Sự thật về bài thuốc… “đoạt mệnh tán”: Không như lời đồn thổi

Ông Lợi tâm tình khi cập nhật được bài thuốc quý "đoạt mệnh tán" từ hảo tâm của nữ phật tử nguyên là cán bộ ngành thuế, để chắc ăn, ông rà soát nhiều thông tin và rất mừng khi biết được câu chuyện dùng cây xạ can làm vị chủ dược trong bài thuốc "đoạt mệnh" là có thật: "Xạ can theo đông y là vị thuốc quý chuyên trị các chứng liên quan đến cổ họng, nhất là những người bị ung thư vòm họng do hút thuốc lá, như tôi. Nếu sớm biết cây thuốc này, có khi tôi đã không phải vô hóa chất làm gì".

Ông Lợi cho biết ông đang đặt mua cây xạ can từ một người tên Quý ở Lào Cai và sẽ áp dụng cây thuốc này vào bài "đoạt mệnh tán". Ông nói rằng sở dĩ ông cung cấp cho người viết thông tin với những mong sẽ có nhiều người bệnh như ông biết được cây thuốc quý xạ can mà thoát cảnh đớn đau, lo lắng và tốn kém. Từ nhiệt tình của ông Lợi, chúng tôi… vào cuộc để làm rõ những thông tin này.

1. Những ai từng mắc các chứng bệnh ung thư, có người thân bị ung thư hay quan tâm đến ung thư hẳn đã ít nhiều biết đến cây xạ can từng một thuở khiến thiên hạ lên cơn sốt. Chuyện rằng gần 10 năm trước, từ thân phận của một loại thảo dược vô danh bỗng dưng được mọi người biết tới và đổ xô săn lùng, có người vì cần có xạ can để chữa bệnh nan y cho người thân đã mạnh miệng tung tin hoặc tuyên bố giá bao nhiêu cũng mua.

Thời bấy giờ, một đồn mười, mười đồn trăm, vì được gắn với những mỹ từ như “biệt dược”, "cây thuốc thần", "cây thần dược"… nên thiên hạ sùng tượng cây xạ can đến khủng khiếp. Kẻ đang khỏe mạnh cần có xạ can để được khỏe dài lâu và ngăn ngừa mầm họa ung thư. Người vật vã, quay cuồng với xạ can, lòng tràn đầy hy vọng dược chất của cây thuốc này sẽ giúp mình loại trừ được những tế bào ác tính ra ngoài cơ thể.

Cây xạ can và tiêu bản được nghiên cứu tại Bộ môn Thực vật (Khoa Dược - Đại học Y Dược TP HCM).

"Nói thật là trong vô số các loại cỏ cây được dân tình, con bệnh các kiểu biết đến trong những năm qua, xạ can đích thực là tên tuổi lớn. Nó chữa bướu cổ, ung thư vòm họng rất tốt. Những người bị ung thư gan, xơ gan cổ trướng, da tái mét, người gầy rộc chỉ cần uống xạ can vào thì bụng xẹp nhanh chóng, sự sống tưởng mau chóng mất đi trong chốc lát đã sớm trở về".

Đây là tự tình của ông Quý ở Lào Cai - người mà ông Lợi qua một số kênh giới thiệu đã gọi điện đặt mua cả chục ký xạ can sấy khô, mỗi ký giá 1,3 triệu đồng. Ông Lợi nói rằng khi biết được các tính năng của cây xạ can, ông chia sẻ với một số bạn bè vốn là dân nghiện thuốc lá và nay rất sợ bị ung thư vòm họng như ông, và được các bạn nhờ đặt mua để uống trừ hậu họa, thế nên mới có chuyện ông mua đến cả chục ký như vậy.

"Những nơi khác họ bán xạ can chỉ vài ba trăm ngàn một ký nhưng chú Quý bán đến 1 triệu đồng vì tiền nào của đó. Người ta bán lá già lá héo hay lá gì đó có trời mới biết, còn theo như chú Quý giải thích xạ can của chú ấy 100% là đọt búp nhiều dược chất nhất nên giá hơi cao" - ông Lợi cho biết.

Lúc chuyện trò về "biệt dược" xạ can, sau những lời ấy, để minh thị mình có sao nói vậy, ông Lợi bấm điện thoại cho "chú Quý bán xạ can ở Lào Cai" cho người viết tham khảo kinh nghiệm chữa bệnh từ cây thuốc quý mà ông đang nuôi hy vọng. Được bắt trúng đài, đầu dây bên kia ông Quý với tự bạch "anh nay ngoài 50" giọng huyên thuyên, như thế.

