Truy lùng kẻ gieo rắc "cái chết trắng": Sức mạnh của sự cảm hóa (Kỳ 2)

Với đối sách phù hợp, mang tính nhân văn cao thể hiện sự mưu trí, dũng cảm, quyết liệt, tài tình, toàn bộ đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy lớn từ Lào sang các nước trong khu vực do Nguyễn Văn Cẩn cầm đầu đã bị C17 bóc gỡ hoàn toàn.

Lại nói chuyện Tổ công tác đặc biệt sau khi bắt sống “trùm” ma túy Nguyễn Văn Cẩn đã không về Việt Nam ngay mà quay lại Viêng Chăn để trình báo Cục Phòng chống ma túy và Bộ An ninh Lào. Mới hay trước đó chưa đầy tháng, một Cục phó và một cán bộ Cục Phòng chống ma túy Lào vừa bị bọn tội phạm ma túy bắn chết trên đường làm nhiệm vụ.

Thật không may hôm ấy lại vào ngày chủ nhật, ngoài cán bộ trực ban ra thì không ai có đủ thẩm quyền giải quyết vụ việc. Trước tình hình đó, Tổ công tác đành phải ghi vào sổ trình diện có xác nhận của trực ban Bộ An ninh Lào và điện thoại về lãnh đạo Tổng cục Cảnh sát nhân dân, Bộ Công an cùng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xin ý kiến. Tổ công tác nhận được lệnh: đưa Nguyễn Văn Cẩn về địa phận Việt Nam nơi gần nhất để làm nốt các thủ tục pháp lý.

Lúc này, khoảng 13h. Xác định nếu ở lại Viêng Chăn qua đêm sẽ không đảm bảo an toàn, Tổ công tác quyết định sẽ về Việt Nam ngay. Chiếc Ford Transit được bóc toàn bộ phần ngụy trang, trở lại nguyên trạng xe công vụ của Công an nhân dân Việt Nam, lao vun vút về hướng cửa khẩu Cầu Treo. Về cách biên giới khoảng 100km thì Tổ công tác gặp chiếc xe của tốp 13 cảnh sát cơ động của Công an Nghệ An sang đón.

2 xe về đến Trụ sở Công an tỉnh Nghệ An là 12h đêm. Cẩn được đem ra hỏi cung ngay. Cuộc hỏi cung kéo dài đến tận 2h sáng, nhưng không đạt kết quả lắm bởi Cẩn giở bài "không biết tiếng Việt" và không chịu ký vào bản cung.

Cho đến khi bị di lý về Trại giam T16, Cẩn mới biết rằng, mình đang bị Cơ quan Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an bắt giam chứ không phải Công an Nghệ An. Cơ may thoát tội gần như không còn, Cẩn hết trò vờ vĩnh và bắt đầu khai nhận.

Trên đường áp giải ra Hà Nội, Cẩn cũng không ngờ mình lại được đối xử tử tế đến thế. Cẩn bị đau chân, cán bộ áp giải cho lọ dầu gió. Ăn cơm cũng được tháo còng, ngồi cùng mâm... đến nỗi, cô bé phục vụ quán cơm bưng nước mời khách còn rót cho Cẩn trước vì thấy "ông này già nhất...".

Cũng bởi những ân nghĩa đó mà có lúc Cẩn đã tâm sự rất thật: "Sang Lào đã lâu, nghe nói bên này (Việt Nam) Công an toàn treo người lên đánh kinh lắm. Rồi tôi lại đem những điều đó ra hù dọa đám đàn em. Hóa ra không phải. Mang tội như tôi mà được đối xử thế này, tôi cám ơn cán bộ lắm".

Cẩn còn nói với Thiếu tá Quang rằng: "Ngần này tuổi rồi, chết tôi chẳng sợ. Nếu các anh đánh tôi, chết tôi cũng không khai. Nhưng vì phục cái cách cư xử của các anh thì tôi khai...".

