức

Trong những năm đầu của Thế chiến II, những con chó chống tăng của Liên Xô là một mối đe dọa lớn đối với quân đội Đức. Sau khi người huấn luyện cho chó đeo chất nổ, chúng được cử đi làm nhiệm vụ tiêu diệt kẻ thù trên chiến trường. Mặc dù ngày nay, sự thật này có vẻ đáng lo ngại đối với các nhà hoạt động vì quyền động vật, nhưng điều quan trọng là vào thời điểm đó, sự tuyệt vọng của quân đội Liên Xô khi kẻ thù ghê gớm như phát xít Đức đang gần như ở cổng Kremlin. Trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, thì quân đội có thể sử dụng mọi cách để chiến đấu bảo vệ đất nước.

Lúc đó, súng máy trên xe tăng Đức ở trên cao nên không thể bắn những con chó cảm tử đang chạy thấp đến tấn công. Và nhờ có sự bảo vệ từ bộ binh Liên Xô, nên quân lính của Đức ngồi trong xe tăng không thể ló đầu ra ngoài để bắn những con chó bằng súng trường. Điều này được rút ra từ thất bại trước đó.

Chó chuẩn bị vào chiến trận.

Từ việc thất bại do bị đội quân chó cảm tử của Liên Xô đánh, sau này các đơn vị xe tăng của Đức thường dừng cuộc tấn công nếu họ thấy có chó trên chiến trường. Phương pháp hiệu quả duy nhất của quân Đức để ngăn chặn một cuộc tấn công có chó của Liên Xô là sử dụng súng phun lửa vào những con chó. Khi các lực lượng Đức tiến hành cuộc tấn công, họ bắn tất cả những con chó mà họ thấy trên đường đi. Ngay cả những chiếc máy bay Luftwaffe của Đức cũng nổ súng vào chó của Liên Xô.

Để sử dụng chó tham gia chiến đấu, quân đội Liên Xô đã bắt đầu huấn luyện những con chó cảm tử như vậy vào những năm 1930, trước khi Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại bùng nổ. Những con chó chống tăng đầu tiên được đưa vào Hồng quân vào năm 1939, và hai năm sau đó, chó đã được đưa vào thử nghiệm trong trận chiến với Đức năm 1941.

Chó cảm tử chống tăng được huấn luyện để bò dưới xe tăng của kẻ thù trong khi mang chất nổ trên cơ thể (12kg TNT), chúng được hướng dẫn cách leo lên xe tăng. Trước khi đưa ra chiến trận, chúng bị bỏ đói trong vài ngày và những miếng thịt được đặt dưới gầm xe tăng nơi tập luyện để đánh lừa những con chó nghĩ rằng thức ăn có thể được tìm thấy ở đó. Chúng cũng được dạy không sợ pháo hạng nặng, và được huấn luyện để bò dưới gầm xe tăng nhằm tránh hỏa lực từ súng máy của kẻ thù.

Để có được chiến thắng đối với quân Đức Quốc xã, Liên Xô đã rút ra được bài học từ việc phải trả giá rất đắt khi trước đó một đội quân cùng chó cảm tử đã bị quân Đức đánh bại.

Những con chó chống tăng của tiểu đoàn đặc biệt số 1 (212 con chó và 199 huấn luyện viên) lần đầu tiên được triển khai trong trận chiến gần Moscow. Cuộc tấn công lớn đầu tiên của những con chó bị thất bại hoàn toàn, vì không có sự che chở yểm trợ của bộ binh Liên Xô. Do đó, quân Đức dễ dàng bắn hạ những con chó cảm tử này.

Ngoài ra, các huấn luyện viên đã mắc một lỗi chiến thuật nghiêm trọng bằng cách huấn luyện những chú chó với xe tăng Liên Xô chạy bằng động cơ diesel. Các con vật đã quen với mùi dầu diesel, nhưng xe tăng Đức đã sử dụng xăng. Vì thế, những chú chó đã hoàn toàn bối rối trên chiến trường, không biết đâu là mục tiêu để tấn công.

Lúc đó, quân Đức bắt sống một số người lính Liên Xô cùng các con chó cảm tử. Khi bị tra tấn, các huấn luyện viên đã tiết lộ những phương pháp của Liên Xô được sử dụng để huấn luyện chó chống tăng.

Mặc dù tiểu đoàn đặc biệt số 1 cùng những chú chó được huấn luyện chống tăng đã bị xóa sổ, Liên Xô vẫn tiếp tục sử dụng chó chống lại quân Đức. Nhưng lần này chiến thuật đã được thay đổi và chó vẫn được tiếp tục huấn luyện. Đến cuối năm 1941, hơn 1.000 con chó đã chiến đấu ở mặt trận và năm sau con số này vượt quá 2.000.