2. Theo lương y Trần Minh (ở quận 5), cây xạ can còn gọi cây rẻ quạt, thuộc họ Layơn, bộ phận dùng là thân rễ phơi hay sấy khô. Là loại cây mọc hoang ở khắp nơi trên lãnh thổ Việt Nam, xạ can theo lương y Minh là loại cây cỏ có thân rễ mọc bò, cây cao tối đa 1m, lá hình mác, hơi có bẹ, dài từ 20-40cm, hạt màu xanh đen, hình cầu bóng. Ngoài Việt Nam, cây thảo dược này còn được tìm thấy ở Trung Quốc, Philippines và Nhật Bản. Về tác dụng của cây xạ can, lương y Minh khẳng định cây này chỉ được sử dụng làm thuốc chữa viêm họng, có thể nói là mọi bệnh tật liên quan đến cổ họng như đau cổ, tắc cổ họng, viêm họng hạt, amidan bị sưng mủ…

"Cổ họng là chuyện nhỏ, anh ạ. Xạ can nó còn tống máu ứ, làm tan các khối u, làm lành những vết thương lở loét trong nội tạng, nói chung nó diệt hữu hiệu các khối u. Sỡ dĩ nó có các tác dụng đó vì được các cụ lương y mình qua thực nghiệm xếp nó vào nhóm thanh nhiệt giải độc. Đông y quan niệm mọi bệnh tật, nhất là ung thư do cơ thể ứ độc mà ra. Thường thì chất độc sẽ được cơ thể bài thải theo đường mồ hôi, đại tiểu tiện. Nhưng vì lý do nào đó mà nó ứ lại, nó ứ chỗ nào thì chỗ đó sanh bệnh. Uống xạ can vào, nhờ tác dụng giải độc nên nó sẽ tống khứ chất độc bị ứ trệ. Khi cơ thể sạch độc rồi thì hết bệnh thôi. Nó chữa ung thư gan cũng hay lắm". 

Còn chưa kịp "hết hồn" trước lòng nhiệt tình giới thiệu của người đàn ông tên Quý thì khi gọi điện thoại cho người phụ nữ tên Hương hỏi thăm tác dụng chữa bệnh của cây xạ can mà chị này rao bán, người viết "choáng" khi được chị ta tiết lộ các tác dụng trục ung thư, khử bệnh gan của cây xạ can có dáng hình giống cánh quạt. Nhất là khi chị ta hùng hồn nói xạ can là cây cùng họ, là anh em với cây xạ đen, mà xạ đen được chữa ung thư nên xạ can cũng ít nhiều có các đặc tính diệt ung thư như vậy?!

Tràn lan các thông tin rao bán xạ can và xạ đen chữa ung thư…

- Ung thư vòm họng thì em có biết chứ ung thư gan mà nó (xạ can-PV) cũng chữa dứt nọc luôn thì em chưa nghe bao giờ!

- Vậy thì em thiếu sót quá rồi, xạ can nó chữa gan đại tài luôn. Anh nhà chị trước uống quá bị xơ gan cổ trướng, đi khám bác sĩ chẩn đoán giai đoạn cuối bảo đưa anh về, anh muốn ăn gì thì cho ăn rồi lo hậu sự. Ấy thế mà khi biết được bài thuốc xạ can này được phối với cam thảo thành bài “đoạt mệnh tán” mà ảnh sống được gần chục năm rồi đấy, giờ đang đi du lịch Thái Lan, em ạ!

Theo như những gì người viết thu thập được thì gần 10 năm trước, tên tuổi của cây xạ can đã được nhiều người biết tới khi được xem là khắc tinh của các chứng bệnh bác sĩ chê. Gần 10 năm sau, sau thời gian dài im hơi lặng tiếng trước quá nhiều loại cỏ cây bị đám đầu nậu và người đời gán cho cái mác "thần dược" diệt ung thư với những đơm đặt thái quá như trinh nữ hoàng cung, hoàng ngọc, tam thất, chó đẻ, kim tiền thảo, mật nhân, nở ngày đất…, giờ đây cây xạ can rục rịch tái sốt. Chẳng biết phía sau cái sự sốt này có “bàn tay đen” của các trùm dược liệu hay không nhưng rõ ràng, thông tin rao bán cây xạ can và cả cây xạ đen chữa đủ loại ung thư này nọ hiện tràn giang đại hải.

