Bùi Công Nguyên, tên anh còn mãi với núi rừng Tây Bắc

1. Chúng tôi có mặt tại tiểu khu Nhà nghỉ, thị trấn Nông trường Mộc Châu, Sơn La vào một ngày đầu hè nắng bỏng rát. Ngôi nhà bé nhỏ của liệt sĩ Bùi Công Nguyên nằm nép vào chân đồi chè. Tuy nhỏ nhưng rất sạch sẽ, gọn gàng.

Đón chúng tôi là ông Bùi Đức Lợi, bố của Thượng úy Nguyên. Dù cái ngày anh Nguyên hy sinh tính đến nay đã được hơn 6 tháng nhưng trên khuôn mặt người cha vẫn còn đầy vẻ ưu tư, sầu muộn. Trò chuyện với chúng tôi, ông cứ nhắc đi nhắc lại những ngày tháng tươi vui hạnh phúc, khi mà ngôi nhà lúc nào cũng vang tiếng nói cười của vợ chồng Nguyên, của đứa cháu gái xinh xắn…

Gia đình ông Lợi quê gốc ở Thái Bình, song đã lập nghiệp ở Sơn La mấy mươi năm. Cả hai vợ chồng đều là công nhân Nhà máy chè Mộc Châu. Hai vợ chồng sinh được 4 người con, thì chỉ có mình Bùi Công Nguyên là con trai.

Từ nhỏ, Nguyên là một cậu bé khỏe mạnh, nhanh nhẹn và luôn tỏ ra thích nghề công an, thích được truy bắt tội phạm. Tốt nghiệp THPT, Nguyên đăng ký làm chiến sĩ phục vụ có thời hạn tại Trại giam Yên Hạ. Sau một năm công tác đạt thành tích tốt, Nguyên được cử đi học tại Trường trung cấp Trại giam ở  Văn Giang, Hưng Yên.

Tốt nghiệp, Bùi Công Nguyên về công tác tại Trại giam Công an tỉnh Sơn La. Năm 2011, Nguyên được cấp trên tạo điều kiện về công tác tại Công an huyện Mộc Châu.

Nguyên thuộc biên chế của Đội An ninh, song mỗi khi có chuyên án hình sự hay ma túy Nguyên đều được cấp trên trưng dụng. Biết sự manh động của tội phạm ma túy, ông Lợi thường xuyên nhắc nhở con cần hết sức thận trọng, mưu trí khi đấu tranh với loại tội phạm này. Nhưng, có ai biết được chữ ngờ…

Di ảnh của đồng chí Bùi Công Nguyên.

Chiều muộn ngày 28/1/2015, bà Lợi tự nhiên thấy ruột nóng như lửa đốt. Bà hỏi chồng: "Thằng Nguyên có điện nói khi nào về không ông. Nó đi hai hôm rồi đấy". Ông Lợi vừa tắm cho cháu nội xong, cười: "Chắc nó lại theo chuyên án rồi. Hôm qua tôi gọi thì thấy có tín hiệu, nhưng nay thì "ngoài vùng phủ sóng rồi".

Khoảng 6 giờ kém, đột nhiên máy điện thoại của ông Lợi rung lên. Phía đầu dây bên kia là một đồng đội của Nguyên ở Công an huyện Mộc Châu, báo tin Nguyên bị thương và đang được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện huyện. Khi gia đình có mặt ở bệnh viện thì Nguyên đã trút hơi thở cuối cùng.

Thượng úy Nguyên hy sinh khi mới 31 tuổi, bỏ lại người vợ trẻ cùng đứa con thơ mới chập chững biết đi. Trong lễ truy điệu người chiến sỹ dũng cảm, không ai cầm được nước mắt.

2. Tiếp xúc với lực lượng Công an huyện Mộc Châu, chúng tôi được hiểu rõ hơn về gương hy sinh anh dũng của Thượng úy Nguyên.