Vào ngày 21-7-1942, những con chó cảm tử đã giúp quân đội Liên Xô đánh thắng tại một trận chiến lớn gần Taganrog trên Biển Azov. Khi 40 xe tăng của quân Đức tấn công gay gắt và làm cho lữ đoàn bộ binh hải quân Liên Xô có nguy cơ thua trận, thì những con chó chống tăng của đại đội 4 là lực lượng duy nhất cứu vãn tình thế.

Hồng quân Liên Xô huấn luyện chó chống tăng.

56 con chó đã thực hiện một trận tấn công và phá hủy nhiều xe tăng của Đức. Những con chó cảm tử không chỉ ngăn chặn cuộc tấn công mà còn buộc quân Đức phải chạy trốn khỏi chiến trường.

Trong cuộc bao vây thành phố Leningrad (nay là Sankt-Peterburg, thành phố lớn thứ nhì ở Nga), một đội quân chó đã làm nổ tung xe tăng và san bằng công sự của quân Đức. Lúc bấy giờ, quân đội Liên Xô đã tìm được con đường xung quanh hàng rào thép gai, xác định vị trí của kẻ thù và cho chó chạy về phía lối vào của boongke, nơi có quân lính Đức. Những chú chó đã làm nổ tung một số boongke và một kho đạn dược của quân Đức Quốc xã.

Có 18 cuộc tấn công quy mô lớn bằng xe tăng của quân Đức bị chặn đứng nhờ công phần lớn của chó chống tăng. Như ngày 22-7-1942, tại mặt trận Tây Nam thành phố Rostov trên sông Đông, khi 150 chiếc xe tăng Đức kèm một trung đoàn môtô - súng máy thọc sâu vào hậu tuyến Hồng quân, 64 chó chống tăng đã xung trận và tiêu diệt được 34 xe tăng địch, pháo chống tăng và mìn của Hồng quân diệt thêm gần 60 chiếc nữa, làm cho quân Đức thua thảm hại. Suốt thời gian Chiến tranh Vệ quốc, những con chó đã giúp quân Liên Xô tiêu diệt hơn 500 xe tăng của quân Đức, đóng góp lớn cho cuộc chiến đấu chống chủ nghĩa phát xít Đức ở Liên Xô.

Đến giữa năm 1943, tình hình trên mặt trận đã thay đổi. Hồng quân Liên Xô bắt đầu nhận đủ số lượng vũ khí chống tăng, thứ đã thiếu trong những ngày đầu của cuộc chiến. Do đó, họ đã ngừng sử dụng chó cho các nhiệm vụ cảm tử chống xe tăng của quân Đức. Những chú chó được huấn luyện để làm nhiệm vụ khác, như tìm những người lính Liên Xô bị hy sinh hoặc bị thương vẫn còn sống sót trên chiến trường.

Ý tưởng dùng chó làm “mìn di động”

Việc dùng chó đeo mìn lao vào xe tăng địch xuất hiện vào năm 1930. Ý tưởng này do trung sĩ Ivan Shoshin, một học viên sử dụng quân khuyển đề xuất. Lúc bấy giờ, biện pháp chống tăng phổ biến nhất là rải mìn chống xe bánh xích. Tuy nhiên, chiến thuật này hiệu quả không cao, lượng mìn hao tốn rất nhiều mà xác suất xe tăng trúng mìn rất thấp.

Có lần Shoshin suy nghĩ: “Tại sao mìn phải nằm một chỗ chờ xe tăng? Tại sao không chế tạo một loại mìn di động, có thể tự tìm đến xe tăng để tiêu diệt?”…

Chó mang thuốc cứu thương cho binh sĩ.

Từ ý tưởng này của Shoshin, Sergey Nitz cũng là một học viên sử dụng quân khuyển đã mày mò tìm cách chế tạo loại mìn đặc biệt dành cho chó chống tăng. Lúc đầu, mìn được thiết kế hình yên ngựa, đặt trên lưng chó, buộc chặt bằng hai sợi đai vòng qua bụng. Nhưng trong quá trình di chuyển, chiếc yên mìn này có thể bị lệch sang một bên hông, thậm chí có khi bị tuột treo ngay dưới bụng, khiến chó di chuyển khó khăn. Sau đó, họ chế ra loại mìn đôi, đặt hai bên hông chó để giữ cân bằng khi di chuyển, kết nối bằng đai vòng qua lưng và bụng.

Điểm đặc biệt của loại mìn dành cho chó là có dây nụ xòe, khi chui được vào gầm xe tăng, chó sẽ cắn đầu dây, giật mạnh cho mìn nổ. Tuy nhiên hiệu quả vẫn không cao. Sau đó, các chuyên gia chế tạo được loại mìn có kíp nổ hoạt động theo cơ chế kích nổ do va chạm nên không cần phải giật dây nụ xòe. Ưu điểm của phương pháp này là vỏ thép gầm xe tăng rất mỏng (phần vỏ dày được ưu tiên cho thân xe và tháp pháo, những nơi dễ bị tấn công nhất), vì vậy chỉ cần một lượng chất nổ không lớn (vừa với sức mang của chó) là đủ để phá hủy chiếc xe tăng và tiêu diệt hoàn toàn tổ lái.

