Mê hồn trận thảo dược thải độc gan
Các loại thảo dược được quảng cáo ầm ĩ trên thị trường "thải độc gan" như xáo tam phân, diệp hạ châu, cây hoàn ngọc, mật gấu, bá bệnh… là điển hình của thực trạng đó. Phía sau mê hồn trận thảo dược thải độc gan này, rập rờn bóng hình thần chết!
"Nắm bắt tâm lý sợ bệnh, ám ảnh bệnh tật, nhất là ung thư gan của nhiều người nên dân buôn dược liệu hắc ám… tung đủ chiêu lừa mị, phổ biến nhất là tệ thổi phồng công dụng dược liệu, cây thuốc nào cũng gán ghép cho các chức năng thải độc, diệt ung thư. Cả tin, nhiều người lao vào mua, sử dụng, rồi mách người này, chỉ người khác, vậy là cơn sốt được hình thành. Cây thuốc nào càng sốt thì dân buôn hắc ám càng phát tài.
 |
|
Ninh Vân đã tuyệt chủng cây xáo tam phân từ lâu, nhưng điều lạ là đâu đâu cũng thấy người ta rao bán với số lượng không giới hạn. Trong ảnh là một quầy đông dược ở quận 5 rao bán thứ gọi là "cây thần dược" Ninh Vân. |
Từng có một thời, Sài Gòn đầy rẫy cảnh người ta bày bán cây nở ngày đất, rồi cây bá bệnh, cây cà gai leo, cây giảo cổ lam… Qua lời rao của những người bán, cây thuốc nào cũng như là thần dược, chữa được trăm thứ bệnh, ung thư nào cũng tiêu diệt, đặc biệt bệnh gan" - đông y sĩ Trần Sỹ Thanh (Trường Y học cổ truyền Lê Hữu Trác) bức xúc cho biết!
Do đặc thù công việc phải thường xuyên đi tiếp khách uống nhiều rượu bia, sợ cái viễn cảnh bị xơ gan, ung thư gan nên anh Đỗ Bỉnh, 37 tuổi, ngụ địa chỉ 793/28/42B Trần Xuân Soạn (phường Tân Hưng, quận 7) quyết định dùng thảo dược thải độc gan.
Qua tham khảo nhiều kênh thông tin, anh Bỉnh quyết định "làm bạn" với cây thần dược xáo tam phân có nguồn gốc ở Ninh Vân tỉnh Khánh Hòa. "Nó chữa bá chứng về gan, thải độc gan số một".
Anh Bỉnh nói vanh vách nguồn gốc, tính dược, đặc biệt là công dụng tiêu diệt 5 dòng tế bào ung thư của cây thuốc này, mà anh khẳng định "Viện dược liệu của Bộ Y tế công nhận hẳn hoi": "Mình mua giá 2 triệu đồng một ký lô. Nói chung mình nghiên cứu cây xáo tam phân dữ lắm. Người nắm giữ bí mật về nó là anh công nhân cầu đường có tên Lương Sinh. Thực ra, cây xáo tam phân nguyên gốc là cây thuốc quý của người Chăm với tên gọi… cây thần xạ".
 |
| 1001 kiểu rao bán cây thuốc thải độc gan. |
Theo chia sẻ của anh Bỉnh, chúng tôi đến phố đông dược Hải Thượng Lão Ông tại quận 5 tìm cây xáo tam phân. Tại đây mới thấy "cây thần dược Ninh Vân" được bán tràn lan, cửa hiệu nào cũng bày vài mẫu "thần dược" phía trước, có quầy chất đống với giá rẻ bất ngờ, chỉ 1,2 triệu đồng/kg với số lượng không giới hạn!
"Chưa có cây thuốc nào vượt qua được cây này, kể cả là linh chi. Không như nhiều cây thuốc khác toàn thiên hạ đồn thổi, cây xáo được quá nhiều người tin dùng, và dùng hiệu quả vì thông tin về nó vô cùng minh bạch, rõ ràng" - bà Vân, chủ quầy đông dược V.A liến thoắng chào hàng!
Bà Vân giải thích hồi cây xáo tam phân còn chưa sốt, nghĩa là chưa được Viện dược liệu - Bộ Y tế công bố "tiêu diệt 5 dòng tế bào ung thư" thì bà đã "đánh hơi" tiềm năng của cây thuốc này, tung tiền thu gom gần chục tấn giờ "xả" bán lai rai nên giá mới rẻ như vậy. Trong khi đó, ông Hữu, chủ quầy đông dược Thiện. H chào bán giá "đúng 3 triệu một ký" lại nói thẳng thừng: "Tiền nào cũng đó em ơi, ham rẻ uống vô coi chừng á khẩu".
