“Tỉ phú khùng” Richard Branson
Nhưng đó không phải là những điều khiến ông nổi tiếng. Điều làm Branson đặc biệt, ngoài tài sản của ông, là những cuộc phiêu lưu trên toàn cầu và tính tình cực kỳ cổ quái của ông. Theo trang web của Virgin, Branson, 67 tuổi, không định nghỉ hưu và sẽ “dành phần lớn thời gian của ông làm việc vì các sáng kiến phi lợi nhuận”.
Tỉ phú thích phá kỷ lục thế giới
Việc nỗ lực... phá các kỷ lục thế giới được ông xem như là thú vui. Vào năm 1985, chiếc tàu của Branson, Virgin Atlantic Challenger, bị đắm ngay trước khi phá kỷ lục vượt Đại Tây Dương bằng phương tiện thủy nhanh nhất. Branson và thủy thủ đoàn được cứu thoát và đã chính thức phá kỷ lục vào năm 1986. Một năm sau, khinh khí cầu của ông Virgin Atlantic Flyer cũng đã vượt Đại Tây Dương thành công.
Tháng 1-1991, Branson từng vượt Thái Bình Dương từ Nhật Bản tới vùng Bắc Cực thuộc Canada, đi qua 10.800 km, trên một khinh khí cầu với kích thước 74.000 m3. Giai đoạn 1995-1998, Branson và những người đồng chí khác, Per Lindstrand (kỹ sư, phi công, doanh nhân và nhà phiêu lưu mạo hiểm người Thụy Điển), Vladimir Dzhanibekov (phi hành gia vũ trụ người Uzbekistan - thời Liên Xô cũ), Larry Newman (phi công và chuyên gia khinh khí cầu người Mỹ), và Steve Fossett (doanh nhân và nhà phiêu lưu mạo hiểm người Mỹ) đã cùng nhau nỗ lực đi vòng quanh trái đất không nghỉ bằng khinh khí cầu.
 |
| Branson và hòn đảo Necker thuộc sở hữu của ông. |
Vào cuối năm 1998, họ lập một kỷ lục thế giới với hành trình khinh khí cầu dài nhất từ Morocco tới Hawaii, nhưng không kịp lập kỷ lục và bị nhóm của Bertrand Piccard (bác sĩ tâm lý, chuyên gia khinh khí cầu người Thụy Sĩ) và Brian Jones (chuyên gia khinh khí cầu người Anh) đánh bại. Nhóm này đã hoàn tất hành trình vòng quanh trái đất bằng khinh khí cầu Breitling Orbiter vào tháng 3-1999.
Tháng 3-2004, Branson lập kỷ lục khi đi từ Dover thuộc Anh sang Calais thuộc Pháp trên chiếc xe lội nước Gibbs Aquada của ông trong 1 giờ 40 phút và 6 giây, kỷ lục thế giới về thời gian vượt qua eo biển Anh với một chiếc xe lội nước, phá sâu kỷ lục trước đó gần 5 tiếng đồng hồ.
Rồi tháng 9-2009, Branson cùng các con trai nỗ lực tìm cách vượt Đại Tây Dương bằng chiếc thuyền buồm Virgin Money nhưng bất thành. Sau 2 ngày và 4 tiếng đồng hồ lênh đênh trên biển, chiếc thuyền gặp một trận bão lớn, bị xé tan, và họ đành bỏ cuộc.
Branson cũng có tham vọng chinh phụ vũ trụ. Ông sở hữu một phi thuyền vũ trụ tên VSS Enterprise. Đây là một phi thuyền tư nhân được thiết kế để đưa hành khách lên quỹ đạo với giá 200.000 USD một vé (Branson tuyên bố hành khách có thể trả bằng tiền Bitcoin) Tuy nhiên, sứ mệnh này bị gián đoạn khi chiếc phi thuyền phát nổ trong một vụ bay thử vào tháng 10-2014 khiến một phi công thiệt mạng và một người khác bị thương.
Ngay cả lịch làm việc mỗi ngày của ông, ta đã có thể thấy nhiều điều thú vị. Mỗi ngày tất nhiên một khác, nhất là với tỉ phú, nhưng Branson đã hé lộ nhiều điều với bài đăng blog tháng 4-2017, cho thấy thời khóa biểu của ông ra sao. Ông thức dậy lúc 5 giờ sáng mỗi ngày.
“Dậy sớm giúp tôi rất sung mãn, và lên lịch một ngày của mình hiệu quả”. Cũng nhờ thế, ông có nhiều thời gian cho gia đình và cho bữa sáng. “Điều đó không chỉ khiến gia đình biết họ quan trọng thế nào với tôi, mà còn chuẩn bị rất tốt để tôi bắt đầu một ngày mới”.