Có tất cả 168 trung đoàn quân khuyển, trong đó có 12 tiểu đoàn chó chống tăng, được phiên chế theo phương thức “một chó một chủ”, nghĩa là mỗi con chó đều có riêng một chiến sĩ chuyên chăm sóc, huấn luyện và sử dụng trong chiến đấu. Ngoài ra, ở mỗi đại đội bộ binh đều có khoảng từ 50 đến 60 con chó chống tăng.

Chó được quân đội Nga sử dụng từ thế kỷ 19

Theo các hồ sơ ghi lại cho thấy từ năm 1840, những con chó đã được quân đội Nga sử dụng trong Chiến tranh da trắng, một trong những cuộc xung đột dài nhất trong lịch sử Nga - kéo dài hơn 60 năm. Con chó tên là Canines đã phục vụ như những người bảo vệ hàng đầu và được sử dụng làm trinh sát để cảnh báo với chủ nhân về kẻ thù đang tiến đến.

Tư lệnh quân đội nổi tiếng của Nga, Tướng Skobelev cũng đã sử dụng chó trong chiến dịch của mình ở Trung Á vào những năm 1890. Chó được sử dụng để mang đạn dược, chuyển thư và tuần tra.

Chó cũng đã từng được sử dụng trong Chiến tranh Nga - Nhật và Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất. Karo là một con chó cứu thương, nó đã được lưu tên vào sách lịch sử vì đã có công cứu 37 sĩ quan và binh lính.

Đầu thế kỷ 20, những con chó đã được hợp nhất vào lực lượng cảnh sát của Nga. Năm 1908, một đội đặc biệt đã được thành lập để thúc đẩy việc sử dụng chó làm nhiệm vụ trên khắp nước Nga. Năm 1909, trường đào tạo cảnh khuyển đầu tiên được thành lập tại nước Nga Xôviết. Không chỉ dạy chó, trường còn đào tạo cả những sĩ quan, chiến sĩ sử dụng quân khuyển trong thực tiễn về sau.

Đến năm 1941, trường được tặng thưởng huân chương Sao đỏ, với 11 khoa đào tạo, huấn luyện chó vận tải (kéo xe trượt tuyết), chó cứu thương (mang bông băng, thuốc men đến với các chiến sĩ bị thương đang nằm trên trận địa), chó liên lạc (mang thư từ, mệnh lệnh đến các đơn vị chiến đấu), chó dò mìn, chó biệt kích (đeo mìn, bộc phá đến các mục tiêu cần tấn công), chó trinh sát, thám báo, v.v… và đặc biệt nhất trong số đó là chuyên ngành đào tạo chó chống tăng.

Trong thời Liên Xô, chính quyền đã làm sống lại truyền thống huấn luyện chó cho lực lượng cảnh sát và quân đội từ giữa những năm 1920. Trong những năm 1930, chú chó của người chăn cừu Đức đã trở thành chú chó được lựa chọn cho lực lượng dân quân Liên Xô. Một trong những cựu sinh viên nổi tiếng nhất tên là Tref, người đã sử dụng cảnh khuyển để truy tìm những tên trộm và những kẻ khủng bố.

Trong Thế chiến II, khoảng 60.000 con chó đã được đưa vào quân đội. Gần 700.000 binh sĩ bị thương đã được vận chuyển từ chiến trường ra bằng những chú chó trung thành. Chó cũng được ghi nhận với việc phá hủy xe tăng địch bằng cách mang theo chất nổ. Một con chó huyền thoại tên Julbars đã tìm được 7.000 quả mìn và đạn pháo trên chiến trường. Trong cuộc diễu hành Chiến thắng ở Moscow vào tháng 6 - 1945, chú chó này được một người lính ẵm trên tay để cùng diễu binh.

Kể từ khi chiến tranh, ngày càng có nhiều chó được cảnh sát và quân đội Nga sử dụng. Hầu như tất cả các đơn vị cảnh sát có ít nhất một con chó nghiệp vụ. Trong các đơn vị quân đội Nga đóng quân ở Bắc Cực, chó được sử dụng để kéo xe trượt tuyết.

Như vậy, chó có vai trò rất lớn trong đấu tranh chiến thắng kẻ thù của Nga, chó đã làm thay đổi tình thế từ nguy cơ có thể bị thua trận trở thành thắng trận, mặc dù quân Đức Quốc xã lúc đó rất mạnh.

Nguyễn Cảnh (tổng hợp)
.
.