Thực hiện kế hoạch số 21 ngày 28/1/2015 của Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế - ma túy Công an huyện Mộc Châu, ngày 28/1/2015 một tổ công tác thuộc Công an huyện tiến hành mật phục trên Quốc lộ 43 (xã Mường Sang, Mộc Châu). Tổ công tác gồm 5 đồng chí: Nguyễn Công Hưng, Lê Thanh Hải, Nguyễn Thanh Tùng, Nguyễn Quốc Khách và Bùi Công Nguyên.

Xã Mường Sang nằm trên Quốc lộ 43 từ Mộc Châu đi cửa khẩu Lóng Sập, rồi sang nước bạn Lào. Đã từ lâu đây là một trong những cung đường "nóng" của bọn tội phạm ma túy vùng Tây Bắc. Các đối tượng thường nhận hàng từ Lào, qua Lóng Sập về thị trấn Mộc Châu rồi xuống các tỉnh miền xuôi. Công an huyện Mộc Châu, Công an tỉnh Sơn La đã phá hàng chục chuyên án về ma túy mà các đối tượng chọn tuyến đường vận chuyển là Quốc lộ 43.

Đặc biệt những năm gần đây, tội phạm ma túy ngày càng manh động. Mỗi khi vận chuyển "hàng" chúng luôn mang theo vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả lại lực lượng truy bắt khi cần thiết. Bởi vậy cuộc chiến với tội phạm ma túy ngày càng trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết.

Khoảng 17 giờ 15 phút ngày 28/1, tổ công tác nhận được thông tin có một đối tượng nam giới điều khiển xe máy đi trên Quốc lộ 43, theo hướng từ Lóng Sập đi thị trấn Mộc Châu nghi vận chuyển ma túy nên đã triển khai chốt chặn để kiểm tra. Ít phút sau thì xuất hiện hai người đàn ông dân tộc Mông đi trên hai chiếc xe máy. Khi đi qua vị trí tổ công tác chốt chặn, phát hiện thấy lực lượng Công an đối tượng đã tăng ga bỏ chạy về hướng thị trấn Mộc Châu.

Ông Bùi Đức Lợi hằng ngày vẫn hay ngóng con trai về mỗi buổi chiều.

Không để đối tượng chạy thoát, đồng chí Bùi Công Nguyên đã cùng đồng đội truy đuổi đến địa phận bản La Ngà I (xã Mường Sang) thì ép được các đối tượng vào lề đường. Đồng chí Nguyên yêu cầu đối tượng cho kiểm tra hành chính, nhưng hắn không chấp hành.

Do đã có kinh nghiệm đấu tranh chống ma túy, Thượng úy Nguyên nhanh chóng phát hiện phía túi bên phải áo khoác của đối tượng (sau này làm rõ là Tráng A Trá  SN 1977, trú bản Co Cháy, xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La) nổi lên một cục nghi là "hàng nóng".

Nguyên lập tức lao đến chộp vào ngực áo Trá, song đã bị hắn dùng hai tay giữ chặt. Vừa giằng co với đối tượng, Thượng úy Nguyên vừa kêu to lên để người dân đến hỗ trợ. Nghe tiếng kêu anh Vì Văn Khánh (SN 1989 trú tại bản La Ngà 1, Mường Sang) chạy đến trợ giúp. Tuy nhiên, khi anh Khánh chưa kịp tiếp ứng thì Trá đã nhanh tay bóp cò.

Viên đạn trúng vào ngực của đồng chí Nguyên, nòng súng tiếp tục hướng về phía anh Khánh. Dù đã bị trúng đạn, Nguyên vẫn dùng một thế võ quật ngã đối tượng, làm khẩu súng văng ra bên cạnh.

Anh Khánh đã cùng với đồng đội đưa đồng chí Nguyên đi cấp cứu nhưng vì vết thương quá hiểm, Nguyên đã tử vong. Đối tượng đã bị đưa về Cơ quan Công an để điều tra.

"Thượng úy Nguyên là một sĩ quan rất dũng cảm, gan dạ khi đấu tranh với tội phạm ma túy. Nguyên đã tham gia phá hàng chục vụ án, cùng đồng đội bắt giữ hàng chục đối tượng ma túy nguy hiểm. Trong 3 năm công tác tại Công an huyện Mộc Châu, Thượng úy Nguyên luôn thể hiện mình là cán bộ có năng lực, được đồng đội tin yêu, mến phục…" - Đại tá Lê Minh Loan, Trưởng Công an huyện Mộc Châu nói về cấp dưới - đồng đội của mình.