3. Trong “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”, cố GS-TS Đỗ Tất Lợi ghi ngoài tác dụng chữa mọi bệnh tật liên quan đến cổ họng, cây xạ can còn được nhân dân một số địa phương dùng chữa sốt, đại tiểu tiện không thông, sưng vú tắc tia sữa, dùng làm thuốc lọc máu, chữa kinh nguyệt đau đớn, chữa người bị các triệu chứng báng bụng (bụng to, nước óc ách, da đen sạm) bằng cách giã xạ can tươi vắt lấy nước uống đến khi tiểu được thì ngưng lại. Có nơi còn dùng chữa rắn cắn bằng cách nhai củ tươi nuốt lấy nước rồi dùng bã đắp lên chỗ vết thương.

Chùa Hội Sơn - nơi ông Lợi tiếp cận được bài thuốc “đoạt mệnh tán” với cây xạ can làm chủ dược.

Cũng từ ghi chép của cố GS-TS Đỗ Tất Lợi, mới biết bài thuốc "đoạt mệnh tán" với ý nghĩa "cướp lại tính mệnh đã nguy cấp" là có thật, nhưng chỉ dừng lại trong phạm vi chữa trị cho những người bị nguy cấp vì tắc cổ họng, tuyệt nhiên không có chuyện ai đó bị các chứng ung thư như gan, thận, phổi, cổ tử cung… sắp lìa trần chỉ cần chiêu "đoạt mệnh tán" là… thoát nạn. Và khác với lời truyền miệng của nhiều người, bài thuốc cổ "đoạt mệnh tán" không phải là bài độc vị (chỉ riêng xạ can-PV) hay "phối xạ can với cam thảo", mà phải phối xạ can với một số vị khác: "Xạ can 4g, hoàng cầm 2g, sinh cam thảo 2g, cát cánh 2g, các vị tán nhỏ, dùng nước lã đun sôi để nguội mà chiêu (uống chậm uống ít) thuốc" - trích từ tài liệu của cố GS-TS Đỗ Tất Lợi.

Theo các lương y, về cơ bản, xạ can là cây thuốc quý nhưng không hiếm và là cây thuốc quý có độc. Bởi các tài liệu đông dược cổ xưa và ngày nay đều có chung nhận định xạ can có vị đắng, tính hàn, vào hai kinh can-phế và hơi độc. Do đó việc sử dụng phải trong liều lượng cho phép (tùy tình trạng sức khỏe của người bệnh mà mỗi lần dùng từ 3-6g dưới dạng thuốc sắc) và đã qua sắc nấu, tuyệt nhiên không có chuyện dùng nhiều giảm bệnh nhiều cũng như "dùng tươi là tốt nhất bởi chất thuốc không bị sức nóng của lửa tiêu hủy" như chia sẻ của những người bệnh.

"Vì xạ can có tính hàn (lạnh) nên những người tỳ vị hư hàn cũng không được phép dùng nếu không muốn tình trạng sức khỏe nguy hại thêm" - lương y Trần Minh, lưu ý và chia sẻ kinh nghiệm dùng xạ can. Theo đó, trong môi trường tự nhiên, xạ can sẽ có nhiều chất thuốc nhất khi được đào lấy thân rễ vào các mùa xuân, hoặc thu: "Đào xong phải rửa sạch ngay, cắt bỏ rễ con rồi mang đi sấy hoặc phơi khô. Khi dùng phải ngâm nước gạo một hai ngày cho mềm và hủy một số chất độc, sau đó thái mỏng dùng dần".

Theo bác sĩ Trang Xuân Chi (Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bình Định) thì phụ nữ đang mang thai và người cho con bú không được dùng xạ can. Và vì xạ can có độc nên khi nhai với muối để sát trùng vòm họng (chữa viêm họng hạt) không được lạm dụng dễ dẫn đến phồng rộp niêm mạc miệng.

Cùng với HIV/AIDS, ung thư là căn bệnh thời đại, là cơn ác mộng của không chỉ riêng ai, đặc biệt với những người đang lâm trọng bệnh, có người thân lâm bệnh hoặc gia đình có tiền sử người thân bị ung thư. Trong những năm qua, để ngăn ngừa, chống chọi với ung thư, đã có hàng ngàn vạn người quay quắt, lãng phí không biết bao nhiêu tiền của cũng như bỏ qua các cơ hội vàng trong chữa trị, và chết oan mạng khi đặt niềm tin, nuôi hy vọng và các cây thuốc bị dân đầu nậu tung hô chữa ung thư hiệu quả