Với đối sách phù hợp, mang tính nhân văn cao thể hiện sự mưu trí, dũng cảm, quyết liệt, tài tình, toàn bộ đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy lớn từ Lào sang các nước trong khu vực do Nguyễn Văn Cẩn cầm đầu đã bị C17 bóc gỡ hoàn toàn.

Bắt giữ Nguyễn Văn Quý vận chuyển 144 bánh heroin ngay trên đường cao tốc pháp vân - Cầu Giẽ.

"Tội phạm ma túy và cuộc đấu tranh chống các loại tội phạm về ma túy có những đặc thù của nó. Đó cũng là thách thức đối với Cơ quan điều tra, đòi hỏi điều tra viên phải kiên trì, mưu trí, sáng tạo trong mọi tình huống, biết sử dụng biện pháp nghiệp vụ một cách bài bản thì mới có thể chiến thắng được”, Đại tá, Cục trưởng C17 Nguyễn Anh Tuấn tâm sự.

Tội phạm ma túy thường rất manh động. Những kẻ đã dính vào buôn bán cái chết trắng xác định tội rất nặng nên thường có tâm lý sẵn sàng chống trả tới cùng. Không ít trường hợp tội phạm ma túy táo tợn, liều lĩnh gây thương vong cho cán bộ, chiến sĩ.

Đau thương mất mát trong chiến tranh đã đành một nhẽ, nhưng ngay giữa thời bình, các anh vẫn thầm lặng hy sinh xương máu vì cuộc sống bình yên của nhân dân. Đó quả thực là những nguy hiểm khôn lường mà lực lượng phòng, chống tội phạm về ma túy mà Cục C17 là nòng cốt, đang phải đối mặt đêm ngày.

Một thách thức nữa trong các chuyên án ma túy là đa phần các đối tượng đều có sự liên hệ huyết thống không ít thì nhiều. Bởi vậy nên đấu tranh lại càng khó khăn.

Có trường hợp lúc bắt quả tang, lượng ma túy thu được không nhiều. Nhưng bằng con mắt nghiệp vụ tinh tế, khả năng phân tích tình huống cũng như nghiệp vụ sắc bén, Cơ quan điều tra đã lần ra được những đường dây ma túy cực lớn, các hành vi phạm tội đã xảy ra trong quá khứ, có khi là cả 10 năm trước.

Điển hình như Chuyên án 396F do Nguyễn Đức Lượng ở Diễn Phúc, Diễn Châu, Nghệ An cầm đầu. Trong quá trình điều tra án có lúc tưởng như không kết quả vì có đối tượng đã thay tên đổi họ, thay đổi nơi cư trú, mua nhà để ẩn nấp lâu dài...

Chính vì thế, có thể nói công tác khai thác mở rộng án ngày càng trở nên quan trọng trong hầu hết các chuyên án ma túy thời gian qua. Phòng Điều tra hướng dẫn án ma túy (Phòng 6) là lực lượng chủ yếu đảm trách công tác này của C17.

Nói về công việc của đơn vị, Thượng tá, Trưởng phòng 6 Phạm Văn Trình khẳng định, đối với công tác mở rộng án thì điều quan trọng là người lãnh đạo phải quyết tâm, phải tạo được lòng tin và sự công bằng giữa cán bộ chiến sĩ. Có như thế, anh em mới "dám" làm.

Có vụ bọn tội phạm ma túy vu cho lãnh đạo nhận tiền, anh em ngãng cả ra vì chưa biết thực hư ra sao. Những lúc như thế người lãnh đạo lại càng phải thể hiện bản lĩnh, quyết tâm thì anh em mới nghe, mới phục mà hoàn thành tốt được nhiệm vụ.