Giá rao bán khác nhau nhưng ai cũng quả quyết xáo của mình là "xáo thiệt","xáo Ninh Vân chính hiệu". Và ai cũng tuyên bố đó là cây thuốc chữa các bệnh về gan, thải độc gan hữu hiệu: "Nó đích thực là doping của những lá gan"… (???!).
 |
| 1001 kiểu rao bán cây thuốc thải độc gan. |
Xáo tam phân chiếm "ngôi" đầu bảng, ngoài ra còn có rất nhiều cây thuốc khác cũng được xem là "diệu dược" thải độc gan, giá rẻ, chỉ vài chục đến vài trăm ngàn đồng một ký lô như nhân trần, cà gai leo, giảo cổ lam… Không chỉ được người ta mua bán om sòm ở phố đông dược, các cây thuốc trên còn gây bão trên các phiên chợ ảo! Tại đây, các chủ trang rao bán mặc sức… chém gió!
"Chức năng rất quan trọng của gan là khử độc. Hầu hết độc tố đến từ rượu, thuốc lá, thuốc chữa bệnh, hóa chất… khi hấp thu vào máu đều được các tế bào gan xử lý, đào thải ra ngoài. Khi gan suy yếu, khả năng giải độc giảm, chất độc trong cơ thể tăng là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh như ung thư, mỡ máu, tiểu đường, hôn mê gan, giảm trí nhớ, nám da, sạm da... Các tế bào gan không được bảo vệ sẽ dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Cà gai leo có tác dụng tiêu độc, bảo vệ tế bào gan, giải độc gan, hạ men gan, tái tạo tế bào gan, tăng cường chức năng gan, rất tốt cho người bệnh viêm gan, suy gan do rượu bia, chức năng gan kém" (???)
Trên đây là lời rao quảng cáo về công dụng thải độc gan của cây cà gai leo trên trang duoclieutu…vn. Theo như lời rao, trên đời không có thảo dược gì thải độc gan qua mặt được cà gai leo. Nhưng ở trang viemgan…, cây nhân trần được quảng cáo cũng thải độc gan dữ dằn không kém.
Để tăng độ tin cậy, chủ trang còn trích dẫn y thư hẳn hoi: "Nhân trần được ghi đầu tiên vào "Bản Thảo Kinh" của Trung Quốc và được nhiều danh y đưa vào danh mục thực phẩm dùng hỗ trợ điều trị các chứng bệnh về gan, như danh y Hoa Đà, Hải Thượng Y Tôn, sách "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của Đỗ Tất Lợi… Nhân trần có tác dụng nhuận gan, có tính năng bảo vệ gan cao, phòng ngừa viêm gan, viêm gan siêu vi, viêm gan mãn tính, tác động lên hệ miễn dịch cơ thể, cải thiện hiệu quả các triệu chứng suy giảm chức năng gan. Nhân trần hỗ trợ điều trị hịêu quả các bệnh xơ gan, viêm gan siêu vi cấp và mãn tính, gan nhiễm mỡ, men gan cao, suy giảm chức năng gan do uống nhiều bia rượu, hút thuốc, điều trị hóa chất, hoặc dùng thuốc kháng sinh lâu ngày…"(???).
Trong mê hồn trận thảo dược được quảng cáo thải độc gan, còn có cây hoàn ngọc, diệp hạ châu (hay cây chó đẻ - PV), giảo cổ lam… Như đã nói, ai bán cũng tung hô, cũng viện dẫn. Kỳ thực thì… không phải vậy!
Những thông tin mà ông Bỉnh nói về cây xáo tam phân và công dụng thì ai cũng biết, vì các báo đề cập nhiều. Vấn đề ở chỗ, thông tin công bố của Viện dược liệu được trích dẫn chỉ là nghiên cứu ban đầu. Để khẳng định một cây thuốc có tác dụng diệt ung thư phải qua nhiều bước thử nghiệm, trên chuột, trên người. Đó là chưa kể việc cây xáo tam phân đã gần như tuyệt chủng ở Ninh Vân từ hơn 3 năm trước. Vậy lấy đâu ra mà đâu đâu cũng thấy người ta rao bán với số lượng muốn bao nhiêu có bấy nhiêu?!" - lương y Nguyễn Đức Nghĩa phụ trách phòng khám Tuệ Lãn - lưu ý!