Sau đó, ông sẽ chơi thể thao, những hoạt động ưa thích nhất của ông là lướt sóng, bơi lội, đạp xe và quần vợt. Năm 2010, ông từng chạy hết cuộc marathon London 42 km trong khi mặc quần áo như một chú bướm. Năm 2009, Branson lướt sóng với một cô người mẫu xinh đẹp trần như nhộng bám sau lưng. Ông cũng từng lướt sóng thi với cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Trên blog của mình, Branson khuyên tất cả những ai có thể tiếp cận với các mặt nước lớn nên lướt sóng. “Hiếm có thứ gì mang lại cảm giác tự do, phấn khích và hòa hợp với thiên nhiên như thế, và cả cơn lốc adrenaline phi thường mà nó mang lại cho bạn” - tỉ phú người Anh viết trên blog của ông.
 |
| Branson và gia đình. |
Dậy sớm không chỉ là để tập thể dục: Branson sống trên đảo Necker thuộc quần đảo Virgin thuộc Anh ở Caribe (ông đã mua cả hòn đảo này với giá 320.000 USD vào năm 1979). “Sống ở quần đảo Virgin, tôi thích lên mạng từ sớm để có thể làm việc với các văn phòng của chúng tôi ở những múi giờ khác - ông viết - tôi có thể xem qua toàn bộ các thư điện tử của tôi trước khi thế giới lên mạng”.
Ở văn phòng, Branson không thích quần áo vest và cà-vạt may riêng. “Tôi ghét cà-vạt. Tôi không hiểu tại sao người ta lại chịu đeo cà-vạt” - ông nói với Wall Street Journal hồi năm 2014. Một ngày làm việc của ông bao gồm việc kiểm tra rất nhiều tài khoản mạng xã hội của ông, đọc tin tức và chỉ đạo cho nhân viên.
“Làm lãnh đạo kinh doanh hiện đại đồng nghĩa phải luôn sẵn sàng và biết rõ điều mình nói. Tôi luôn kiểm tra trước hết với đội ngũ Virgin của tôi” - Branson viết. Ông cũng vẫn dùng sổ tay để theo dõi công việc. “Bí mật của tôi là phải viết tất cả ra! Tôi không thể nói gì với các bạn nếu tôi không có bút và sổ tay để viết lại những ý tưởng ngay khi chúng xuất hiện với tôi” - Branson viết. Mỗi ngày ông cũng uống khoảng 20 cốc trà, không đường.
Về đồ ăn, Branson không quá cầu kỳ, ông thích bánh mì kẹp trứng “món hầm của vợ ông, thịt băm nấu với khoai tây hầm hay thịt nướng”. Ông cũng có rất nhiều sở thích, như chơi cờ, tập yoga và Thái Cực quyền. Ông không phải là người hay xem ti vi, nhưng thích những bộ phim lạ (ông từng thủ một vai nhỏ trong bộ phim 007 Casino Royale) và nghe nhạc của Peter Gabriel, Mike Oldfield và The Sex Pistols. Sau bữa tối với gia đình và bạn bè, một ngày của Branson luôn kết thúc vào 11 giờ đêm. Ông nói ông cần khoảng 6 tiếng ngủ sâu để lại tươi tỉnh vào sáng hôm sau.
Cục nam châm với truyền thông
Là người sáng lập và điều hành đế chế kinh doanh Virgin, Branson là một trong những người Anh nổi tiếng nhất, luôn thu hút rất nhiều sự chú ý của giới truyền thông. Ở đỉnh cao của sự nghiệp và danh vọng, ông từng được nhắc tới như một ứng viên thủ tướng, hay thậm chí là hoàng gia Anh. Sinh ngày 18-7-1950 trong một gia đình trung lưu ở hạt Surrey, Branson là con cả trong 3 anh em.
Cha ông, Edward (Ted) Branson là một luật sư, nghề truyền thống của dòng họ. Hầu hết mọi người nhất trí Branson thừa hưởng vẻ ngoài Bắc Âu và tinh thần phiêu lưu từ mẹ ông, Eve Branson, cựu vũ công, diễn viên điện ảnh và tiếp viên hàng không. Eve Branson dồi dào năng lượng và cấp tiến tới mức bà đã học bay tàu lượn vào thời mà còn chưa có mấy phụ nữ biết lái xe. Bà cũng từng tham gia huấn luyện với Không quân hoàng gia Anh trong Thế chiến 2.
Sau khi Branson tới London năm 1967, ở tuổi 17, ông mở công ty đầu tiên, xuất bản tạp chí Student nhắm vào những nhà hoạt động xã hội trẻ. Bản đầu tiên ra mắt tháng 1-1968 và đạt tới 100.000 bản phát hành ở đỉnh điểm của nó. Student đã là bàn đạp vững chắc cho sự nghiệp kinh doanh của Branson. Ông bắt đầu kinh doanh vụ thứ hai năm 1970, một cửa hàng bán lẻ đĩa nhạc qua thư tên là Virgin Mail.