Chẳng thế mà đảng bộ C17 luôn được công nhận là Đảng bộ trong sạch, vững mạnh. Đa phần cán bộ, chiến sĩ hoạt động trong môi trường đặc biệt phức tạp nhưng hơn 10 năm qua không có trường hợp sai phạm nghiêm trọng, đặc biệt không có trường hợp nào vi phạm liên quan đến ma túy và tội phạm ma túy.--PageBreak--

Cũng ngày đầu xuân chúng tôi lên Phòng 6, Cục C17, đơn vị đang có việc hỉ. Thượng úy Nguyễn Việt Hà, điều tra viên Phòng 6 chuẩn bị tổ chức lễ cưới. Hà là trai Nam Định, tốt nghiệp Học viện CSND, được bố trí công tác về PC17 Tuyên Quang.

Nguyễn Việt Hà là điều tra viên chủ lực trong vụ Trần Hữu Thủy phạm tội mua bán vũ khí quân dụng và mua bán trái phép chất ma túy trong đường dây liên tỉnh Tuyên Quang, Hà Giang, Hà Nội.

Sau khi đường dây mua bán vũ khí quân dụng của Trần Hữu Thủy liên quan tới một cán bộ công an thoái hóa biến chất bị Công an Tuyên Quang với sự chỉ đạo phối hợp của Cục C17 triệt phá, đã có nhiều ý kiến cho rằng nên kết thúc vụ án ở đây bởi thông tin nắm bắt được khá mơ hồ, tài liệu chứng cứ sơ sài, hơn nữa việc buôn bán của các đối tượng cũng xảy ra đã lâu.

Đối tượng đầu mối về ma túy trong vụ này được xác định là Trương Phát Hòa. Hòa là người dân tộc thiểu số ở vùng Phố Bảng, Đồng Văn, Hà Giang, bản chất rất lỳ lợm. Suốt 2 tháng trời, Hòa không khai nhận bất cứ điều gì.

“Lúc đó anh Nên (Hoàng Quý Nên - Trưởng phòng PC17 Tuyên Quang) động viên anh em lính trẻ chúng tôi nhiều lắm. Được lãnh đạo tin tưởng anh em tôi tự nhủ phải hạ quyết tâm điều tra bằng được. Vậy là tiếp tục thu thập tài liệu, kiên trì hỏi cung, và trước những bằng chứng không thể chối cãi, Hòa phải khai nhận..." - Thượng úy Hà nhớ lại.

C17 phối hợp kiểm tra "động lắc" ở nhà hàng Phúc La Hà Đông, Hà Tây.

Hà còn nhớ như in vụ án năm đó, thời gian hỏi cung Trương Phát Hòa vào đúng dịp tết Nguyên đán năm 2005. Ngay sau giao thừa, gọi điện lên chúc tết Trưởng phòng mới biết anh đang đi kiểm tra giam giữ Trương Phát Hòa tại nhà tạm giam của Công an tỉnh.

"Giờ phút thiêng liêng nhất của một năm, ai cũng muốn dành cho gia đình, cho người thân. Nhưng án chưa xong, giây phút quan trọng ấy cũng đành dành cho công việc. Lính trẻ chúng tôi cảm phục lắm", Hà xúc động. Thế mới biết, đối với những người đánh án như các anh, án còn dang dở thì ăn tết cũng chẳng ngon...

Sau 2 tháng trời khai thác không có kết quả, PC17 Tuyên Quang quyết định di lý Trương Phát Hòa về trại T16. Thượng úy Nguyễn Việt Hà cũng được điều chuyển về Cục C17 tiếp tục làm án. Cán bộ trẻ như Hà chế độ công tác một ngày được có 20 - 30 nghìn đồng, nhưng vẫn phải móc túi cho Hòa cả trăm nghìn nộp cho trại để mua đồ dùng cá nhân.

Song song với việc cảm hóa là cả một quá trình triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, vận dụng linh hoạt chiến thuật hỏi cung bị can cũng như tác động về mặt tâm lý, tình cảm buộc đối tượng không thể chống đỡ.