Ông Trà Văn Hải, Bí thư Đảng ủy xã Ninh Vân khi được hỏi thăm về sự tồn tại của cây xáo tam phân đã nói ngay, Ninh Vân vắng bóng cây xáo đã lâu, ngay cả rễ cây xáo bằng sợi dây điện kiếm còn chật vật". Cây xáo được bán tại Ninh Vân và nhiều nơi, là cây gì đó giống chứ không phải xáo có nguồn gốc Ninh Vân".
Thị trường cây xáo tam phân mập mờ, trôi nổi, dỏm giả nhiều. Tác dụng thải độc gan của nó chỉ là thông tin đồn thổi thiếu căn cứ. Các thảo dược được gắn với chức năng thải độc gan theo các lương y cũng là chiêu trò đơm đẩy quá mức của không ít dân buôn dược liệu: "Các tài liệu chính danh của ngành y học cổ truyền không hề nhắc đến tác dụng chữa ung thư, nhất là ung thư gan hay thải độc gan của các cây giảo cổ lam, nhân trần, diệp hạ châu, cà gai leo... Để bán được sản phẩm dưới dạng dược liệu thô, cao, trà túi lọc, bột… người ta đã thổi phồng công dụng" - lương y Nguyễn Trọng Bá (Đồng Nai) bức xúc!
Bác sĩ Nguyễn Xuân Hướng, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cảnh báo, khi gan - mật không bị bệnh lý mà tự ý dùng nhân trần để gọi là thải độc thì rất nguy hại cho sức khỏe người sử dụng. Vì tính dược của nhân trần là lợi mật nhuận gan, không bệnh mà lại dùng hàng ngày đồng nghĩa với việc ai đó bắt gan - mật phải làm việc nhiều, từ đó gây mất cân bằng, tổn thương: "Điều nguy hại hơn ở chỗ thị trường phần lớn bày bán nhân trần dỏm. Vì nhu cầu nhân trần nhiều, kiếm khó và để thu lợi cao, người ta đã lấy cây bồ bồ giả làm nhân trần. Bồ bồ vị không ngọt như nhân trần, để khắc phục, người ta cho cam thảo vào" - ông Bùi Văn Cứ (chuyên gia nghiên cứu về Đông dược, Viện sinh học nhiệt đới), lưu ý!
Rất nhiều người tin sái cổ rằng những ai ăn nhậu thường xuyên hoặc vì công việc phải uống rượu bia liên tục dùng cây chó đẻ sẽ tốt cho gan, lọc gan. Còn các bà các chị tin dùng cây này nấu nước uống thường xuyên thì các chất độc được bài thải ra ngoài cơ thể, từ đó có được làn da tươi nhuận là chuyện trong tầm tay(?)
 |
| Khoan nói đến chuyện thực - giả, việc lạm dụng nhân trần thải độc gan tiềm ẩn nhiều mối họa khôn lường cho người sử dụng. |
Cách đây không lâu, Chuyên đề ANTG đã có bài viết đề cập về mối nguy hại quanh tình trạng về nhiều người lạm dụng cây chó đẻ để chữa bệnh viêm gan siêu vi B cũng như thải độc gan. Lương y Diệu Hòa, phụ trách khâu dược Phòng thuốc nam Phước Thiện - chùa Hưng Cần (Hội viên Hội Đông y huyện Cần Giờ - TP HCM) lưu ý: "Người bình thường không có tổn thương về gan nếu lạm dụng, nhất là những trường hợp uống thuốc sắc từ cây chó đẻ (uống đậm đặc) sẽ bị phá hồng huyết cầu, có trường hợp bị làm băng huyết, có khi hư thai...".
Hiện tượng người người nhà nhà cuồng cây thuốc, tự ý dùng, dùng theo lời đồn, dùng cây thuốc phòng chữa bệnh theo kiểu thích thì dùng, dùng không bổ ngang thì bổ dọc… đang rất phổ biến trong xã hội. Dù các lương y liên tục đưa ra cảnh báo nhưng nhiều người vẫn mù quáng, phớt lờ, từ đó không chỉ gây hại cho chính mình và người thân. Mê hồn trận thảo dược được đơm đặt, đồn thổi thải độc gan là điển hình của thực trạng nhức nhối ấy!