3. Cuộc trò chuyện của chúng tôi với ông Bùi Đức Lợi, bị gián đoạn khi cháu Bùi Dung Nhi (cháu nội ông Lợi - con anh Nguyên) đi mẫu giáo về. Thấy chúng tôi mặc áo giống bố, Nhi nhoẻn miệng cười chạy lại, túm vạt áo chúng tôi hỏi: "Chú ơi sao bố cháu đi đâu mà lâu về thế ạ?".

"Con bé ngây thơ lắm các chú ạ. Ngày nào nó cũng hỏi bố Nguyên đi đâu, sao đi công tác lâu thế? Thỉnh thoảng cháu lại chạy ra bàn thờ thằng Nguyên rồi dang tay ra bắt bố bế. Chúng tôi cứ phải giấu là bố cháu đang đi bắt phạm…" - ông Lợi kể, hai mắt đỏ hoe.

Rồi ông kể tiếp: "Tham gia nhiều chuyên án ma túy lớn, Nguyên hay giấu gia đình. Nhưng mỗi lần thấy con về nhà quần áo tả tơi, lấm lem bụi đất thì chúng tôi cũng có thể đoán ngay ra được Nguyên vừa đi đánh án về".

Cháu Bùi Dung Nhi, con gái đồng chí Nguyên.

Tháng 7/2014, Nguyên là một thành viên trong tổ 8 người tham gia Chuyên án 279LN. Tổ công tác phục kích tại xã Vân Hồ (Mộc Châu). Cuộc đọ súng với 25 đối tượng buôn bán ma túy ngày 19/7 diễn ra quyết liệt, Thượng úy Lường Phát Chiêm đã ngã xuống. Thoát hiểm trở về Nguyên rất buồn vì đồng đội của mình hy sinh. Sự kiện ấy càng nung nấu anh quyết tâm phải quét sạch bọn tội phạm ma túy.

"Nó cứ đi suốt đấy anh ạ. Hôm nay ở Sơn La, mai đã sang Hòa Bình, Phú Thọ… Thằng Nguyên cũng hay phải đi đêm hôm nên tỏ ra thiếu ngủ, cứ về nhà là ngủ li bì. Nhưng cứ nghe tiếng con khóc là bật dậy dỗ dành…" - Mẹ đẻ Thượng úy Nguyên chia sẻ.

"Thằng Nguyên vốn rất to con, khỏe mạnh. Hàng ngày mỗi khi đi làm về đều chạy đến công kênh cái Nhi lên vai. Hai bố con quấn quýt lắm, rảnh lúc nào bố lại đưa con đi ra thị trấn chơi. Nguyên đặc biệt thích ăn mấy món chả cuốn lá lốt, bê chao, lẩu bò… Mỗi lần Nguyên đi công tác về, Nguyên đều xắn tay vào bếp nấu nướng" - bà Lợi kể tiếp.

"Sau khi Nguyên hy sinh, Công an huyện Mộc Châu cũng như lãnh đạo Bộ Công an vẫn thường xuyên quan tâm, thăm hỏi đến gia đình nên nỗi đau cũng dần nguôi ngoai. Tới đây cháu Dung (vợ đồng chí Nguyên) cũng được lãnh đạo Công an huyện tạo điều kiện được phục vụ trong lực lượng CAND".

Ông Lợi cũng nhớ mãi thời điểm trước khi Nguyên hy sinh. "Chiều hôm 27/1/2015, khi tôi gọi điện hỏi thăm, Nguyên còn bảo sẽ tặng tôi một chiếc áo bông mới được đơn vị cấp phát. Tôi bảo con đi trực chiến nhiều, đêm hôm rét buốt cứ giữ lấy mà mặc, nhưng nó còn động viên: "Bố tuổi cao rồi, cần hơn con"...