Tuy nhiên, cuộc đình công của ngành bưu điện Anh năm 1971 buộc Branson phải điều chỉnh chiến lược. Thay vì bán qua thư, giờ ông có một cửa hàng đĩa cố định ở London. Việc kinh doanh không được như dự định và có lúc ông đã nợ khoản tiền lên tới 20.000 USD. Ông nghĩ ra một kiểu lừa đảo nhà chức trách, mạo nhận hàng của mình là để xuất khẩu, nhằm trốn thuế. Nhưng ông đã không thoát được, bị đưa ra tòa và tuyên án tù.
Ông và gia đình đã phải bỏ ra khoản tiền tương đương 45.000 USD để được tự do. Tổng cộng, đã có lúc ông nợ nần tới 90.000 USD, bao gồm cả các khoản phạt và nợ thuế với chính quyền.
 |
| Branson vui đùa cùng cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama. |
Nhưng tình hình khá hơn với hãng Virgin Records, được thành lập năm 1973, khi hãng lần lượt mời được về Mike Oldfield, Sex Pistols, Boy George, Culture Club, Peter Gabriel, Phil Collins, Janet Jackson, và cả Rolling Stones trứ danh. Tới năm 1983, đế chế Virgin của Branson đã bao gồm 50 công ty đa ngành khác nhau.
Ông cũng lập một hãng hàng không vào năm 1984, bắt đầu từ một chiếc máy bay đi thuê duy nhất. Hãng đã sống sót qua rất nhiều biến động và dần trở thành hãng hàng không chuyên chở khách vượt Đại Tây Dương lớn thứ ba thế giới.
Virgin, giờ là một đại tập đoàn giải trí, hàng không, bán lẻ, du lịch, khách sạn, tài chính, phim ảnh, đài phát thanh..., vẫn chịu sự kiểm soát chặt chẽ của Branson. Tài sản kếch xù đã giúp Branson có cuộc sống tự do nhất ông có thể nghĩ ra. Năm 1979, ông mua đảo Necker rộng gần 30 héc-ta ở Caribe và đã đầu tư 20 triệu USD vào đó cho một căn nhà 10 phòng ngủ, 2 căn nhà cho khách, 1 nhà máy lọc nước biển, các cơ sở phát điện, cũng như nhập các loại cây cối khác nhằm diệt bớt giống cây bản địa áp đảo.
Ông cũng kiếm tiền rất khá từ hòn đảo này, bằng cách cho thuê nó với giá 20.000 USD mỗi đêm. Các vị khách của ông bao gồm những người cũng đình đám như ông, chẳng hạn Công nương quá cố Diana, đạo diễn Steven Spielberg, diễn viên Mel Gibson và nhân vật truyền hình Oprah Winfrey.
Căn nhà của ông ở đảo Necker từng bị sét đánh và thiêu rụi. Khoảng 20 người đang ở trong nhà lúc đó, bao gồm Branson, gia đình ông và nữ diễn viên nổi tiếng Kate Winslet (vai nữ chính trong phim Titanic) đã thoát chết.
Ngoài đảo Necker, ông còn sở hữu các đảo Moskito Island (mua với giá 10 triệu USD năm 2007) và Makepeace (ở cửa sông Noosa, Queensland, Australia), một chiếc siêu du thuyền tên là Necker Belle (dài 32 mét), tàu ngầm Necker Nymph (chứa được 3 người và có thể lặn sâu 30 mét).
Branson kết hôn với Kristen Tomassi năm 1972, nhưng họ ly dị 4 năm sau đó. Ông nói về cuộc hôn nhân đó một cách khá bình thản: “Khi mới ngoài 20, tôi kết hôn nhưng cuộc hôn nhân chẳng được bao lâu. Chúng tôi có lẽ đều còn quá trẻ. Tôi vẫn là bạn bè với vợ cũ và khá thân với các con cô ấy”.
Năm 1989, Branson cưới Joan Templeman và sống với nhau đến nay. Họ có 2 con, Holly và Sam. Branson tỏ ra là người rất tôn trọng các giá trị gia đình. “Vợ thứ hai của tôi, Joan, đã quyết định là chúng tôi sẽ có con - ông kể - nhưng đứa con đầu của chúng tôi sinh non và chết sau 4 ngày. Khi đó thật buồn, nhưng chúng tôi đã có một đứa khác. Tôi đã có mặt khi con gái tôi, Holly, chào đời, nhưng thật tiếc là lại không thể làm thế với Sam. Gia đình là cả thế giới với tôi, quan trọng hơn nhiều so với việc kinh doanh. Chúng tôi may mắn vì có một gia đình lớn gần gũi, với cả anh em họ, các cô dì, các cháu...”.