Cảm phục trước ân và uy ấy, Trương Phát Hòa đã phải cúi đầu nhận tội. "Lỳ lợm là thế, đến lúc khai, Hòa khai liền một mạch gần 50 đối tượng. Tôi ghi bản cung mấy ngày trời chưa xong", điều tra viên Nguyễn Việt Hà nhớ lại.

Nhưng niềm vui vì đối tượng khai nhận chẳng kéo dài được lâu. Trong số những người Hòa khai nhận dính dáng đến đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy của hắn, có cả những cán bộ lực lượng Công an ở các địa phương.

Sau khi Trương Phát Hòa khai nhận, C17 phối hợp với Công an Tuyên Quang triển khai bắt giữ liền một lúc tại 10 điểm. Do có yếu tố nội bộ nên việc bắt phải đảm bảo rất bí mật. Những ai tham gia đều phải tập trung từ đêm hôm trước tại Công an tỉnh. Toàn bộ điện thoại, phương tiện liên lạc đều bị tịch thu.

Các đối tượng cầm đầu Vù Lý Quang, Ma Đức Khánh... đều là người vùng cao Hà Giang. Việc áp sát nơi ở của những đối tượng này vào ban ngày là điều không thể. Hơn nữa, nếu có tiếp cận được thì với đặc tính của người vùng cao, khi người trong bản xảy ra chuyện thì cả bản kéo đến.

Việc bắt sẽ không đảm bảo an toàn. Ban chuyên án xác định phải tiếp cận vào khoảng 4 - 5 giờ sáng, khi đó cả bản đang ngủ say mới đảm bảo bí mật và an toàn. Điều đó có nghĩa là các mũi trinh sát phải hành quân đêm.Nguyễn Việt Hà được giao nhiệm vụ đi với tổ bắt Vù Lý Quang.

Để nghi binh, xe xuất phát từ thị xã Tuyên Quang chiều hôm trước, nhằm thẳng hướng Hà Nội. Vượt qua thị xã chiếc xe mới vòng lại nhằm thẳng hướng Hà Giang. Tiết trời đã sang xuân nhưng vẫn lạnh, trời vùng cao sương mù dày đặc.

Đường đi cheo leo, quanh co, dốc ba khoanh, dốc chín khoanh liên tục, bên núi, bên vực chỉ một sơ suất nhỏ, chệch bánh là chết. Cả xe không ai dám ngủ. Có những đoạn đường sương mù dày đặc quá, đèn dọi không quá 2 mét, anh em phải thay nhau xuống xe đi trước làm hiệu dẫn đường.

"Còn nhớ lúc đó mình đang ngồi trong xe, đến lúc bước ra ngoài lạnh cóng, đi được mấy bước hai răng đập vào nhau không nói được”, Hà cười. Chiếc xe cứ thế áp sát sườn núi mà bò. Những người khác ngồi trên xe ăn tạm bánh mỳ cho qua cơn đói, chờ đến lượt làm hoa tiêu...

Xe đi đến ngã 3 Phố Bảng, Đồng Văn khoảng hơn 3h sáng. Cả tổ được lệnh xuống xe, đi bộ vào bản để tránh bị phát hiện... Đợt ra quân lần 2 ấy, tổng cộng 20 đối tượng bị tóm gọn, trong đó có cả những đối tượng cầm đầu rất manh động và lỳ lợm.

Tổng kết chuyên án đã làm rõ các đối tượng trong vụ án đã mua bán 70 khẩu súng quân dụng K54 và hơn 830kg thuốc phiện, 9 bánh heroin.

Thành công của chuyên án đã thể hiện bản lĩnh vững vàng, sự liên kết chặt chẽ giữa cấp bộ và địa phương cũng như thái độ kiên quyết đấu tranh chống tội phạm của của những chiến sĩ trên mặt trận phòng, chống tội phạm ma túy